سلسله مراتب ورودی
ورودی اولین بخش از ویلاها است که کاربران با آن مواجه میشوند. ورودی میتواند معرف بنا در نگاه اولیه باشد. پس طراحی آن در ویلاهای مدرن امروزی یکی از بخشهای حائز اهمیت است.
در خصوص ورود به ویلا و سلسله مراتب آن چه میدانید؟
در معماری گذشته ایران ورودی از جایگاه مهمی برخوردار بوده است. فرآیند ورود از چند مرحله تشکیل میشد. این فرآیند با نام سلسله مراتب ورودی در کتب معماری دیده میشود. از ابتدا با مرحله پیشخوان یا جلوخان شروع میشد. گاهی جلوخان در بناهایی مانند مساجد و یا بناهای یادمانی فضایی وسیعتر را در برمیگیرد. جلوخان معمولا بنا را از فضای شهری جدا کرده و دعوتکنندگی را به درون ساختمان افزایش میدهد. این مکان معمولا با فضاهای اطراف خود کمی متفاوت است. با حوض، درختان و دیوارهایی تزیین شده با طاقنماها از محیط شهری اطراف خود جدا میشود.
بعد از جلوخان سر در خود را نشان میدهد. در آیگاه خود از چند بخش تشکیل میشده است. سکو، سردر و درب چوبی ۳ بخش اساسی درآیگاه هستند. سکو محل نشستن میهمانی بود که وارد خانه نمیشد. و یا برای سوار شدن بر روی مهتر خود از آن استفاده میکردند. سردر نیز نیمگنبدی(کانهای) بود که بالای در قرار میگرفت. در چوبی نیز دارای کوبه بود. این کوبهها هم برای زنان و هم برای مردان ساخته شده بود.
بعد از گذشت از سر در وارد مرحلهای دیگر از ورود میشویم. هشتی فضایی است که پیش روی ما قرار دارد. هشتی در واقع به نوعی تقسم کننده فضاست. فضای اندرونی و بیرونی در خانههای اعیان نشین ورودیهای جداگانهای داشتند. در خانههای مخقرتر بیرونی در بالای ورودی قرار میگرفت و اندرونی از فضای هشتی وارد میشد. راهرو یا دالان فرد را از فضایی تاریک (برای دید نداشتن به داخل) به فضایی روشن هدایت میشود. محل بعدی میانسرا است. خرد اقلیمی کوچک در میان خانههایی با حیاط مرکزی. حیاط یا میانسرا قلب خانههای کویری و کوهستانی هستند. گاهی به صورت گودال باغچه ساخته شده که در مناطقی مانند کاشان و یزد به وفور یافت میشود.
نمونههایی از طراحی ویلاهای مدرن با در نظر گرفتن سلسله مراتب ورودی
ویلای Kostelec Residence
معمار: ADR
در این ویلا ورودی به این صورت است که ورود از فضای باز به فضای نیمه باز و در نهایت به فضای بسته میرسد. ورودی با کنسولی بلند تعریف شده است. ستون بتنی و کف کار شده باعث جدا شدن این قسمت از دیگر فضاهای محیط شده است. ترکیب بتن و چوب در ویلا فوقالعاده بوده و ترکیبی معمارانه را نمایش میدهد.
Villa in Sicily
معمار:DAP Studio
ویلا سیسیلی با سکویی از محیط جدا شده و ورودی با طی کردن مسیری به داخل خانه میرسد. سکو علاوه بر جدا کردن ویلا از محیط، خود ورودی را متمایز میکند. به تراس که برسیم با عناصر متحرکی مواجه میشویم که برای فیلترینگ نوری تعبیه شدهاند. ورودی ویلا با ستون و عقب نشینی تعریف میشود. ترکیب چوب و بتن سفید در این ویلا درخشان است.
نمونهایی از طراحی ویلاهای مدرن با در نظر گرفتن سلسله مراتب ورودی (برند آرتور)
ویلای طالقان در بستری سبز و پویا شکل گرفت. ایجاد نظرگاه در مجموعه برای استفاده از طبیعت پیرامون از اهداف طراحی است. طبقات بر اساس شکل بستر و احترام به سایت شکل گرفت و سبب ایجاد فضاهای پویا همانند کنسول های معلق و بام های سبز گردید. در این سایت از انرژی خورشیدی برای تامین سرمایش و گرمایش استفاده شده است.ورودی این فضا از پایین ترین قسمت از زیر کنسول طراحی شده به سمت بالا با پلههایی زیبا در حرکت است. ورودی تعریف شده با فضای سبز و کنسول معلق دعوت کنندگی اعجاب انگیزی را در نور به وجود آورده است.
همانطور که گفته شد درهای ورودی از اهمیت خاصی در معماری ما برخوردارند. دکتر آرتور با هنر خود درهای ورودی را به زیباترین وجه ممکن طراحی میکند. در زیر چند نمونه از این طراحی ها را ببینید.
ساختمان مسکونی موج
برج باغ آبشار
مجتمع مسکونی شهریار