اهمیت نور پردازی
کلا نور دارای تعریف دقیقی نیست. جسم شناخته شده یا مدل مشخصی که شبیه آن باشد،وجود ندارد. نور یک چیز مرئی است و وجود دارد که چشم انسان بیشترین حساسیت را به آن دارد. اولین کسی که طیف نوری را کشف کرد، نیوتون بود. نمی توانیم بگوییم که یک موج یا یک جزء ذره… علم می گوید هر دو.
نور تأثیر مستقیم روی زندگی افراد دارد مثلا گیاهان از نور خورشید تغذیه می کنند، نور باعث تشخیص رنگها می شود، می توان با وجود نور، زشت و زیبا را از یکدیگر جدا کرد، نور موجب رنگین کمان می گردد. نور تقریبا مثل هواست، یک برکت خدادادیست. ما معمولا نور را نمی بینیم ولی بوسیله آن می توانیم ببینیم.
در صنعت پزشکی نور برای جراحی ها و لیزر درمانی استفاده می شود. در ارتش،تسلیحات مدرن با نور ساخته می شود. در مخابرات از فیبر نوری استفاده می شود. در عکاسی به وسیله نور، عکس های به یاد ماندنی می گیریم.
امروزه نور به یکی از بزرگترین صنایع تبدیل شده و یکی از عناصر زیباسازی شهرها به شمار می رود.ثابت شده که نور می تواند نقش بسیار مهمی را در وضعیت افراد داشته باشد؛ بنابراین طیف رنگی و نور محیط خودمان را باید طوری انتخاب کنیم که باعث کارآیی بیشتر شورد، نور مستقیما روی ذهن ما تأثیر می گذارد پس بهتر است که بیشترین استفاده را از نور طبیعی کنیم تا فضایی کاملا گرم داشته باشیم. همانطور که با نگاه کردن به یک نفر در مورد او قضاوت می کنیم، به همان صورت می توانیم در مورد نور یک فضا نسبت به داخل و خارج آن قضاوت کنیم.
نور در فضاهای داخلی
در ابتدا باید بدانیم که رنگ دیوارها و سقف نباید زیاد تیره باشد که بتواند نور را در محل انعکاس دهد. اگر ورودی منزل یا فضای ما کوچک است، باید با نورپردازی و ایجاد فضاهای خالی، قسمتی از فضاهای دیگر را ما به ورودی اضافه کنیم. اگر نور موجود در محل به اندازه کافی سقف را روشن نکند، نه تنها فضای این محل کوچکتر جلوه می کند بلکه عناصر دیگری که در طراحی گذاشته ایم نادیده گرفته می شود. تمام قسمت های کوچک اعم از راهروها و یا پاگرد و پلکان با داشتن نور کافی،باعث بزرگتر جلوه دادن فضا می شود. استفاده از آینه و بلوک های شیشه ای نیز بی تأثیر نیست.
نحوه نورپردازی در دکوراسیون نقش خیلی مهمی دارد. نورپردازی در یک اتاق
نه تنها در آرامش افراد ساکن،بلکه در بزرگ یا کوچک نشان دادن فضا نقش بسیار مهمی بازی می کند. هر چه نور یک اتاق کم تر باشد فضای اتاق کوچکتر و دلگیرتر است و هر چه نور بیشتر باشد، اتاق بزرگتر و دلبازتر به نظر می آید. از آنجایی که اصلی ترین منبع ورود نور و روشنایی در هر فضا، پنجره است، برای استفاده بیشتر از نور طبیعی، باید از پرده های توری و حریر استفاده کرد و این مسئله در شب به تناسب فاصله لوسترها و آباژور از سقف و دیوارها دارد.
به عنوان مثال در آشپزخانه این اصول حتما باید رعایت شود. چون آشپزخانه مرکز ثقل یک آپارتمان است و جایی است که کدبانوی خانه بیشترین وقت خود را در آن می گذراند و رفت و آمد زیادی به آنجا دارد. اگر بخواهیم به صورت سنتی از وسط آشپزخانه لامپ یا لوستری را آویزان کنیم و فقط نور از آنجا منتشر شود،طبعا افراد باید پشت به نور مشغول کارهای خود شوند و سایه خودشان بر آن مسلط می شود. با توجه به ساختار کابینت های امروزی نسبت به قبل، ما در قسمت هایی از آشپزخانه که اغلب در آنجا مشغول به کار هستیم احتیاج به نور اضافی داریم.. مثل سطح روی اجاق گاز، سینک ظرف شویی و سطوح روی کابینت ها به منظور آماده کردن غذا. اگر آشپزخانه، محلی برای صرف غذا هم باشد،می توانیم از چراغ های سقفی که قابل تنظیم است استفاده کنیم. نورپردازی در حمام و سرویس ها از اهمیت کمتری نسبت به سایر جاهای منزل برخوردار است، ولی نسبت به خود از اهمیت خاصی برخوردار است و نباید ساده از آن گذشت.
،نورهای دکوراتیو
نورهای دکوراتیو، نورهایی هستند که چند اصل در آنها رعایت شده باشد:
- ۱٫ شدت روشنایی: برای تأمین نور هر بخش از فضا باید شدت خاصی از نور را ایجاد کرد که در تمام آن فضا به طور یکنواخت باشد.
- ۲٫ سطوح مجاور: از تفاوت زیاد در شدت روشنایی سطوح مجاور باید اجتناب کرد.
- ۳٫ حفظ شدت روشنایی: باید در نورپردازی، از تإمین روشنایی مورد نظر مطمئن شویم و روشنایی نباید کمتر از ۸۰% نور توصیه شده باشد.
- ۴٫ کنترل خیرگی چشم: به منظور جلوگیری از ایجاد خیرگی ناراحت کننده چشم از منابع انتشار نور، درخشندگی آنها و زاویه دید معمولی باید محدود شود. مثلا
لامپ های بدون پوشش آزار دهنده هستند. - ۵٫ انعکاس ناخواسته: بعض از انعکاسات ممکن است ناخواسته در راحتی دید اشخاص اختلال ایجاد کند، و انعکاس نور از آینه ها و یا سنگ های براق کف منزل.
- ۶٫ انتخاب مستقیم روشنایی: به این طریق که وسائل روشنایی بتوانند نور کافی برای سقف و دیوارها را تأمین کنند.
- ۷٫ روشنایی غیر مستقیم: نورهای مخفی و توکار
اتاق نشیمن باید طوری طراحی شود که افرادی که او آن استفاده می کنند از نور خورشید بیشترین استفاده را ببرند. چون اتاق نشیمن معمولا در بعد از ظهرها مورد استفاده بیشتری دارد. برای روشن کردن سرتاسر اتاق نشیمن می توانیم از نورهای سقف،دریچه های دیواری و نور خارجی استفاده کرد. می توانیم نورهای منطقه ای به وسیله لامپ های رومیزی یا دیواری و یا لامپ های سقفی ایجاد کنیم.
شاید تشخیص اینکه یک اتاق خواب نور خوبی دارد یا نه، کار راحتی نباشد ولی از تبعات آن می توانید بفهمید. مثلا اگر از خواب بیدار شدید و دیدید سرتان درد می کند،چشمهایتان قرمز است و یا از همان ساعات اولیه حالتی پرخاشگر دارید،همه نشانگر این است که نورپردازی مناسبی ندارید. چرا که نورپردازی خوب باعث می شود در خانه خود احساس آرامش و امنیت کنید. نورپردازی باید طوری طراحی شده باشد که با فشار یک کلید به راحتی بتوانید نور اتاق را کم و زیاد کنید. مثلا اتاق خواب خود را از یک اتاق نورانی به یک اتاق آرام و رمانتیک تبدیل کنید. در اتاق خواب ها نور اصلی باید در ارتفاع پایین و به صورت موضعی باشد. این نورها حتی می تواند در گوشه های اتاق به صورت مخفی باشد و فقط زمین را روشن کند.
یکی از مسال مهمی که در اتاق خواب کودک باید به آن توجه شود، وضعیت نور اتاق است. در آپارتمان ها، اتاق کودک بهتر است در جنوب شرقی منزل واقع شود تا از انرژی زندگی بخش خورشید برای سلامت کودک استفاده شود. در فنگ شویی آمده که بهتر است اتاق کودک ۸ ضلعی باشد با نور طبیعی و تهویه مناسب و با فاصله نزدیک به اتاق والدین و اگر اتاق به صورت طبیعی تاریک است از نورهای بیشتر استفاده کنیم. به طور کلی وضعیت نور اتاق خواب کودک به لحاظ سن آنها باید از حساسیت بیشتری برخوردار باشد. مثلا در روز نور زیادی داشته باشد تا کودک بتواند دنبال وسایل خودش بگردد، رنگ ها را تشخیص دهد و بتواند لباسهایش را راحت عوض کند. بتواند نقاشی کند و درس هایش را بخواند و در هنگام شب نور به قدری باشد که بتواند راحت استراحت کند و یا وقتی بیدار شد بتواند اطرافش را ببیند. از تخت خواب بیرون بیاید و راه برود.
از آنجا که فعالیت های اداری عموما در روز انجام می شود، نورهای مصنوعی، مکمل نورهای طبیعی در روز است. در ساختمان های اداری معمولا عرض ساختمان زیاد است و قسمت های مرکز از نور طبیعی کمتر بهره می برند. بخاطر همین در این قسمت ها نور مصنوعی در اولویت قرار دارد. در ساختمان های اداری نور پردازی در نمای ساختمان انجام می شود. در سالن های کنفرانس و گردهمایی، تأمین روشنایی برای بهتر دیدن چهره ها به اندازه روشن کردن میزها اهمیت دارد. محل های گفتگو، انتظار و استراحت بهتر است به سبک فضاهای مسکونی نورپردازی شود تا محیطی دوستانه و آرام بخش بوجود بیاورد. با نورپردازی مناسب می توانیم زیبایی ساختمان را تا حد قابل توجهی اضافه کنیم در هر حال معماری و روشنایی دو مقوله غیرقابل تفکیک هستند.
در مورد هتل ها و رستوران ها می توانیم از نورهای رنگی، فانتزی و سبک های پیشرفته استفاده کنیم که در آنها مسائل دکوراتیو نیز بیشتر رعایت شود.
