گروه مهندسین ایران معماری
یکی از فعالیت هایی در گروه مهندسی ایران معماری صورت می پذیرد، مطالعه وشناخت نمونه های مشابه در پروژه های معماری است .لذا یکی از رویکرد های اصلی این گروه تلفیق نظریه های علمی با روشهای عملی است.برای بسط موضوع در ادامه به معرفی نمونه های ساخته شده پرداخته می شود.
شماره تماس برای کسب اطلاعات بیشتر:۰۲۱۲۲۹۸۳۳۸۵
ورزشگاه ملی چین(Beijing National Stadium)
ورزشگاه ملی چین(Beijing National Stadium)
بهترین و کاملترین مجموعه ورزشی جهان، توصیفی است دقیق از استادیوم ملی پکن که به طور رسمی ورزشگاه ملی چین نامیده می شود. این ورزشگاه که برای بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۰۸ پکن ساخته شده است، نمونه ای کامل از تلفیق هنر معماری، علم طراحی سازه، زایش ایده های خلاقانه، تعامل طبیعت و فن آوری، و کاربرد علم زیست سنجی(BIOMETRIC)، است که به طور کم نظیری در این ورزشگاه اجرا شده است.
روند شکل گیری:
پس از اعطای حق میزبانی المپیک تابستانی ۲۰۰۸، به پکن، طراحی زیرساخت های لازم جهت انجام بازیها، آغاز شد. و به همین منظور فرایند اجرای مناقصه برای ساخت ورزشگاه اصلی بازیها نیز آغاز شد. الزامات متعددی برای شرکت در این مناقصه مد نظر قرار گرفت که از آن جمله می توان به امکان استفاده از ورزشگاه پس از باریهای المپیک، سقف قابل جمع شدن، هزینه های نگهداری پایین، اشاره کرد. در نهایت سیزده طرح به مرحله پایانی انتخاب بهترین گزینه ساخت ورزشگاه راه یافتند. در سال ۲۰۰۲، طرح حاضر که با الهام از لانه پرندگان طراحی شده بود، توانست نظر هیئت داوران را به خود جلب کند. این طرح در نمایش عمومی برای عموم مردم نیز توانست برترین آراء را به دست آورد و در نهایت این طرح در آوریل ۲۰۰۳، به طور رسمی به عنوان طرح اجرایی ورزشگاه ملی چین اعلام شد. در واقع استادیوم ملی پکن(BNS)، یک سرمایه گذاری مشترک میان معماران سوییسی Herzog & de Meuron، گروه پژوهشی طراحی معماری چین(CADG)، و نظارت و مشاوره هنری آی ویوی، هنرمند چینی بود. معماران سوئیسی نام برده شده، همچنین طراح استادیوم دایره ای آلیانز مونیخ در جام جهانی ۲۰۰۶ و Bankside Power Stationلندن( که اکنون تبدیل به موزه هنرهای معاصرTate Modernشده است)، نیز بوده اند.
زمین اجرای پروژه در ۲۴ دسامبر۲۰۰۳، به پیمانکار تحویل داده شد، در ۱۴ مه ۲۰۰۸، زمین چمن ۷۸۱۱مترمربعی آن، طی ۲۴ ساعت نصب شد،و ورزشگاه در ۲۸ ژوئن ۲۰۰۸، به طور رسمی افتتاح گردید.
شکل گیری ایده:
Li Xinggang، مدیر گروه معماری CADG، معتقد بود که مردم چین خواهان طرحی منحصر به فرد و جدید برای این ورزشگاه هستند. او در اظهار نظری اعلام کرده بود:” در چین لانه پرندگان بسیار گران قیمت است، چیزی که شما در مواقع خاص می خورید”. در افسانه های چینی خورشید با دایره و ماه با چهارگوش توصیف می شود که شکل ورزشگاه و مکعب آب نیز بیانگر همین موضوع می باشد. این اشکال همچنین منعکس کننده نمادهای مرد و زن در چین نیز می باشند و هر ضلع آن با جاده های شمالی و جنوبی قابل دسترسی است.
البته امکان طراحی سقف قابل جمع شدن، یکی از اصلی ترین دلایل استفاده از این فرم سازه ای بود، هرچند که به دلیل کم شدن بودجه طرح و کاهش آن، سقف به صورت ثابت طراحی و اجرا شد.
مشخصات فیزیکی ورزشگاه:
ورزشگاه ملی پکن، با طول ۳۳۳متر، عرض ۲۸۴متر، ارتفاع ۶۹ متر، برای ظرفیتی ۱۰۰هزارنفر طراحی شده بود. که ۹ هزار صندلی آن حذف شد و یازده هزار صندلی موقت در آن پیش بینی شده است، و در حال حاضر گنجایش ۸۰هزار نفری دارد.
این ورزشگاه شامل اسکلت خارجی به وزن ۴۲۰۰۰ تن از آهن می باشد که سه بار سنگین تر از استادیوم لندن ۲۰۱۲ است. و پوسته داخلی آن از پلاستیک ۲ لایه تشکیل شده است که در استادیوم را در برابر باد و باران محافظت میکند و محافظی در برابر امواج ماوراء بنفش نیز می باشد. امکان استفاده ازآن حتی تا ۱۰۰ سال آینده، مقاومت بالا در برابر زلزله، دارابودن استانداردهای لازم جهت برگزاری مسابقات ورزشی تا دهه های آینده، از جمله ویژگی های قابل ذکر ورزشگاه آشیانه پرنده است.
سازه ورزشگاه:
سازه ای بنا را می توان به سه بخش تقسیم کرد:
هسته بتنی سازه، ستون ها و پوسته معماری که از جنس فلز هستند، وسقف استادیوم.
هسته بتنی سازه به شکل سکویی بتنی طراحی شده است که وظیفه جای دادن تماشاچیان و انتقال و هدایت بار زنده استادیوم را به زمین (پی) دارد.
پوسته فلزی استادیوم که به شکلی، نامنظم به چشم می خورد، دارای ۲۴ ستون می باشد که دور تا دور این بیضی با فواصل منظم چیده شده اند. و بر روی هر یک خرپایی بزرگ قرار گرفته که وظیفه آن تحمل وزن پوسته و سقف استادیوم است.
در واقع سازه این پوسته عظیم همین ۲۴ ستون و خرپاها هستند و خطوط منحنی دیگر در پوسته، صرفا برای تکمیل ایده و طرح اولیه معماران آن به نمایش در آمده اند.
همانگونه که ذکر شد، در ابتدا قرار بود تا سقف بنا به صورت متحرک طراحی شود، اما بعلت مشکلات مالی، سقف به صورت ثابت اجرا شد که این موضوع خود باعث شد تا میزان فولاد مصرفی، از ۸۰ هزار تن فولاد تخمین زده شده، به ۴۰ هزار تن کاهش یابد. و در نتیجه بودجه لازم برای ساخت، ۲۹۰ میلیون دلار از ۵۰۰ میلیون دلار اولیه، کاهش یابد. همچنین این کار باعث کم شدن ضخامت ورق های مصرفی در ساخت ۲۴ ستون خرپاها شد. با سبک تر شدن سازه، مقاوت لرزه ای آن نیز افزایش قابل ملاحظه ای پیداکرد. هرچند که بخش بالایی سقف، به دلیل نظرات طرفداران محیط زیست تغییر داده شد.
این سقف فولادی (ثابت) به طول ۳۳۰ متر، عرض ۲۲۰ متر و وزن ۴۵ هزار تن طراحی و در اکتبر ۲۰۰۶ ساخت آن به پایان رسید.
به منظور دستیابی به ایده و طرح مورد نظر طراحان، عناصر فولادی پوسته در دیوارها و سقف به صورت یکپارچه اجرا شده اند. این پروفیل های فولادی از ضخامت ۱ تا ۱۰ سانتی متری (بسته به نوع و مقدار بار وارده به آنها) طراحی شده اند.
برای اجرای این پروفیل های یکپارچه که طول تعدادی از آنها به ۶۰۰ متر هم می رسد، جوشکاری باید در محل انجام می شد، که از مشکلات جوشکاری در محل مطلوب نبودن دمای محیط (به ویژه در فصل زمستان) و نیز جوش دادن بیش از ۱۲۸ قطعه برای برخی از قطعات بود.
بعد از نصب سازه سقف، پوششی از جنس ETFE برای آن انتخاب شد. این پوشش در مساحت ۴۰ هزار متر مربع و در ۱۰۳۸ جزء مختلف به کار رفته است.
این فلوئور پلیمری با ویژگیهای کششی مناسب، برای کاربرد در این پروژه، علاوه بر مقاومت مطلوب، دارای وزن سبکی بود، (وزنی معادل یک درصد همان ابعاد شیشه)، و نیز شفافیتی بالا برای عبور اشعه مـاوراءبنـفش داشت. به طور کلیETFE در مقـابل نور خـورشید فـرسایش نمی یابد و خاصیت عایقی بهتری نسبت به شیشه داراست. همچنین قابل بازیافت بوده و نیز مقاومتی معادل چهارصد برابر وزن خود دارد.
گرچه ETFE در برابر ایجاد سوراخهای سطحی حساس است، اما به سادگی با استفاده از نوارهای ETFE می توان آن را تعمـیر نمود.
شاید منحصر به فرد ترین پوشش به کار رفته در ساخت سقف استادیوم، سیستم بالشتکی آن است، این سیستم در فضای خالی بین دو پوسته سقف قرار می گیرد. این بالشتک به منظور تنظیم میزان جریان باد، هوا و نور خورشید طراحی و تعبیه شده است، و با کم و زیاد کردن فاصله دو پوسته از یکدیگر عمل خواهد کرد.
ویژگی های اجرایی
قسمت های شرق و غرب استادیوم، به جهت پیروی از خطوط سایت، بالاتر از قمت شمال و جنوب قرار گرفته اند.
طراحان آن معتقدند که این استادیوم بهترین استادیوم طرفدار محیط زیست می باشد چرا که لوله های حرارتی که در زیر زمین آن به کار رفته اند به گرمایش بخشهای داخلی آن در زمستان، و سرمایش آن در تابستان، کمک می کنند و آب باران جمع شده در آن در مخزنی به منظور آبیاری و … ذخیره می شود.
برای افزایش و نیز بهینه سازی تهویه در ورزشگاه، امکان کنترل دما و جریان هوا از هر سطح مهیا شده است. به گفته Li Xinggang، در نظر بوده است که این ورزشگاه به مهمترین فضای عمومی در پکن تبدیل شود. برای این منظور، ظرفیتی بالغ بر ۸۰ هزار نفر، یک هتل ۴ ستاره با ۸۰ اتاق در زیر یک ضلع آن، یک رستوران با دیدی عالی نسبت به ورزشگاه و دو طبقه مرکز خرید نیز در زیر زمین ورزشگاه در نظر گرفته شده است. که این ورزشگاه پس از بازیهای المپیک هم، همچنان فعال و قابل استفاده بماند.
هزینه اجرای ورزشگاه
۲۵۰ میلیون پوند فقط بخش کوچکی از ۲۰بیلیون پوندی است که برای حل اختلافات و دعاوی بر سر زیر ساخت آن پیش از انجام بازیها، پرداخت شده است که دو برابر بودجه المپیک لندن ۲۰۱۲ می باشد.
استادیوم با سختی ها و اختلافات بسیار و با تخریب بیش از ۶۰۰۰ خانه و ادعای مرگ ۱۰ تن در جریان چهارسال ساخت آن،که البته تعداد واقعی این تلفات دو تن بوده است ساخته شد. سازندگان آن حتی کار ساخت ترمینال از کار افتاده ای را در فرودگاه Charles de Gaulle پاریس، متوقف ساختند. و در نهایت کار ساخت ورزشگاه ملی پکن، یکی از نمونه های کم نظیر همراهی مهندسی و هنر، با هزینه ای بالغ بر ۴۲۳ میلیون دلار به اتمام رسید.
ورزشگاه آشیانه پرنده بعد از بازیهای المپیک
همانگونه که گفته شد، یکی از ویژگی های مورد نظر مسئولین چینی، قابل استفاده بودن ورزشگاه بعد از بازیهای المپیک، بوده است. در همین راستا و به منظور فعال نگاه داشتن ورزشگاه، هرساله رویداد مهمی، مانند اجرای برنامه اپرا، میزبانی بازی افتتاحیه سوپر جام حذفی ایتالیا، میزبانی مسابقات جهانی قهرمانی ۲۰۰۹،و …، در آن برگزار می شود. به نظر می رسد که ورزشگاه، علی رغم عدم وجود مسابقات ورزشی نیز کاملا سودآور باشد. هزینه نگهداری سالیانه ورزشگاه چیزی در حدود ۹ میلیون دلار در سال است. در بعضی قسمتهای ورزشگاه به علت عدم استفاده، سازه در حال پوسته کندن است. در اوایل نوامبر ۲۰۱۰، فدراسیون جهانی دو و میدانی اعلام کرد که مسابقات قهرمانی جهانی ۲۰۱۵در این ورزشگاه برگزار خواهد شد.
