گروه مهندسین ایران معماری
در این بخش تحت عنوان مقالات در معماری بر آن شده ایم تا مجموعه ایی از مقالات ،گفتارها و نظریات موجود در جامعه معماری ایران و جهان را ارائه دهیم، تا سرآغازی نوین در عرصه بحث مبانی و مفاهیم نظری معماری باشد.
تکنیکهای فیزیکی کاهش فشار صدا در ساختمان
این مقاله برخی از روشهای فیزیکی را که معماران ، ارگانهای توسعه دهنده و سازندگان ساختمان برای کاهش اثرات صدا می توانند بهره گیرند، نشان می دهد. در این راستا چهار عامل اصلی برای بهبود سازگاری صدا در هر نوع کاربری یا فعالیت مطرح خواهد گردید که عبارتند از سایت پلان ، طراحی معماری ، روشهای ساخت مانع یا حصار.هدف از ارائه این فاکتورهای اساسی مدیریت اصوات یا طراحی اصولی فضاها در جهت درست شنیدن و در عین حال اجتناب از نفوذ اصوات مزاحم در محدوده های زیستی است.
این تکنیک های فیزیکی در کاهش صداهای مزاحم(noise)و اثرات زیان آور ناشی از آن موثر بوده و بر کارائی محل های ویژه به لحاظ آکوستیکی می افزایند. در حقیقت هدف این مطالعه ارائه یک راهکارهایی است که میتوانند در مراحل برنامه ریزی ، طراحی معماری و ساخت مورد توجه قرار گیرند.
طراحی سایت آکوستیکی از ترتیب نظام ساختمان ها در یک قطعه زمین برای به حداقل رساندن فشار سر و صدا با تاکید بر شکل طبیعی سایت و منحنیهای تراز زمین استفاده می کند. فضای باز ، کاربری های غیر مسکونی و ساختمان هایی که به عنوان سد یا مانع صدا هستند، می توانند به عنوان محافظ برای زمین های مسکونی یا سایر فعالیت های حساس یا نفوذپذیر به سروصدا مرتب گردیده و آرایش یابند ، همچنین خانه های مسکونی دور از سروصدا واقع شوند.
در طراحی معماری ایده های کاهش سروصدا در جزئیات ساختمان به صورت مجزا جای می گیرد . اهمیت فضاهای معماری در ارتفاع ساختمان ، آرایش اتاق ها ، قرارگیری پنجره و طراحی حیاط و بالکن می باشد.
ساخت آکوستیکی شامل استفاده از مصالح ساختمانی و تکنیک های کاهش انتقال صدا از راه دیوارها ، پنجره ها ، درها ، سقف ها و کف هاست.این بخش شامل بسیاری از ایده های صدابندی سنتی و جدید می باشد.
موانع در برابر سروصدا می تواند بین منبع صوت و قسمت های حساس به صدا قرار گیرد.انواع موانع شامل :تپه یا خاکریز شیبدار ، دیوارها و حصارهای ساخته شده از مواد و مصالح مختلف ، کاشت انبوه درختان و بوته ها وترکیبی از این مواد می باشد.
طراحی سایت آکوستیکی
طراحی سایت پلان آکوستیکی اغلب تکنیکی موثر برای کاهش فشار صوت می باشد. نظم و ترتیب قرارگیری اجزای یک سایت می تواند برای به حداقل رساندن فشار صدا در ساختمان بکار رود.
بسیاری از تکنیک های طراحی سایت می تواند برای محافظت از یک ناحیه در برابر اصوات مزاحم مطرح گردند که این تکنیک ها شامل موارد زیر میباشد:
۱- افزایش فاصله بین منبع صوت و شنونده
۲-جاگیری زمین های غیرمسکونی نظیر محوطه پارک ، تاسیسات و کاربریهای عمومی بین منبع صوت و شنونده
۳- قراردادن مانع یا حفاظ به صورت عمود بر منبع صوت یا بزرگراه و …
۴- جهت گیری مساکن در خلاف جهت سروصدانتیجه بهتر می تواند از طریق بکار گیری ترکیبی و برنامه ریزی شده از تمامی این تکنیک های مطرح شده به صورت بدست آید.
فاصله
سروصدا می تواند بطور موثر با افزایش فاصله بین یک ساختمان و منبع صوت کاهش یابد ، مسافت خود باعث کاهش شدت صوت می شود ، دو برابر شدن فاصله از یک منبع صوتی می تواند شدت صوت را بیش از ۶ دسی بل کاهش دهد. اما در مورد ساختمان های بلند مرتبه مسافت ممکن است ، تنها در کنار طراحی آکوستیکی ساختمان برای کاهش تاثیر صدا موثر باشد زیرا عملاٌ استفاده از حفاظ های صوتی فیزیکی برای ساختمان های بلندمرتبه غیر ممکن است.
استفاده از کاربری های همساز با سروصدا به عنوان صداگیر
حفاظت از سروصدا می تواند با جاگیری کاربری های همساز با صدا بین منبع صداهای مزاحم و واحد های مسکونی تحقق یابد . در حقیقت این ساختمانها به عنوان حائل بین منبع صوت و ساختمانهای حساس به صدا قرار می گیرند. درصورت امکان ، چنین کاربری هایی می بایست نزدیک منبع واقع شوند. شکل ۱-۲ پیشنهاد طرح ایجاد گاراژ خودرو را در طول طرح توسعه بوستون نشان میدهد. در این طرح به منظور حفاظت از کاربری های مسکونی در مقابل صدا و آلودگی صوتی ناشی از بزرگراه ، کاراژ خودرو به عنوان حائل صوتی عمل می کند.