گروه مهندسین ایران معماری با مدیریت آرتور امید آذری
دانشنامه معماری قرن بیستم حاوی اطلاعات جامع و تخصصی در باره هنر و معماری ، توسط محققین گروه ایران معماری تدوین شده است تا راه گشای فضای علمی و پژوهشی جامعه معماری ایران باشد.
تاریخ گرائی historicim
تاریخ گرائی historicim
اندیشۀ تاریخ‌گرائی، به ویژه در نحوۀ تفکر فلسفی به شیوۀ سنتی آلمانیآن، از نظر کاربردی اشاره به نوعی ایدئولوژی تاریخی دارد، نه تنها در رابطه با جنبه‌های مادی گرائی بلکه خاستگاه تاریخی آن در قلمرو روشنفکری قرار گرفته است. این چشم انداز بر خواسته از واکنشی نسبت به فرم های گذشته بود که بنا به نوعی ضرورت تاریخی پدید آمده بود.
(ویلهلم دیلتی)، تاریخ گرائی را از نقطه نظر تحلیلی مورد نقد قرار داد و به توالی پیشرفت‌ها بر اساس روابط علت و معلولی معتقد بود. همچنین فردریش مینیکه از نظر وابستگی به سنت نسبی گرایی آن را با نوعی شک فلسفی به گذشته را نشانۀ سرسپردگی می دانست. اولین محققی که این دیدگاه منفی نسبت به گذشته گرایی را تغییر داد و سبک اکلتیزیسم (شیوۀ التقاطی) را به مثابۀ ارزش عام معماری قرن نوزدهم به ویژه در ترکیب روش های معماری دهه های اواخر قرن نوزدهم مورد ارزیابی قرار داد، هرمان بینکن تاریخ نگار آلمانی بود. او در ۱۹۲۸ از نظر تاریخ شناسی به طور کلی به نحوی بی آلایش روند سبک تاریخ گرائی را به مفهوم نوعی ارزش یابی مجدد در معماری دورۀ رمانتیک آلمان در تاریخ معماری معرفی کرد. کارهای او در آن دوره مفهوم نامشخصی از روند تاریخی به دست داد، اما مفاهیم ضمنی بنیادینش با کیفیت و شیوه‌ای «حد واسط»، هر چند با اقتباس از سبک های رایج قرن نوزدهم ادامه یافت، اما پدیده‌ای که قابل مقایسه و شبیه به سبک رنسانس بود، بنکن این روند را به مثابه الگوئی به تاریخ هنرنویسان آلمان معرفی کرد.
هرچند تا به امروز نیز کاربرد عملی آن صرفاً در حوزۀ مطالعات تاریخ هنر انگلو – آمریکایی و فرانسه محدود بوده اما به مثابه روندی بود که به دست آوردهای شاخص تاریخی نوعی وحدت ساختاری داد که به طور کلی در نماسازی ها و تصویرپردازیهای گوناگون وترکیب بندیهای معماری قرن نوزدهم به کار برده می شد. اخیراً طرفداران شیوۀ انگلو – آمریکایی به نقطه نظرات ماندل باؤم ، در تشخیص وجه تمایز آشکار مابین الکلکتیزیسم به مفهوم استراتژی خاص در معماری و تاریخ گرائی به مثابه نوعی معماری مردم گرا که حاوی خودآگاهی بود و عجولانه به شکل توالی زنجیره ای در آمد، گرایش دارند، ساختاری که از نظر تاریخی مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته است. بنابراین تاریخ گرائی به طور کلی توضیح طیف گستردۀ مفاهیم مبانی نظری معماری و روشهای قرن نوزدهم بود. چنان که گوته آن را نوعی برنامه‌ریزی وابسته به تاریخ می دانست.
علاوه بر این رواج ایدئولوژی آرمان شهرهای اجتماعی و نظریه پردازی‌های لابروست و وائودوئر و هم عصرانش در بارۀ معماری، تحلیل‌های ساختاری و نظریه‌های دموکراتیک ویوله – لو- دوک ودست آوردهای گوتفرید سمپر مبتنی بر اصول ماتریالیستی و همچنین دیدگاههای شفاف تاریخ گرائی هستند که به ویژه توسط معماران جنبش معروف به های ویکتوریای انگلیس English High Victorian شکل گرفت.
نحوۀ تفکر تاریخ گرائی اخیراً از طریق تاریخ هنر وارد مقولۀ نقد معماری معاصر گردید، به نحوی که معمولاً به مثابه ارزشی مبهم و نامشخص در انواع پدیده‌های معماری قرن بیستم مورد استفاده قرار می‌گیرد. مخالفت تحلیل گران تاریخی عمدتاً بر این قضیه استوار است که دست آوردهای ماندگار فرهنگ اخیر در زمینۀ معماری را از قید و بندهای تاریخ و سنت رها سازند، به اعتبار اینکه معماری مدرن هماهنگی کاملی در فرم و محتوای عمل کرد، چه در زمینۀ تئوری و چه در عرصۀ اجرا به وجود آورده است، که در واقع نه به شکل قیاس های صوری بلکه بنابر اصول عام و مشترک پیوندی با تاریخ دارد.
