گروه مهندسین ایران معماری
کلینیک تخصصی طراحی و اجرا نما
یافتن راه حل های صحیح اقتصادی و زیباشناسی در پروژه های معماری، از چالش های بنیادینی است، که معماران، طراحان و برنامه ریزان دفتر معماری آرتور امید آذری در تمام طول فعالیت حرفه ای شان، با آن مواجه بوده اند وبر حل آن همت گمارده اند.
دستیابی به یک سامان بصری با ابهت در نما، تاکید بر عناصر شاخص در نما، به کارگیری صحیح فرم و مصالح در نما، توجه به نکات زیباشناسی در طراحی نما و سایر موارد از اهداف اصلی تیم طراحی و اجرا در کلینیک تخصصی نما در گروه مهندسین ایران معماری است.
شماره تماس برای کسب اطلاعات بیشتر: ۰۲۱۲۲۹۸۳۳۸۵
استفاده از LED در نورپردازی ساختمان
نور یکی از مهمترین عوامل کیفیت، پویایی و سرزندگی آثار معماری است و از نظر مفاهیم کیفی و نمادین و نیز از نظر کارکرد عملی از جایگاه ویژهای در رشته معماری برخوردار است. بیجهت نیست که لوکوربوزیه در کتاب «به سوی یک معماری نوین» مینویسد: «معماری بازی استادانه، صحیح و باشکوه احجام ترکیبشده زیر نور میباشد.
چشمان ما تربیت شدهاند که فرمها را زیر نور ببینند. سایه و روشن است که این فرمها را آشکار میسازد.» اگرچه اولین وظیفه نور روشن کردن فضا و فرمهای ساختمانی است، با اینحال نور، چه طبیعی و چه مصنوعی، علاوه بر این کارکرد اصلی خویش، میتواند نبوغ معمارانه را برجستهتر نماید، اشتباهات را بپوشاند و پنهان کند، توجه بیننده را جلب نماید و یا اینکه باعث شود مکانی مقدس یا امن به نظر برسد. فناوریهای جدید نورپردازی، ابزارهایی در خدمت نورپردازی معماری هستند که در سالهای اخیر مورد توجه طراحان بسیاری در اقصینقاط جهان قرار گرفتهاند. آنچه در ادامه میخوانید، اختصاص دارد به معرفی LEDها، یکی از جدیدترین فناوریهای نورپردازی، که با استناد به مقالهای از Emilie W. Sommerhoff در نشریه The Architect’s Newspaper، شماره ویژه نورپردازی معماری، نوشته شده است:
LEDها (مخفف Light Emitting Diodes، به معنی دیودهای نورافشان) نیمهرساناهای تولیدکننده نور هستند که در جاهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرند، و کاربرد آنها فقط به چراغهای راهنما و ساعتهای زنگدار دیجیتال که چندین دهه پیش نخستین حوزه کاربرد LEDها بودند، محدود نمیشود. در حال حاضر LEDها بطور روزافزونی برای کاربردهای معمارانه در سراسر جهان مورد توجه قرار میگیرند. پیش از این، کاربرد گسترده LEDها در محیطهای بزرگ و وسیع غیرممکن به نظر میرسید، اما اخیراً این فناوری پیشرفت قابل توجهی داشته است، به گونهای که LEDها کوچکتر و روشنتر شدهاند، برق کمتری مصرف میکنند، میتوانند توسط کامپیوتر کنترل شوند، و تمام رنگهای رنگینکمان را به نمایش بگذارند. همین مزایا معماران و طراحان را به استفاده هرچه بیشتر ازLEDها در کارهایشان ترغیب میکند.
در حال حاضر بسیاری از سازندهها و صاحبان کارخانجات (حتی آنهایی که اخیراً این فناوری را به خط تولیدشان اضافه کردهاند) به ساخت LEDها روی آوردهاند و چنانچه این محصول در زمره یکی از اصلیترین تولیداتشان نیز نباشد، لااقل بخشی از برنامه کاری واحد R&D (واحد پژوهش و توسعه) آنهاست. Ted Chappell، رئیس کارخانه Erco Lighting در نیوجرسی که محصولات مبتنی بر فناوری LED تا سال ۲۰۰۲- ۲۰۰۳ به خط تولید آن اضافه نشده بود، میگوید: «ما در نظر داریم از فناوری LED در تولید محصولات جدید و در حال ساختمان استفاده کنیم.»
متداولترین کاربرد LEDها، تغییر رنگ زمینه صحنهها و همچنین استفاده به عنوان عناصر و جزئیات تزئینی در محیطهای بزرگ و وسیع است. Jim Benya، طراح نورپردازی و مدیر Benya Lighting Design در Tigard، Oregon که اخیراً مشغول طراحی و اجرای منظره آسمان نیمهشب برای اتاق MRI یک بیمارستان، با استفاده از LEDهای آبیرنگ است، میگوید: «من اگر در کارم به یک رنگ اشباعشده نیاز داشته باشم، به استفاده از LEDها روی میآورم.» Ken Douglas، طراح نورپردازی و مدیر Illumination Arts در نیوجرسی، نیز مشغول طراحی و اجرای منابع توکار نور در نمای تاریک ساختمانی ساختهشده از آجر قرمز است که شبها جلوه و ابهتاش را به دلیل فقدان نورپردازی مناسب از دست میدهد. او میگوید: «ما در طرحهایمان از LEDها بیشتر یا به عنوان یک عنصر زیباییشناسانه فرعی و به اصطلاح چاشنی کار، و یا به عنوان یک عنصر اصلی و کاملاً برجسته استفاده میکنیم.»
بازسازی ساختمانPaco Rabannesque در سئول، کار UN Studio و Arup Lighting (شرکتهای مستقر در آمستردام): این ساختمان بتنی متعلق به دهه ۱۹۷۰ که سبک معماری آن را نمیتوان در یکی از طبقهبندیهای مشخص جای داد، پشت لایهای متشکل از ۴۳۳۰ دیسک شیشهای یخزده که با همین تعداد LED پوشش داده شده، پنهان گشته است. هر دیسک همچون یک پیکسل بسیار بزرگ عمل میکند و در نتیجه ساختمان به یک صفحه نمایش بزرگ تبدیل میشود.
لامپهای دیگر مثل لامپهای metal halide نیز از قابلیت تغییر رنگ برخوردارند، بطوریکهHorton Lees Brogden از این لامپها برای نورپردازی ساختمان Met Life در نیویورک استفاده نموده و به نتایج بسیار جالبی نیز دست یافته است. لیکن Douglas درباره این لامپها نظر دیگری دارد: «به همراه این لامپها بایستی یا یک چرخ رنگی وجود داشته باشد یا یک عنصر فیزیکی که دور لامپ حرکت میکند یا شیشهای که عقب و جلو میرود، و هرگاه شما در نورپردازی یک عنصر متحرک داشته باشید، نتیجه کار خوب از آب درنمیآید.»
فلورسنتهای RGB از گذشته منبع نور مناسب برای ایجاد جلوههای تغییر رنگ بودهاند و هنوز هم در برخی پروژهها همچون نمای برج ۴۱ طبقه Deutsche Post در بن آلمان که در سال ۲۰۰۳ توسط Helmut Jahn طراحی شده است، با نتایج بسیار موفقیتآمیز مورد استفاده قرار میگیرند. با این وجود، طراحان زیادی همچون Darren Nolan، معمار شرکت Peter Marino + Associates، که اخیراً طراحی و اجرای یک ساختمان هشتطبقه برای Chanel را در توکیو به پایان رسانده است، از LEDها برای نورپردازی نمای ساختمانهایشان استفاده میکنند. Nolan در این خصوص میگوید: «ما مقایسههایی میان فلورسنت و LEDها انجام دادیم و در نهایت توجه به نتایج این مقایسهها در مقولاتی همچون قابلیت نگهداری، میزان تولید گرما و ثبات دمای رنگ، ما را متقاعد ساخت که از فناوری جدید استفاده کنیم.» یکی دیگر از قابلیتهای LEDها که معماران را به استفاده از آنها ترغیب میکند، این است کهLEDها میتوانند در نماهای مدرنیستی مرکب از شیشه و فلز جاسازی شوند و این امکان را بوجود بیاورند که طرح نورپردازی ساختمان در هر شب تغییر کند. با اینکه هزینههای اولیه LEDها بیشتر است، اما به گفته Nolan، معماران به این نتیجه رسیدهاند کهLEDها در درازمدت، به لحاظ اقتصادی باصرفهتر هستند.