گروه مهندسین ایران معماری
در این بخش تحت عنوان مقالات در معماری بر آن شده ایم تا مجموعه ایی از مقالات ،گفتارها و نظریات موجود در جامعه معماری ایران و جهان را ارائه دهیم، تا سرآغازی نوین در عرصه بحث مبانی و مفاهیم نظری معماری باشد.
نقش مصالح در سبک سازی ساختمان
بخش دوم
● مصالح سازه ای طبیعی:
چوب: چوب از جمله مصالح سبک سازه ای که تجربه های موفقی در اکثر کشور های جهان داشته است.
الف) مصالح چوبی:
چوب به عنوان یکی از مصالح ساختمانی دارای چند خاصیت با ارزش است: مقاومت نسبی بالا، مقدار چگالی کم، و رسانایی کم. در عین حال چوب چندین نقطه ضعف نیز دارد: در مقطع عرضی دارای خواص متفاوت از جهات مختلف دارد. هم چنین چوب قابلیت پوسیدن و اشتعال دارد. چوب سنگین تر معمولا مقاوم تر است و بار بیشتری را تحمل میکند.
قابلیت هدایت حرارتی چوب کم است. و به این دلیل برای ساختن عایق حرارتی مناسب است.
چوب از لحاظ مصرف به اشکال مختلف، چوب های بریده شده، چوب های ورقه ای و چوب های گرد تقسیم بندی میشوند.
§ چوب های گرد: ضخامت بین ۱۴تا۳۴ سانتی متر و درازای تا ۷ متر دارند و به دو دسته گردبینه و تیر تقسیم میشوند.
§ چوب های بریده شده :
۱) چهار تراش: مقطع آن مربع است. و ابعاد آن کمتر از ۲۰ سانتی متر و درازای آن ۴ یا ۵ متر است.
۲) بینه: از تقسیم یک گردبینه بدست میاید.
۳) الوار: ممکن است چهار گوش یا سه گوش باشد که تقریبا راست وبدون گره است. طول آن ۳ متر است.
§ چوب های ورقه ای:
اغلب این ورقه ها بصورت روکش برای سطح تخته های مصنوعی مثل نئوپان و تیر استفاده میشوند. چوب های مصرفی در روکش سازی باید از مرغوبیت بالائی برخوردار باشد.
ب) چوب های مصنوعی
§ تخته چند لایی: مزایای آن کم کردن پدیده هم کشیدگی و واکشیدگی است.
§ تخته خرده چوب (نئوپان)
§ تخته فیبرها (صفحات چوب سیمان):
این صفحات در برابر آتش، در برابر قارچ های چوب، در برابر آب و رطوبت و پوسیدگی، سرما و یخبندان کاملا مقاومند. عایق صدا و حرارت هستند، سبک میباشند و در اکثر قسمت های ساختمان قابل مصرف اند. قابلیت نصب بر روی آجر و بتن را دارند و از نظر اتصالات، قابلیت های چوب را دارا می باشند. همچنین قابل پخ زدن و پیچ کردن اند.
۱) کانتکس:
از این محصول برای ساخت دیوار، سقف کاذب و مانند این ها استفاده میشود.کانتکس از مصالحی است که عایق حرارت و صوت و مقاوم در برابر آتش سوزی است، و به راحتی بر روی تیر های آهنی و چوبی و تیر چه های بتنی قابل نصب است.
۲) آندولین:
سقف پوشی است موج دار، متشکل از الیاف گیاهی و مواد شیمیایی و مصنوعی اشباع شده.
۳) تخته های گلوکام:
بصورت های گوناگون در ساختمان به کار برده میشود. از جمله در اجرای اسکلت، کف سازی، قاب سازی، چهارچوب بندی سقف و بام، پی سازی، پوشش دیوارها و بام، تزیین خارجی و پوشش خارجی، عایق بندی حرارتی و صوتی، نازک کاری سقف و دیوارهای داخلی و پوشش کف.
§ نتیجه گیری:
چوب از جمله مصالح سبک سازه ای میباشد که تجربه های موفقی در اکثر کشورهای دنیا داشته است. بسیاری از بناهای چوبی در سراسر دنیا در برابر عوامل مختلف محیطی و طبیعی از جمله شرایط اقلیمی و نیروهای جانبی از جمله زلزله و باد، مقاومت و پایداری بسیار خوبی از خود نشان دادند. اما مشکلات پایه ای نیز در زمینه استفاده از این نوع مصالح سبک، علی الخصوص در زمینه سازه ای وجود دارد. هر چند که سایر کشورها تجربه های موفقی در زمینه استفاده از این نوع مصالح داشته اند.
- مصالح سبک صنعتی:
یکی از روش های سبک سازی ساختمان ها، کاهش وزن تیغه های باربر در ساختمان است. از یکی از روش های نیمه پیش ساخته، روش ساخت و ساز به کمک پانل های ساندویچی پیش ساخته را می توان نام بردکه با نامهای تجاری مختلف از قبیل:پوما سپ و سیلانو شناخته می شوند. با این روش تا دو طبقه ساختمان، با استفاده از باربری قطعات مورد نظر ساخته میگردد.
پانل هابه دو گروه تقسیم میشوند:
۱) سازه ای
۲) غیر سازه ای
پانل های سازه ای در موارد سازه ای وغیر سازه ای بکار برده میشود:
۱) پانل های ساندویچی یا بتن پاششی
۲) پانل با هسته لانه زنبوری
۳) پانل های اف.آر.پی
▪ پانل های ساندویچی با بتن پاششی
پانل های سه بعدی ساندویچی از جمله کامپوزیت های پلیمری میباشند. ساندویچ پانل مصرفی با پوشش دیواری بصورت کنگره ای و صاف، و نوع سقفی آن با بر جستگی هایی به صورت شادولاین میباشد. پانل های سقفی دیافراگم کف را تشکیل میدهد. این پانل ها در کنار یکدیگر مستقر شده و روی پانل های دیوار نصب میگردند.
پانل های دیوار علاوه بر اینکه جداکننده فضاهای معماری هستند، نقش دیوار باربر قائم و دیوار برشی در برابر بارهای جانبی را هم ایفا میکنند. بنابراین عموما در اینگونه سازه ها اسکلت فلزی یا بتنی وجود ندارد و ساندویچ پانل به دلیل شکل خاص خود از ظرفیت باربری بالایی بر خوردار است.
پانل های غیر باربر نیز در ساختمان علاوه بر کاهش وزن، مزایایی از قبیل یکپارچه بودن تیغه ها با سازه در برابر بار های جانبی، را داراست.
