گروه مهندسین ایران معماری با مدیریت آرتور امیدآذری
بخشی را درقالب اطلاع رسانی در حیطه هنر و معماری ایران و جهان، تدوین نموده است تا امکان اطلاع رسانی جدیدترین رویدادهای هنر و معماری را برای علاقمندان مهیا کرده باشد.
دزفول-روستای لیوس
در شمال شهرستان دزفول با خانه های سنگی و جاذبه های منحصر بفرد به عنوان روستای نمونه گردشگری کشور در استان خوزستان شناخته شده است.
در روستای لیوس که در ۷۳ کیلومتری شهر دزفول در بخش شهیون و دامنه کوه لنگر واقع شده بر خلاف گذشت سالیان زیاد ، در بافت کهن خانه های این روستا همچنان نحوه معیشت ،فرهنگ و سنن، گویش ، آداب و رسوم و برپایی مراسم مختلف به شیوه کاملا سنتی انجام می شود.
قدمت تاریخی ، بافت سنگی و معماری خانه ها ، نزدیکی به روستاهای گردشگری سزار و گوشه ، طبیعت بکر، باغ های انار و نخلستانهای زیبا، وجود آثار دوره های اول زمین شناسی نظیر برد کژدم ، دامنه زیبای لنگرکوه ، قدمگاه مشهور به امام رضا(ع) و نیز جاده ماشین رو آسفالته از جمله ظرفیت های ویژه گردشگری روستای لیوس می باشد که با برنامه ریزی قابلیت معرفی در حد روستاهایی نظیر ماسوله و ابیانه به عنوان یک روستای سنگی و ارزشمند تاریخی را دارد.
یک فعال میراث فرهنگی در خصوص این روستا گفت:روستای لیوس علاوه بر بافت زیبای تاریخی خانه ها ، دارای جاذبه های گردشگری طبیعی و بکر از جمله مناطق کوهستانی ،مراتع زیبا ، باغهای میوه ، رودخانه و آبشار می باشد که در فصول بهار ، پاییز و زمستان با آب و هوای مناسب می تواند پذیرای گردشگران از سراسر کشور باشد.
ˈمحمد آذرکیشˈ افزود:روستای لیوس از شمال غربی به کوه لنگر و از غرب به دره کول محدود می شود ،آب وهوای معتدل کوهستانی دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۹۷۰ متر است.
وی گفت:با بهسازی وحفظ بافت تاریخی روستای لیوس به عنوان بخشی از هویت تاریخی و فرهنگی شهرستان دزفول ، زمینه ایجاد اشتغال و ارائه خدمات گردشگری نیز در منطقه فراهم می شود.
این فعال میراث فرهنگی افزود:تاکنون اقدام جدی در خصوص استفاده از قابلیت های این روستا صورت نگرفته و همین امر سبب شده بسیاری از اهالی این روستا برای یافتن شغل مناسب به شهر مهاجرت کنند.
وی گفت:تعریف تورهای گردشگری طبیعت گردی و کوهنوردی، مرمت بافت تاریخی روستا، حمایت از تولید صنایع دستی، معرفی این روستا به شرکت های مسافرتی ، نصب تابلو راهنما در طول مسیر روستا، توسعه فضای سبز متناسب با بافت و ویژگی های آب و هوایی منطقه ، احداث محل اسکان متناسب با بافت تاریخی روستا از جمله مواردی است که در صورت تحقق می تواند روستای لیوس را به عنوان یک روستای نمونه گردشگری آماده پذیرایی از مسافران از سراسر کشور کند.
این فعال میراث فرهنگی با اشاره به قدمت تاریخی روستای لیوس گفت: بافت کنونی روستای لیوس سابقه ای بیش از ۷۰۰ سال دارد و وجود آسیاب هایی با قدمت دوره ساسانی پیشینه این منطقه به دوره جنگ ایران و روم باز می گردد.
آذرکیش افزود:به استناد تحقیقات گروهی محقق ایتالیایی ، ˈ لیوس ˈ قسمتی از نام یک سردار رومی است که نام گذاری روستای همجوار آن به اسم” سزار” نیز مؤید این مدعاست.
این فعال میراث فرهنگی با اشاره به سبک معماری این روستا افزود:این روستا دارای یک سبک خاص معماری است که از تمام بخشهای موجود در یک ساختمان استفاده بهینه شده است.
آذرکیش چنار و چشمه جاری را از دیگر چشم اندازهای زیبای روستای لیوس عنوان کرد و گفت:مقبره ˈسیدولی الدین گوشهˈ جد سادات گوشه و کاظمینی در دزفول است نیز از جمله ابنیه های تاریخی ومذهبی این روستا به شمار می آید.
وی بقایای آسیابهای آبی را از دیگر بناهای تاریخی روستای لیوس متعلق به دوره ساسانیان معرفی کرد و افزود:گیاهان گل گاو زبان،بابونه،باغ های انار ،بادام کوهی،انجیر،درختان کنار،کوه لنگر ،جنگل های بلوط و کلخنگ در اطراف این روستا موجب زیبایی فراوان و لطافت هوای منطقه شده است.
وی اظهار داشت:حیات وحش منطقه نیز با برخورداری از گونه های نادر جانوری مانند شغال، گرگ، روباه، خرگوش، آهو، قوچ، میش، بزکوهی، گراز، خرس، پلنگ، کفتار، کبک و قرقاول نظر گردشگران را جلب می کند.
این فعال میراث فرهنگی با اشاره به آیین ها و مراسم سنتی اهالی روستای لیوس اظهار داشت: عزاداری های سنتی و مذهبی در ماه محرم و صفر ،برگزاری عروسی های محلی، مراسم تولد اولین فرزند، جشن باران و جشن آغاز کشت و کار از جمله آیین های سنتی اهالی این روستا می باشد.
آذرکیش افزود:کپو، چوقا، قالی، سیاه چادر و حصیر را از مهم ترین صنایع دستی مردم این روستا عنوان کرد و گفت: ترشی انار و صنایع دستی روستا از جمله سوغاتی های آن است.
وی غذاهای معروف محلی این روستا را کباب بره و آبگوشت محلی دانست و گفت:روستای لیوس در سال ۸۷ به عنوان یکی از روستاهای گردشگری استان خوزستان دارای شناسنامه شده است.
آذرکیش با بیان اینکه در صورتی که توجه ویژه ای به این روستا نشود، در سال های آینده شاهد خالی شدن روستای لیوس از سکنه خواهیم بود افزود:با نگاهی کارشناسانه و بررسی منطقه لیوس در خواهیم یافت که رونق این روستا، علاوه بر حفظ هویت اصیل و تاریخی و آداب و رسوم متنوع آن، زمینه حفظ روستاهای دیدنی سزار و گوشه را که شباهت هایی نیز با لیوس دارند و به فاصله کمی از آن واقع شده اند را فراهم می کند.
وی افزود:شکوفایی ظرفیت های گردشگری روستای لیوس دزفول در گرو توجه ویژه مسوولان استانی و کشوری است ضمن اینکه توسعه صنعت توریسم در شمال خوزستان با همه سابقه تاریخی و باستانی منحصری که دارد، نیازمند تعریف طرحی ملی برای شکوفایی است.
بخشدار شهیون گفت:روستای لیوس به عنوان روستای نمونه گردشگری کشور معرفی شده و دارای جذابیت های طبیعی و تاریخی فراوانی است.
ˈشکرالله قارمˈ با اشاره به ویژگی های این روستای قدیمی افزود:قدمت ،بافت سنگی بالای ۷۰۰ سال که هنوز پابرجاست و دارای سکنه است از جمله ویژگی های شاخصی است که موجب جذب گردشگر به این روستا می شود.
وی گفت:علاوه بر این ویژگی ها وجود کوه لنگر و باغات انار موجب شده در کنار روستاهایی چون سید ولی الله گوشه،سزار و میرآباد زیبایی خاصی به منطقه بخشیده و طبیعت زیبایی به وجود آورد.
قارم افزود:گلیم بافی،جاجیم بافی و سبدبافی از جمله صنایع دستی اهالی روستای لیوس می باشد .
بخشدار شهیون گفت:اهالی روستای لیوس اکثرا به شغل کشاورزی مشغول بوده و گندم ،جو وانار از جمله محصولات این روستا می باشد.
وی با اشاره به استعداد وظرفیت گردشگری روستای لیوس از مسوولان به ویژه سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری خواست اقدامات عملی برای ساماندهی و جذب گردشگر انجام دهد تا علاوه بر محرومیت زدایی و درآمدزایی ایجاد اشتغال نیز برای اهالی منطقه صورت گیرد.
رییس اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری شهرستان دزفول نیز گفت:کارهای مطالعاتی برای ایجاد کمپینگ ،مرمت و ساماندهی روستای لیوس در سال جاری آغاز شده است.
غلامعلی باغبانزاده افزود:سازمان میراث فرهنگی با برنامه ریزی های انجام شده در نظر دارد پایلوتی برای بردن توریست به روستای لیوس ایجاد کند تا گردشگران ضمن اقامت در روستای لیوس از جاذبه های گردشگری منطقه به ویژه آبشار شوی استفاده کنند.
وی اظهار داشت:برای مرمت و ساماندهی روستای لیوس یک میلیارد ریال اعتبار در نظر گرفته شده که با تأمین اعتبار عملیات اجرایی مرمت و ساماندهی این روستای سنگی آغاز خواهد شد.
روستای لیوس با توجه به نوع بافت و طبیعت زیبای آن در فصول بهار،پاییز وزمستان از مکان های دیدنی شهرستان دزفول به شمار می آید که در مسیر بخش شهیون بعد از گذر از روستاهای صالح آباد و گوشه واقع شده است.
