برای ارتقاء سواد علمی –پژوهشی متخصصین ، دانشجویان و علاقمندان معماری بر آن شدیم تا مجموعه کاملی از لغات، تصاویر و تعاریف تخصصی معماری را در غالب یک دیکشنری تصویری معماری ارائه دهیم.
شماره تماس برای کسب اطلاعات بیشتر: ۰۲۱۲۲۹۸۳۳۸۵
آرایه omament
ضمیمه، بخش یا جزیی که زیبایی یا آراستگی را برای یک چیز – به عنوان بخش الحاقی یا اصلی آن – فراهم می کند.
نماد نگاره pictografh
نماد یا نشانه ای تصویری.
شهر – کتیبه graffiti
نوشته یا ترسیماتی که روی سطوح معابر عمومی، پیاده روها و یا دیوار ساختمان ها نقاشی، یا اسکیس شده است.
حاشیه sgraffito
آرایه حاصل از برش دادن یا خراشیدن یک سطح رنگ یا اندود – به منظور احیای زمینه ای از رنگ متضاد.
موزاییک mosaic
تصویر یا نگاره ی تزیینی ساخته شده از طریق چیدن تکه های کوچک – و معمولاً رنگارنگِ – کاشی (کف پوش)، مینا یا شیشه با ملات.
شیشه ی رنگین smalto
شیشه یا مینای رنگین – خصوصاً در فُرم مربع های کوچک – مورد استفاده در موزاییک کاری.
نقش برجسته relif
برآمدگی یک ترکیب یا فرم، از پس زمینه ی مسطحی که روی آن شکل گرفته است.
نقش فرو رفته cavo – relievo )sunk relief)
برجستگی تندیسگون که در آن، با اهمیتترین نقاط فرم مدل قرار گرفته، پایینتر از – یا همتراز با – سطح اصلی هستند.
دیوار نگاره mural
تصویر بزرگ رنگ آمیزی شده روی – یا مستقیماً به کار رفته در – یک دیوار یا سطح سقفی.
نقاشی دیواری fresco
هنر یا فن نقاشی روی سطح اندود تازه گسترده شده با رنگدانه های حل شده در آب یا مخلوط آب آهک – همچنین، تصویر یا طراحی که چنین نقاشی شده است. (دیوار نگاره هم می گویند).
کنده کاری engrave
حکاکی، تراشیدن یا قلم زنی طرحی روی یک سطح تخت مانند آهن، سنگ و یا چوب.
مشبک openwork
اثر هنری ساختاری یا آرایه ای؛ با ویژگی شباک مانند یا (دارا بودن) روزنه های قابل دید در سرتاسر آن.
ستاره star ترکیبی بومی؛ معمولاً دارای پنج پر منشعب از یک مرکز، که اغلب به عنوان آرایه یا نماد، به کار می رود.
ستاره ی داوود star of david (Magen David, Magen David)
ستاره ی شش پَرِ مورد استفاده به عنوان نمادِ آیین یهود.
ستاره ی شش پر hexagram
ترکیبی ستاره ای با شش تیزی، که از طریق کشیده شدن هر یک از اضلاع یک شش ضلعی منتظم به داخل مثلث های متصاوی الاضلاع، فرم یافته است.
هاله ی تقدس glory
طوقه، دایره و یا شعاعهای پیرامونی نورانی به مثابه ی یک هاله، اکلیل نور یا تاج آسمانی.
هاله halo )nimbus)
حلقه یا طوقه ای از پرتو تابان گرداگرد یا بالای سر قدیسان و شخصیت های ربانی، که در پیکر تراشیها و نقاشی های مذهبی، به طور سنتی، نماد تقدس محسوب می شود. اکلیل نور هم نامیده می شود.
قاب table صفحه ای مستطیل شکل فرو رفته یا برجسته، روی یک دیوار؛ که به طور مشخص با یک کتیبه، نقاشی یا پیکره، آرایه بندی یا اجرا میشود.
لوح نوشته tablet
صفحه یا لوحه ای تخت، با سطحی مناسب برای – یک کتیبه، پیکره ی تزیینی یا مانند آن.
ترنج medallion
نقش معمولاً دایره ای یا بیضوی، که اغلب ترکیب یا آرایه ای را در یک نقش برجسته در بر می گیرد.
قاب کتیه cartouche )cartouch)
سطح مستطیلی یا بیضوی – و به ندرت محدب – که برای نیل به یک نقش برجسته محدود، معمولاً با پیچک چنگ تزیینی، حاشیه پردازی شده است.
شیردال griffin )griffon, gryphon)
جانوری افسانه ای؛ با سر و بال عنقا و بدن و دم شیر.
ته ستون griffe )spur)
آرایه ی پیش آمده از ته ستون گرد یک ستون، در جهت کنج یک پاسنگ چند ضلعی یا مربع.
صلیب cross شی ء یا ترکیبی اساساً شامل بازوی قائم و بازویی عرضی- با زاویه ی نود درجه نسبت به هم – می باشد و نماد آیین مسیح محسوب می شود. (به آن “چلیپا” هم می گویند).
صلیب رومی Latin cross
صلیبی با یک بازوی قائم یا عمودی که در قسمت بالا، یک بازوی افقی آن را قطع می کند.
صلیب سلتی Caltic cross
صلیبی شبیه به صلیب رومی؛ با طوقه ای حدوداً در محل تقاطع بازوی عرضی و قائم.
صلیب یونانی Greek cross
صلیبی شامل یک بازوی قائم که در وسط، توسط یک بازوی افقی هم اندازه با آن، قطع شده است.
صلیب اورشلیم Jerusalem cross
صلیبی با چهار بازو که هر کدام، به یک بازوی عرضی منتهی می شود و اغلب دارای یک صلیب یونانی کوچک در مرکز هر ربع گرد، می باشد.
صلیب مالتی Maltese cross
صلیبی منتظم با بازوهایی که انتهای آن به شکل V می باشد.
صلیب منتظم cross farmèe
صلیب دارای بازوهایی با طول یکسان، که هر یک، از مرکز به طرف خارج گسترش یافته است.
اسلیمی arabesque
طرح پیچیده و پر زرق و برقی که دارای گل ها، نقش برگ ها و گاه صورت های جانوری و هندسی است تا نگاره ای در همبافت از خطوط مشبک تشکیل دهد.
پخ bullnose یک زاویه ی خارجی گرد یا مدور.
کُنج conge ابزار مقعر دارای فرم یک ربع گرد انحنا یافته از سطحی مشخص، که نسبت به یک کام کشویی موازی با آ« سطح، به حالت قائم خاتمه یافته است.
تاج ogee )gula) ابزار دارای مقطع دو خم – به شکل یک S کشیده.
قرنیز cornice پیش آمدگی پیوسته و ابزارزنی شده، که تاجی برای یک دیوار – یا ساختار دیگر – پدید می آورد و یا آن را برای اهداف ترکیبی، به طور افقی تقسیم می کند.
سنتوری شکسته broken pediment نوعی سنتوری که قرنیزهای شیب دارش – در قسمت تاج یا تارک آن – شکسته است. این بریدگی، اغلب با یک خاکستردان، قاب کتیبه یا آرایه ی دیگر، پر می شود.
سنتوری گردن قو swan’s neck pediment سنتوری شکسته ی دارای خط کناره نمای فرم یافته با یکجفت خمیدگی دو تاب مماس بر لبه های سنتوری؛ که نسبت به یک جفت توماری سر ستون در دو طرف مرکز – جایی که اغلب، یک سر مناره از بین تومارهای سر برآورده – بالا آمده است.
تزیین سردر coronet آرایه ی برجسته نمای واقع در بالای یک پنجره یا در – در قسمت سنتوری.