گروه مهندسین ایران معماری با مدیریت آرتور امیدآذری
بخشی را درقالب اطلاع رسانی در حیطه هنر و معماری ایران و جهان، تدوین نموده است تا امکان اطلاع رسانی جدیدترین رویدادهای هنر و معماری را برای علاقمندان مهیا کرده باشد.
قلعه رودخان
قلعه رودخان آرمیده در دل جنگل در دوره سلجوقیان این قلعه تجدید بنا شده و از پایگاه های مبارزاتی اسماعیلیان بوده است .
بر روی سردر ورودی آن درج شده است که این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدین امیردباج بن امیر علاء الدین اسحق تجدید بنا شده است.
این کتیبه در موزه گنجینه رشت نگهداری می شود. قلعه رودخان نام قلعه ای تاریخی متعلق به دوران سلجوقی در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهر فومن در استان گیلان است. این قلعه با ۲۶، هکتار مساحت بر فراز ارتفاعات روستای رودخان قرار دارد.دیوار قلعه ۱۵۰۰ متر طول دارد و در آن ۵ برج قرار گرفته شده است. در دوره سلجوقیان این قلعه تجدید بنا شده و از پایگاه های مبارزاتی اسماعیلیان بوده است.
بر روی سردر ورودی آن درج شده است که این قلعه در سال ۹۱۸ تا ۹۲۱ هجری قمری برای سلطان حسام الدین امیردباج بن امیر علاء الدین اسحق تجدید بنا شده است. این کتیبه در موزه گنجینه رشت نگهداری می شود. این قلعه در ارتفاعی بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا واقع شده است و در کنار آن رودخانه ای با همین نام جاری است.قلعه رودخان در۲۰ کیلومتری جنوب شرقی فومن از دهستان گوراب پس در بخش مرکزی شهرستان فومن قرار دارد. ارتفاع این قلعه بین ۶۵۵ تا ۷۱۵ از سطح دریا در خط الراس یکی از ارتفاعات منطقه واقع شده است.
.در سمت راست قلعه، رودخانه ای به همین نام قرار دارد که از ارتفاعات سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال در جریان است. علاقه مندان به دیدن قلعه بعد از عبور از شهر فومن، پس از گذشتن از روستاهای گشت، کر و محله، گشت رودخان، سیاه کش، گوراب پس، ملسکام و سعیدآباد به روستای قلعه رودخان رسیده و پس از گذشتن از حیدرآلات و طی سه کیلومتر جاده خاکی وارد اراضی پارک جنگلی قلعه رودخان شده و بایدمسیر ۵/۱ کیلومتری صعود تا محل قلعه را از راه پله احداث شده، عبور کنند. گفتنی است، قلعه رودخان از دو بخش تشکیل شده است، قسمت ارگ یا شاه قلعه در دو طبقه و از آجر ساخته شده که در قسمت غربی این بنا واقع است، قلعه کلا دارای دو ارگ شانزده قراول خانه است.
در ورودی یا دروازه قلعه شمالی است و در دو طرف آن دو برج توپر بسیار عظیم ساخته شده است و بر بالای دروازه اصلی، کتیبه ای نصب شده بود که این کتیبه در حال حاضر در موزه رشت نگهداری می شود. برخی از ساکنین منطقه به این شایعه باور دارند که این قلعه را «جن ها» بنا کرده اند. آنها در باور خود، اظهار می دارند هیچ بنایی که توسط آدمیزاد بنا شده باشد، نمی تواند اینقدر دوام بیاورد.
بر اساس تحقیقات انجام شده، این دژ عظیم که به قلعه روخان (رودخان) موسوم است، طی وقایع و رویدادهایی که پس از دوره ساسانی به وقوع پیوست، تخریب شد، اما در قرن ۵ و ۶ هجری قمری و در زمان حکومت سلجوقیان تجدید بنا شد و به همین جهت در شمار قلاع اسمعیلیه مشهور است.
از روستای قلعه رودخان تا قلعه رودخان طبیعت بسیار زیبا و چشم اندازهای زیادی وجود دارد که توجه هر بیننده ای را به خود جلب می کند. در مسیر صعود به قلعه درختانی با قدمت طولانی به سمت آسمان قد علم کرده و نور از لابه لای شاخه های این درختان به پایین می ریزد.
خاطرنشان می شود: قبلا چشمه آبی که منبع اصلی آب قلعه بود، در حیاط قلعه دیده می شد و معروف است که این آب را با گنگ از ییلاق زردخونی آورده اند. این چشمه پس از زلزله سال ۱۳۶۹ گیلان خشک؛ اما بعدها به وسیله میراث فرهنگی گیلان احیا شده است.قسمت دوم قلعه، قسمت نظامی یا قورخانه است که در قسمت شرقی قلعه رودخان قرار دارد.
از وجوه جالب توجه در معماری قلعه رودخان کاربرد طاق های جناغی و انواع مختلف آن و نیز طرح های آجرکاری و سنگ چینی است که نشان از دقت نظر سازندگان آن دارد.گفتنی است، با توجه ویژه کار گروه گردشگری گیلان به اهمیت و جایگاه مهم بنای قلعه رودخان و نقشه آن در ایجاد یک قطب بزرگ گردشگری در استان همزمان با فعالیت های اداره کل میراث فرهنگی گیلان زمینه حضور و سرمایه گذاری بخش خصوصی در پارک جنگلی قلعه رودخان فراهم شده، به طوری که پیش طرح ایجاد تاسیسات اقامتی و پذیرایی در محدوده پارک جنگلی قلعه رودخان ارایه و نظر به ویژگی های استثنایی بنای قلعه رودخان و طبیعت بسیار زیبا و جذاب آن با اقوام های هماهنگ سازمان ها و ادارات دولتی نظیر منابaع طبیعی، محیط زیست، راه و ترابری و میراث فرهنگی و گردشگری در آینده نزدیک قلعه رودخان محیط پیرامون آن به یکی از قطب های مهم گردشگری در کشور تبدیل خواهد شد.
