اهداف گردشگری
جاذبه‌های فرهنگی و هنری
شهرها از مهم‌ترین کانون های تولید، عرضه و مصرف محصولات فرهنگی و هنری هستند. فراوانی مصرف و افزایش جمعیت شهرها کشش فعالیت های فرهنگی و هنری را، پیوست در حال پویایی نگه می‌دارد. شهروندان شهرها فعالیت های فرهنگی و هنری و مصرف کالاهای آن را در زمره یکی از نیازهای اساسی خود می‌داند. گذشته از آن تنوع فضاهای فرهنگی در شهرها، مانند موزه‌ها، نمایشگاه‌ها، سینماها، تئاترها، کتاب خانه‌ها و دیگر فضاهای هنری و فرهنگی، باعث می‌شود که گردشگران بسیاری برای تماشای این فضاها به شهر آمده و از امکانات آن‌ها برای تأمین نیازهای آگاهی خود بهره گیرند.
تشکیل انواع فستیوال های هنری در شهرها، مانند فستیوال موسیقی سالزبورگ در اتریش همه ساله هزاران نفر از من دان به موسیقی را به این شهر می‌کشاند. علاوه بر آن برگزاری انواع جشنواره‌ها در شهرها با موضوع های مختلف، باعث می‌شود که این شهرها، به مرکزیت مهم این جشنواره‌ها تبدیل گردند. جشنواره‌های سینمایی و نیز، کان و برلین از جمله مهم‌ترین این شهرها هستند.
مطالعاتی که بر روی گردشگران شهری در فرانسه انجام گرفته، نشان می‌دهند که حدود ۴۰% از انگیزه‌های گردشگری شهری در فرانسه را دیدار از بناها، کلیساها، موزه‌ها و آشنایی با زندگی فرهنگی مردم شهرها تشکیل می‌دهند (محلاتی، ۱۳۸۲، ص ۶۵).
تردیدی نیست که بار فرهنگی و هنری شهرها نسبت به سکونت های غیر شهری به مراتب بیشتر است. باز تولید فرهنگی و هنری شهرها، نه فقط برای شهروندان، بلکه برای ساکنین سرزمین های دیگر حایز اهمیت است. نماد های فرهنگی و هنری شهرها، از یک سو در انواع بناها و عملکرد آن‌ها نهفته و از سویی دیگر در رفتار و زندگی اجتماعی ساکنان یک شهر بازتاب می‌یابد. طی دهه‌های اخیر، بازدید گردشگران از محله‌های قدیمی شهرها، به عنوان نمادی از الگوی زیست و معیشت مردم در گذشته این شهرها، به دلیل بر جای ماندن انواع نشانه‌های فرهنگی و هنری در آن‌ها، رونق بسزایی گرفته است. مردم به تماشای خانه‌های قدیمی کاشان و یا محله‌های قدیمی یزد از مصادیق گردشگری فرهنگی و هنری در شهرهای ایران است. در تونس، الجزیره، قاهره و شهر تاریخی مراکش، کازبا یا مرکز قدیمی شهر، از جذاب‌ترین مراکز دیدنی این شهرها به شمار می‌روند. این گرایش و من دی بیشتر از آن جا ناشی می‌شود که ورود مدرنیته به این شهرها، نه تنها سیمای آن‌ها را تغییر داد، بلکه محتوای فرهنگی و هنری معماری سنتی را، از چهره شهرها زدوده است. از این رو، آن چه که در محله‌های قدیمی شهرهای تاریخی، به عنوان نمادهای هنری و فرهنگی بر جای مانده، برای گردشگران جذابیت بیشتری پیدا می‌کنند.
برخی از فعالیت‌ها و نمایش های فرهنگی و هنری در شهرها که در کنار خیابان‌ها و میادین انجام می‌گیرند و از آن به عنوان فرهنگ و هنر خیابانی نام برده می‌شوند، در شهرهای ایران، به اشکال مختلف انجام می‌شد. عملیات پهلوانی، خرس بازی، میمون بازی، مارگیری و ریسمان بازی در شهرهای شمالی کشور را می‌توان از این جاذبه‌ها در شهرهای ایران به شمار آورد. برخی مراسم جشن و سرور، به ویژه نمایش های موسیقیایی استقبال از نوروز، با شخصیت شاد آفرین حاجی فیروز و یا تکم بازی در آذربایجان، آن چنان شهرت و مقبولیتی دارند که به عنوان یک شاخص شادمانی ملی درآمده‌اند. جاذبه‌های فرهنگی، هنری در هر شکل و نوعی که باشد و فارغ از این که چه بردی داشته باشند، برخاسته از خلاقیت فرهنگی و هنری مردم هستند. ماهیت مردمی آن‌ها باعث می‌شود که به صورت یک جاذبه در شهرها، شکل گرفته و تکامل یابند.
