نیکلای مارکف گرجی: اولین معمار غیرایرانی دوره پهلوی
نیکلای مارکف متولد سال ۱۸۸۲/۱۲۶۱،زاده شهرتفلیس گرجستان که در دانشگاه سن پترزبورگ،معماری را آموخت. نخستین بار در زمان تحصیل در رشته معماری همراه با برادرش به ایران پاگذاشت او به آکادمیک زبان فارسی بیوست تا با فراگیری زبان وادبیات فارسی علاقه وافر خود را به ایران و اقامت خود در این کشور را ابراز نماید.
پس ازخروج از ارتش قزاق در ۱۳۰۰با استخدام در شهرداری تهران به حرفه اصلی خود بازمی گردد و تا حوالی دهه ی ۱۳۳۰در امور معمارانه به دودمان پهلوی خدمت می کند. اوهمواره بر استفاده ازمصالح بومی و شیوه های سنتی تاکید داشتند؛استفاده زیاد از آجرهای خشتی ۲۰*۲۰ سانتی متری توسط او موجب می شود آن تلاوت ها «آجر مارکفی» بنامند. او طراحی عمارت بلدیه به تاریخ ۱۳۰۲به همراه استاد «علی محمدخان معمارباشی صانعی،ملقب به «صنیع السلطان»عهده دارشد.در سال ۱۳۰۲با شروع ساخت کالج آمریکایی «رُلستون هال» که به نام سرمایه گذار نیکوکارآن آلبرت رلستون ایرلندی نام گذاری شد و در سال ۱۳۱۹آخرین سال حکومت رضاشاه «البرز»نام گرفت.
مقایسه آثار مارکف نشان می دهد اکثریت به اتفاق آثاری که او به سبک و شیوه ی التقاطی ابداعی خودبر پا کرده،در میان محوطه های نسبتاوسیع و پنهان ازدید عابر شهری است. مارکف از جمله معماران خارجی است که در معماری صنعتی ایران نیزدست داشته است.کارخانه قند کرج و کارخانه قند ورامین را به ترتیب در سال های ۱۳۱۳،۱۳۱۱به همراه ساختمان های مسکونی وابسته به آنها احداث می کند. او همچنین کلیسای ارتدوکس روس و مسجدامین الدوله را در سال ۱۳۲۴بنامی کند.
- بلدیه تهران- ساخت۱۳۰۲-تخریب۱۳۴۲tehran municipality
- دانشگاه تربیت معلمtarbiatmoallemvniversity
- کالج آمریکایی «دبیرستان البرز»۱۳۰۴ the americanconege
- دبیرستان انوشیروان دادگرnoushirvandadgar high school
- زندان قصر،افتتاح ۱۳۰۸chasrprrison
- خانه پرفسور عدل۱۳۱۰house of prothd
- دانشگاه تربیت معلمtarbiatmoallemvniversity
- ساختمان سنیگرsinger building
راندو چیست٬ راندو در معماری٬ راندو و اسکیس٬ رواشناسی رنگ٬ روش حل مسئله اسکیس٬ ساخت ماکت اتود حجمی٬ سازه در معماری٬ شیت بندی٬ طراحى اقلیمى مقطع٬ طراحی با دست آزاد٬ طراحی منظر٬ فرم معمارانه
منابع: معماری معاصر ایران،امیربانی مسعود، مجله معماری و فرهنگ –شماره ۵۲
