ازدید همه نور”جزء اساسی و ضروری ساختمان است . که وظیفه آن روشن کردن فضا به منظور قابل رویت ساختن آن است .در هنر ساختمان سازی یا به عبارتی معماری نور یکی از اجزایی است که کنار عناصرو مفاهیم دیگر از قبیل ساختار” نظم فضایی “مصالح” رنگ و …. مطرح می شود و در طراحی به عنوان یک عنصر مجزا باید نقش خود را ایفاکند . ولی واقعیت این است که در بسیاری از موارد در ساختمان سازی و معماری های داخلی به نور بیشتر از یک عامل روشن کننده که باعث کاهش مصرف نور مصنوعی و در نتیجه کاهش مصرف برق  می شود ” نمی نگرند و فقط به مواردی از قبیل این که نور جنوبی و شمالی بر نور شرقی و غربی ارجحیت دارد و در مواقع ناچاری نور شرقی از نور غربی بهتر است “توجه می شود و معماران به صورت کلیشه ای و از روی عادت آن را رعایت می کنند و اگر در ساختمان سازی نیازی به نور پردازی و ایجاد مفاهیم و تاکید هایی توسط نور باشد منحصرا به استفاده از نور مصنوعی می پردازند و با انواع درجات و رنگ های نور مفهوم و طرح خود را اجا می کنند .
در صورتی که با نگاهی به تاریخ معماری گذشته ( تقریبا هر نوع معماری تاریخی ) نور به عنوان یک عنصر مجزا به کار گرفته شده و به نتایج بسیار زیباییهم رسیده اند .

نقش نور طبیعی در معماری و معماری داخلی

یکی از مهمترین مشخصه های نور طبیعی ” توالی و دگرگونی آن در در طول روز است که باعث حرکت و تغییر حالت در ساعات مختلف می شود . در تاریخ نقاشی توجه به نور در دوره امپر سیونیست ها دیده می شود . هنگامی که نقاشان آتلیه های خود را ترک کردند و در زیر نور خورشید با نور طبیعی مشغول نقاشی شدند . از مشخصات این سبک توجه به رنگ و نور در ساعات مختلف روز و انعکاس رنگ های اشیای مختلف در یکدیگر و تاثیر رنگ های پیرامونی و به کار بردن رنگ های خالص و ناب می باشد . قاعدتا لازم نیست که چنین تحولی در سبک معماری داخلی ما نیز به وجود آید ” با توجه به اینکه ما ساختمان هایی داریم که عنصر نور را به قدری قوی و جذاب در خود به کار گرفته اند که هر بیننده ای را به خود جذب می کند . این مقاله به بررسی نقش نور در معماری و معماری داخلی به عنوان یک جزء سازنده و مفهوم بخش می پردازد و در خاتمه امید بر این دارد که در آینده در ساختمان ها همانند گذشتگان شاهد به کارگیری نور طبیعی به صورت یک عنصر کاملا اثر بخش باشیم

نور و طبیعت
نور طبیعی که حامل انرژی حیات بخش درونی است به عنوان یکی از منابع وجود حیات بر روی زمین محسوب می گردد. علاوه بر آن نور می تواند با رنگ ها و جلوه های متفاوت خود باعث تغییر چهره یک مکان شود زیرا نور در هر یک از فصول سال ” در آب و هواهای متفاوت و یا در هر زمانی از طول روز دارای چهره ای مخصوص به خود می باشد .
ضمنا هر مکانی دارای نور خاصی است که تنها به آنجا تعلق دارد برای مثال در صحرای یک منطقه استوایی تابش به قدری شدید و سایه ها آنقدر کوتاه است که اشیا به چشم بیننده مرتعش و در حال ذوب شدن به نظر می آیند .
به همین ترتیب نور موجود در مناطق کوهستانی ” جنگلی و یا سواحلی نیز دارای ویژگی های مکانی مخصوص به خود و متمایز از سایر مناطق است . زمانی که نور را به داخل فضای ساخته شده هدایت می کنیم در اصل نوعی ارتباط بین ساختمان و محیط خارج از آن ایجاد کرده ایم . بدین وسیله می توان جلوه های متفاوتی از فضای داخلی را که هر یک دارای ماهیت خاص خود از لحاظ ادراک فضایی می باشند ” ایجاد کرد .

نور و بشر
از دوران ما قبل تاریخ همواره اجسام نورانی که تجسمی از یک شی ء زنده را در ذهن بیدار می کردند توسط بشر مورد ستایش و احترام قرار گرفته و مشتاقانه برایشان جشن می گرفتند ” آنها را عبادت کرده و می پرستیدند.
این توجه بیش از اندازه به عنصر نور در اغلب فرهنگ های اولیه بشری و در جوامعی با آداب و رسوم و عقاید مذهبی متفاوت همچنان در طول زمان مشاهده می شود . برخی از جوامع نور خورشید را در تشریفات مذهبی شان به کار می برند و برخی دیگر درخشش اجسام نورانی را به عنوان عامل ایجاد فعل و انفعالاتی رمز آلود جهت دست یابی به حیطه هایی ماورای دنیای زمینی تلقی می کردند.
حتی امروزه در بسیاری از مدارس شرقی که به تدریس یوگا اشتغال دارند برای ایجاد تمرکز ذهنی از اجسام نورانی مانند لامپ ” خورشید “ماه ” بلور و نور آتش استفاده می کنند .
در اغلب ادیان ” نور نماد عقل الهی و منشا تمامی پاکی ها و نیکی هاست و خارج شدن انسان از تاریکی جهل و تابیده شدن نور معرفت در وجودش همواره یک هدف نهایی می باشد . در اثر تابیده شدن نور الهی به درون کالبد مادی ” یعنی جایگاه نفس آدمی است که انسان به رشد و تکامل معنوی می رسد در نتیجه برای نمایش این تمثیل ” در معماری اغلب بناهای مذهبی ” نور به عنوان عنصری بارز و مستقل از سایر عناصر و مفاهیم به کار رفته در ساختمان به کار گرفته می شود به گونه ای که شعاع های آن به طور واضح در داخل کالبد مادی و تاریک حجم قابل مشاهده است . فضاهای عمیق و تاریک کلیساهای قرون وسطی و یا مساجد اسلامی که با عنصر نور مزین شده اند به خوبی قادر به انتقال یک حس روحانی و معنوی می باشند . انسان در چنین فضاهایی که با نوری ضعیف روشن می شوند با مشاهده سایه های مبهم از اشیا و احجام ” در ذهن خود به کامل کردن تصاویر پرداخته و با این عمل به نوعی خلسه فرو می رود که نتیجه آن یک حس نزدیکی به منبع وجود و هستی در درونش بیدار می شود .

دینا صنیعی

 

خلاصه  کتاب بوطیقای معماری

این متن خلاصه ای است از کتاب بوطیقای معماری (poetics of architecture) جلد اول، کتابی که توسط یک استاد کهنه کار معماری نوشته شده و حاصل سالها تمرین در کنار دانشجویانی از سراسر دنیا و نیز در عرصه حرفه ای است. مطالعه این کتاب را به تمام افرادی که دغدغه طراحی معماری دارند توصیه میکنم … و اما دانشجویان ، اگر مطالعه این کتاب شروعی باشد بر راه بی پایان ساختن ،مسلما خوب است… اما پیمودن راه طراحی خصوصا راههای توصیه شده در این کتاب بدون راهبر و استاد را بسیار مشکل میدانم. اگر راهبردهای کتاب را به کار می گیرید برای یافتن و درک مصادیق واقعی آن بسیار تلاش کنید. و اگر در سالهای اولیه دانشکده هستید، همانند اولیس[i] خود را به دکل کشتی یادگیری ببندید و آوای زیبای راهبردها را از دور بشنوید و پیش از هر چیز خود را در ترسیم معماری قوی کنید. هنوز هم ،و شاید همیشه اولین و قوی ترین ابزار معمار ، دست اوست … بنابراین تا می توانید کار ببینید، از روی طرح هایی که شما را جذب خود کرده اند، ترسیم کنید، عین آنها را ،این ذهن شما را قوی می کند. یک شطرنج باز قوی، هر روز بازی های قوی انجام گرفته قبلی مسابقات را مرور می کند ولی این کار نه او را دنباله رو می کند و نه مقلد… وجود دغدغه به خودی خود خوب و ارزشمند است. چرا که ما را به کاوشگری وا می دارد. پروسه طراحی معماری، شاید عجیب ترین و پیچیده ترین پروسه های خلق اثر باشد، ولی من آن را لذت بخش ترین نیز می دانم. لذت بخش و غم انگیز. این باعث نمی شود که، این را ه را دست نیافتنی ، نیاموختنی، غیر قابل تحلیل و افسانه ای بدانیم.

214263476008021678222520121236786_400

فرایند تولید در شرکت های معماری و یا نوشته بهروز پاکدامن در مجله معماری و شهرسازی ۵۵-۵۴ ص۵۴ با عنوان روش طراحی ، نشان می دهد که در کنار راه میرمیران ، راه های سیستماتیک نیز وجود دارند که کاملا هم اصولی و صحیح هستند… نویسنده کتاب پروفسور آنتونی سی آنتونیادلس، استاد دانشگاه تگزاس و عضو AIA و AICP و مترجم دکتر احمدرضا آی که به حق کتاب را به صورتی عالی برگردان کرده است. رویکرد کتاب در کوتاه ترین سخن : راهبردهایی به سوی خلاقیت معماری است. در دو جلد، یکی راهبردهای نامحسوس و در دیگری راهبردهای محسوس را بیان کرده است. اینکه خلاصه اش را میخوانید جلد اول است یعنی راهبردهای نامحسوس … “من نمیتوانستم به عنوان عاشق کنش خلاقه و منتقد صادق معماری ، نسبت به آثار درخور توجهی که در بعضی از آتلیه های همکاران پست مدرن من و در فضای دانشگاهی به وجود می آمد ساکت بمانم ، و از سوی دیگر احساس میکردم که بسیاری از دانشجویان آنها که به تقلید بی چون و چرای مجلات پرداخته اند ، عموما سردرگمند و قادر به تشخیص اهداف و مقاصد تلاشهای خود نیستند و اغلب نمیتوانند خود را با دیگر واقعیتها و انتظارات محسوس تر و در عین حال حرفه ای تر تطبیق دهند (ص۱۵)” نکته ارزشمند کتاب این است که مطالب ارائه شده به صورت عملی در آتلیه های طراحی مولف مورد آزمایش قرار گرفته است و بیان تئوری صرف نیست. همچنین در جای جای آن، حاصل تفکرات و نتیجه کارهای دانشجویی آتلیه مولف ارائه شده است. تعریف بوطیقا به عنوان جایگزینی برای معنی لفظی poetics صرفا به معنی شعر نیست بلکه ” ساختن اثر هنری از دیدگاه زیبایی شناسانه” است. پیش از خروج از مقدمه ، اشاره به نکته ای لازم است که مضمون یکی از سوال های ما نیز قرار گرفته بود: بحث مطلوبیت ، از کجا بدانم کارم، مطلوب و صحیح است؟ اما پرداختن به آن خیلی ظریف و آگاهانه است : ” آنچه در معماری مطلوب است به وضوح از دشوار ترین امور برای ارزیابی است … مفهوم مطلوب همواره دلمشغولی اصلی زیبایی شناسی بوده است … این مفهوم، شدیدا نسبی است : “مطلوب” برای معمار؟ “مطلوب” برای کاربر؟ یا “مطلوب” برای جامعه؟… (ص۲۰)” مطلوبیت در رعایت بیشترین پارامترها و پرهیز از تک بعدی بودن است ،رعایت مثلا عملکرد و ساخت ، داخلی و خارجی و پرهیز از سطحی نگری، مثلا معمار نماساز یک سطحی نگر است. چرا که فقط به یک پارامتر پرداخته در حالیکه معماری جامع نگر از “کلیت به مثابه یک سمفونی (ص۲۱) ” حمایت میکند. حال آیا باید معماری تک بعدی را کنار گذاشت؟ البته که نه ، معمار جامع نگر همه پارامتر ها را مورد نظر قرار میدهد ، مثلا ماحصل تلاش در حوزه انرژی و معماری پایدار، حتما مورد توجه معمار جامع نگر خواهد بود … جامع گرایی امری بسیار مهم است ” جامعیت به معنی رویکرد کشف ایده ها و ساختن اثری است که با دیدگاهای متعدد ژرف اندیشانه (نه تنها عملکردی،شکلی یا معنوی و نه تنها به عنوان بخشی از محیط تاریخی – سنتی یا معاصر) نسبت به رویکردهای محدود یا یک جانبه گذشته، ایجاد شده باشد.(ص۲۲) ” بررسی جامعیت از چند طریق امکان پذیر است :۱- از طریق بازخورد های استفاده کننده (مردم) ۲- از طریق پرداختن به دیدگاه های مطلوب ( محققان) ۳- از طریق پرداختن به روش های مفهومی ( معمار ) فرایند جامع گرایی معماری فرایندی مادام العمر است ، نیازمند به سرشت چند بعدی آموزش انتقادی است. دانشکده های معماری باید برنامه طراحی خود را وسعت داده و راهبردهای خلاقیت را به دانشجویان ارائه دهند ، همچنین ابتدا راهبردهای محسوس (فرم – عملکرد – تناسبات – مقیاس ) و در مراحل پایانی تحصیل راهبردهای نامحسوس (استعاره – شعر – تاریخ و …) مد نظر قرار گیرند. و در عین حال دانشجویان به جای اینکه سالها در انتظار “معنای طراحی” باشند به موقع با مباحث نظری آن آشنا شوند. بخش اول: راهبردهای نامحسوس به سوی خلاقیت. گفتار اول : فرایند خلاقیت (این بخش از کتاب آنقدر ارزشمند است که به جای مطالعه خلاصه ، توصیه میکنم حتما متن کامل را از خود کتاب مطالعه کنید) برای توضیح فرایند خلاقیت سه مفهوم بیان شده است : تخیل ، تصور و واقعیت. تخیل، با قوه خیال ، تجسم ذهنی مسایلی که وجود ندارند و نمیتوانند وجود داشته باشند و خیالی هستند سرو کار دارد مثل قالیچه پرنده و … رویاها و خیالها اجزایی از تخیل هستند. در عوض تصور دلالتی حتمی و عملگرا دارد. مثلا وقتی کسی به شما آدرسی بدهد و شما همزمان آنرا تصور کنید … خیابان روبرو، کوچه بن بست دست چپ … این قوه تصور ماست. تصور با واقعیتها سر و کار دارد. واقعیت یعنی آنچه وجود دارد. حال اگر ما امری را تصور کنیم که وجود ندارد ولی میتواند وجود داشته باشد ، به کنشی میان تصور و تخیل دست یافته ایم. مثلا درختی که هنوز نکاشته ایم را در حال میوه دادن تصور کنیم. خلاقیت در لحظه ای رخ میدهد که امری از سوی تخیل به سمت تصور سوق داده شود . آنرا بارور کند و بتواند راهی به دنیای واقعیت بیابد : “…تخیل عامل تسریع کننده تصور است ، در حالی که تصور نوعی صافی است که تخیل برای پیوستن به واقعیت باید از آن بگذرد. (ص۳۰) ” خیلی مهم : ” باور ما این است که غایت معماری ساختن است. پس واقعیت به گونه ای انکار نا شدنی با این هدف معماری مرتبط است (ص ۳۳) ” خلاقیت به عنوان فرایندی که به واسطه آن قوه تصور شکل می گیرد. میتواند آموزش داده شود و تقویت شود ، خلاقیت ذاتی نیست بلکه آموزش دادنی است. و در ادامه “معماری حتی در معنوی ترین شکل خود هنری کاربردی است، به همین دلیل معماری نمیتواند از حیطه عمل گرایی خارج گردد و به هنری خالص، تک بعدی، جزمی و صرفا شکل گرا تبدیل شود (ص ۳۸)” در مقابل این دیدگاه ، تفکری وجود دارد که پرداختن به این مساله را یا ناممکن میدانند و یا ناپسند… ولی ما خلاقیت و لحظه طراحی را امری قابل توصیف ، بیان و تقویت میدانیم ذکر این نکته ضروری است که آیا معماری “خلاقانه” لزوما معماری “مطلوب” و پسندیده است یا نه؟ و آیا معماران را میتوان به دو دسته هنرمند خلاق و معماران حرفه ای تقسیم کرد ؟ از دیدگاه ما باید به این مساله به دیده تردید نگریست و این را مد نظر قرار داد که معماری خلاق آن است که جامع نگر بوده و به بیشترین امور پرداخته باشد. در حیطه خلاقیت معماری دو نکته مهم را باید همیشه در نظر داشت یکی اینکه طرح خلاق لزوما عجیب و غریب نیست و خلاقیت لزوما خرق عادت نیست. و دوم اینکه هنرمند خلاق لزوما فردی بی خیال ، و عاشق تفنن و سرگرمی نیست ، همانطور که یک فرد حرفه ای لزوما یک فرد جدی و سهامدار یک شرکت معماری نیست! میس واندر روهه از جدی ترین و خلاقترین معماران بود. خلاصه گفتار دوم : استعاره استعاره در زبان به معنی استفاده از کلمه ای به جای کلمه دیگر به دلیل مشابهتی در یک بخش (از معنی) مثلا استفاده از خانه به جای شهر : خانه شهری کوچک است. استعاره در معماری سه گونه است : نامحسوس ، وقتی که سرچشمه طرح یک مفهوم ، ایده و یا کیفیتی ویژه است. (مثل فردیت ، طبیعی بودن ، عمومیت و غیره) محسوس ، وقتی که سرچشمه یک ویژگی بصری یا مادی است (خانه ای شبیه قلعه یا گنبدی شبیه آسمان) ترکیبی ، ترکیبی از موارد بالا هر چه ما از استعاره های مناسب تری استفاده کنیم و از سمت محسوسات به سمت نامحسوسها حرکت کنیم ، از معماری سطحی به سمت معماری با مفاهیم عمیق حرکت کرده ایم ، این دلیل نامناسب بودن و سطحی بودن استفاده از شکل اردک برای فرم ساختمان فروش ماکیان است. ” موزه آلمانی ماری تایم در برمرهاون (۱۹۶۹-۷۵) اثر هانس شارون، بسیار شبیه به قایق به نظر میرسد. این موزه مصداقی از برداشت سطحی از ویژگیهای بصری رزمناو است و به همین دلیل نمونه ای نامناسب از به کار گیری استعاره به شمار میرود. اگر معمار به جای قناعت به جاذبه های رمانتیک ویژگیهای بصری یک قایق ، بر ویژگیهای مفهومی و استعاری (مثل یکپارچگی و استحکام) تاکید کرده بود، قطعا به نتیجه ای بهتر دست می یافت… برداشتهای سطحی از استعاره ها دارای نیرومندی و غنای نتایج مبتنی بر برداشتهای استعاری بنیادین نخواهد بود. اما از آنجا که برداشتهای سطحی سهل الوصول ترند ، همگان – و به ویژه دانشجویان – آنها را مورد استفاده قرار میدهند. (ص ۷۱)” رهیافت به استعاره : ” راهبرد استعاری تبعات مثبت و منفی خاص خود را دارد، و این وابسته به نوع رویکرد ما به آن است… رازگرایی افراطی (رویکردی که متفاوت و پیچیده جلوه میدهد) به همراه تلاش در جهت فوق عقلانی گری ساختن زبان و اصطلاحات جدید برای استعاره ها، کمکی به شخص خلاق نمیکند. این شیوه میواند شکافی بین افراد مستعد خلاقیت … ایجاد کند (ص ۸۵)” خلاصه گفتار سوم : پارادوکس و متافیزیک ، بخشی که صرفا با مطالعه کامل کتاب میتوان به گوشه ای از مطلب عمیق آن پی برد. پارادوکس به معنی قول مطلبی برخلاف عقاید عمومی با قطع نظر از اینکه صحیح باشد یا نباشد – نیز به معنی مساله بی راه حل و یا دارای تناقض منطقی ، مثلا یک طرف کاغذی نوشته شده آنچه پشت صحفه نوشته دروغ است و پشت صفحه نوشته شده ، آنچه روی صفحه نوشته شده راست است. متافیزیک : علومی که به هستی و مسایل الهی مربوطند و یا علومی که نمیتواند جزو شعبی از علوم فلسفی باشد (روانشناسی و منطق و علوم اخلاق و غیره … ) استفاده از پارادوکس یعنی جستجوی غیر قابل ساختها و متناقضها برای رسیدن به قابل ساختها ، مثل کارهایی که آیزنمن میکند … “بنابراین پارادوکس راهبردی بسیار طاقت فرسا و پر مشقت به خلاقیت است، چرا که برای فردی که میخواهد این روش را دنبال کند انضباط، رسایی و گویایی در بیان و دانش بیش از حد متعارف مورد نیاز است تا وی بتواند از مواضع و عقاید خود دفاع کند. (ص ۹۵)” متافیزیک با ناشناخته ها سر و کار دارد … فراسوی قلمرو فیزیکی ، البته از معمار انتظار متافیزیسین شدن نمی رود بلکه معمار گاهی ناممکن ها را میبیند و تنها تلاش برای ممکن کردن آن او را خوشحال میکند. ” توانایی فعالیت خارج از چارچوبهای موجود و مقابله دائم با باورهای غالب، نیازمند نیرویی خارق العاده است …اینها خصایصی هستند که در حوزه تجربه صرف ، شاید چندان مورد نیاز نباشند.( ص ۱۰۰)” ” این توان معماری سامان مند است که باید در نهایت تمامی کاوشهای ذهنی را از اقیانوس پارادوکس و متافیزیک به لنگرگاه واقعیات عمل پذیری مثل سازه، نظم، ریتم، تناسب، مقیاس و …هدایت کند. به دلیل این پیچیدگی است که استفاده از راهبرد پارادوکس و متافیزیک زمانی پیشنهاد میشود که شخص دوره آموزشی را به پایان میبرد، با تجربه تر میشود و از لحاظ طراحی بالغ می گردد… کاوشگری پارادوکسی و تعمق متافیزیکی … دو مسیر سخت و خطرناک هستند … چه سعادتمند هستند دانشجویانی که یک معلم متافیزیک واقعی داشته باشند…( ص ۱۰۹)” خلاصه گفتار چهارم : راهبرد تغییرپذیری فرم برای تغییرپذیری فرم سه شیوه متفاوت وجود دارد: ۱- تغییرپذیری بر اساس محدودیت های خارجی ( سایت ، دید ، شیب و…) و داخلی ( عملکرد ، برنامه فیزیکی و…) و عوامل هنری ( توانایی ، اراده و رویکرد معمار به دستکاری فرم ) ۲- اقتباس ، امکان اقتباس حرکتهای فرمی از نقاشی ، مجسمه سازی و حتی از طبیعت و یا سایر کارهای معماری ۳- ساختار شکنی یا ترکیب شکنی تغییر پذیری فرمی از یک سو ریشه در زیست شناسی دارد .وقتی در خصوص تکامل موجودات صحبت می کنیم به نوعی تغییرپذیری آن موجود می پردازیم مثلا نوزاد قورباغه مراحل مختلفی را طی می کند تا مبدل به یک قورباغه بالغ شود. اینها از یک سو و نظریات دوارسی تامپسون در خصوص فرم های مرتبط و فرم های نا مرتبط مبنای شناخت تغییرپذیری فرمی قرار گرفته است . یک پای شکسته فرمی نامرتبط است . با همین نگرش ، ساختمان های شکسته شامل بخش های نا تمام و تنگ و تاریک با اینکه محصول تغییرپذیری فرم است اما پذیرفته نیست. همچنین برای تحلیل و قضاوت معماری ، باید آنرا ترسیم کرد نه روایت .” ما به پیتر آیزنمن و هر هنرمند سخت کوشی که برای آفریدن چیزهایی تلاش میکند که پیش از این دیده نشده اند ، آری میگوییم و از تلاش ایشان استقبال میکنیم. این روشی است که از طریق آن ما چیزها را می آموزیم و خرد بنیادین و تاریخ خویش را مشترکا ارتقا میبخشیم (ص۱۲۴)” تلاشهایی از قبیل تلاش زاها حدید و دانشجویان آتلیه او نیز ارزشمند است، اما باید بسیار مراقب بود که به افراط و در نهایت تفسیرهای خود سنجیده دانشجویان کشیده نشود.اینجا مستقیما ر.ک. به صفحه ۱۲۵ کتاب بوطیقا … جایی که هدف اصلی تغییر پذیری فرم را بالاتر از توان دانشجویان سال چهارم و پنجم میداند و اینکه تصاویر حاصل از این تلاش میتواند بسیار تکان دهنده و در عین حال بی اعتبار باشد. کار بر روی بحث تغییرپذیری فرم از راه های مختلفی امکان پذیر است: ۱- تمرین هایی که با یک کار خوب معماری آغاز می شود ۲- آغاز با باغ یا شهر ۳- حرکت از آثار هنری ۴-حرکت از ساختمان های ساخته شده قبلی طراح. تغییرپذیری فرم می تواند باعث ایجاد کارهای تقلیدی و یا سطحی شود،(وقتی نقطه شروع اثر معمار دیگر و رویکرد تغییر پذیری رویکردی سطحی باشد) اگر نقطه شروع ، کاری از خود طراح باشد ، طرح نهایی به کامل ترین شکلی اصیل است و هیچکس نمی تواند طراح را به تقلید و یا ایده دزدی محکوم کند .” مزایای راهبرد تغییر پذیری فرم به اندازه معایب بالقوه آن است. وقتی که تغییر پذیری مرزهای نهایی را لمس می کند ممکن است تاثیر منفی بر دانشجویان بگذارد، مگر اینکه آموزگار بسیار مجرب و هوشیار باشد و آنها را در طول فرایند خلاقیت راهنمایی کند و از خطرهای موجود آگاه سازد.( ص۱۲۸)” خلاصه گفتار پنجم : ابهام ازلی و دست نیافته نفس موضوع مبهم می تواند دستمایه بسیاری از هنرها قرار گیرد ،موضوع مبهم موضوعی است که اطلاعات موجود برای احاطه ذهنی بر آن ناکافی است .ابهام ازلی شامل موضوعات مبهمی است که در حافظه فردی و جمعی برای همیشه مبهم بوده مثل اساطیر، مسایل مذهبی ، عشق و مانند آن . دستمایه قرار گرفتن این ابهامات برای طراحی نیاز به تمرین و بررسی مصداقها و نمونه های آن دارد که برخی از نمونه ها در کتاب ذکر شده است . همچنین فضاهایی که مرتبط با آیین های فکری و یا مذهبی هستند مثل اتاق چای. دریافت احساس مبهم درونی فرد(کارفرما) از مذهب یا هر موضوع فردی و جمعی مبهم دیگر ،باید از توانایی های معمار باشد :”معمار خلاق باید موقع شناس و دقیق و هشیار باشد تا بتواند احساسات … نهفته ای را که غالبا به وضوح بیان نمیشوند را دریافت کند.( ص۱۶۱) “و ” از کارفرما بخواهید تا خاطرات کودکی خود،جایی که در آن بازی میکرد … خاطرات مثبت و منفی از دوران کودکی … را برای شما توصیف کند(ص۱۶۳)” ابهام دست نیافته پنهان (untouched) ، ابهامی است که در موضوعاتی موجود ولی مبهم نهفته است ، موضوعاتی که می تواند توسط معمار کشف شده و دستمایه طراحی معماری قرار گیرد . مثل لحظه مبهم طلوع و غروب خورشید. یکی از خوبی های بزرگ کتاب بوطیقا ، ذکر مصداق های ساده ای برای همه موارد گفته شده مثال های ملموس از تلاش خود مولف و یا شاگردان آتلیه او ذکر شده است. این خیلی مهم است چرا که در معماری حرف زدن آسان ولی ارائه مصادیق واقعا مشکل است. تلاش برای یافتن نحوه تاثیرگذاری موضوعاتی قدیمی که همیشه با انسان بوده اند مثل ” عشق و معماری… معماری و حس بویایی … معماری و شب … معماری و ترس … و … (ص۱۶۷)” از جمله تلاش های ارزشمند در این زمینه است . خلاصه گفتار ششم : شعر و ادبیات اشعار و نوشته ها می توانند بر معمار تاثیر گذارند و دستمایه طرح های معماری شوند، این مبدا می تواند سطحی یا مستقیم باشد مثلا طراحی فضایی که در نوشته به آن اشاره شده و یا غیر مستقیم و پویا باشد هنگامی که جوهره مطالب بر طرح معماری اثر گذارد. ( ر.ک. به تاثیر شعر ، میرمیران چگونه طراحی میکرد.) در این میان شعر معمولا تاثیر قویتری دارد. الهام بخشی مرکب لحظه ای رخ میدهد که معمار تحت تاثیر متنی ادبی خود شروع به نوشتن کند و یا بسراید و طراحی پس از آن صورت بگیرد. رویکرد معمار و مردم به افسانه ها نیز جالب توجه است “افسانه ها گواه تمایل به واقعیتی دیگرند…در آنجا نیروی انگیزه بخش در این است که باعث شویم خواننده آرزو کند که آنچه را متصور شده است … آیا ما نمیخواهیم آنچه که تا کنون وجود نداشته به وجود آید؟( ص۱۷۷)” “هایکو (شعر سه سطری ژاپنی) یا هر فرم دیگر از هنر که قوه تصور را به جنبش وادارد و طراح را به تمرین دادن توانایی های ذهنی و انتقادی خود ترغیب کند، “ابزار استعاری مناسبی برای معماری است.( ص۱۸۹ )” یک هایکوی خیلی قدیمی : The old pond…a frog jumps in…plop! برکه ای کهن…غوکی در آن می جهد…آوای آب! خلاصه گفتار هفتم : بیگانگی و چند فرهنگی به طور کلی ، تجربه طراحی در فرهنگهای کاملا متفاوت از فرهنگ معمار، میتواند باعث خلاقیت و ظهور ایده ها و اندیشه های نو شود. طراح محدودیتهای ظاهری (اقلیم ، ضوابط و …) را در می یابد ولی از قیودی که بر دست و پای تفکر بومی در طی سالها گذاشته شده آزاد است. لذا طرح های خلاقانه تری زاده می شود. طرح سفارت یک کشور در کشوری دیگر و همچنین شرکت در مسابقات بین المللی معماری نمونه هایی عملی از این دست است.

 

طراحی متفاوت مجتمع مسکونی بتنی روککو

 

مجتمع مسکونی روککو Rokko Housing

نام پروژه : Rokko Housing

معمار : تادائو آندو Tadao Ando

موقعیت بنا : ژاپن – کوبه  Kobe- Japan

زمان ساخت : ۱۹۸۱

معماری “آندو” بیش از هر چیز یادآور مفهوم سکوت در آیین های شرقی است. بدون توجه به مفاهیم سنتی شرق شاید در نگاه اول معماری “آندو” سرد و بی روح به نظر برسد، اما این فضاهای تهی، مملو از خلوص، بی پیرایگی، سکوت و آزادی است.

“آندو” که در هیچ آکادمی معماری تحصیل نکرده است ، معماری خود را تحت تاثیر طبیعت زادگاهش (اوزاکا-ژاپن) می داند و از خورشید، آسمان، سایه و آب، ابزاری برای خلق فضا ساخته است.

طراحی متفاوت مجتمع مسکونی بتنی روککو

زمانی که “آندو” در سال ۱۹۷۰ دفتر معماری خود را تاسیس نمود معماری مدرن توسط معماران بنامی چون “کنزو تانگه” و “آراتا ایسوزاکی” در ژاپن معرفی شده بود، اما “آندو” با گرایشی متفاوت، توانست به خوبی از عهده تلفیق مفاهیم بومی و سنتی ژاپن با معماری مدرن و تکنولوژیک غرب بر می آید و به سرعت تبدیل به یکی از معماران برجسته بین المللی گردد وی در سال ۱۹۹۵ برنده جایزه معتبر پرایتزکر گردید.

 

rokko-housing_طراحی متفاوت مجتمع مسکونی بتنی روککو

مجتمع مسکونی  Rokko که از سه فاز مجزا تشکیل شده است، یکی از مهمترین آثار “آندو” در جهت تعامل ساختمان ها با طبیعت پیرامون است. ساختمان های Rokko1 و Rokko2  در دامنه کوهی با شیب ۶۰ درجه قرار گرفته و در مقطع از شیب زمین استفاده کرده و بین آنها در حدود ۱۵۰۰ متر مربع فضای سبز قرار دارد.

Rokko1  شامل ۲۰ واحد مسکونی است و تمامی ساختمان با مکعب هایی به ابعاد ۷/۵ * ۷/۵ متر ساخته شده، اما تنوع واحدها در اثر ساختار نامتقارن طرح و توپوگرافی نامنظم سایت به وجود آمده است. نحوه قرارگیری ارتباط عمودی اصلی پروژه در شکاف میان واحدها علاوه بر تقسیم کردن پله ها به دو بخش اصلی و اختصاص فضای نیمه عمومی در قلب پروژه سبب شده تا دسترسی واحدها از یکدیگر مستقل بوده و تراس هایی با چشم اندازها و ابعاد متفاوتی حاصل آید. لازم به ذکراست که درها و بازشوهای هر واحد به سبک بازشوهای سنتی ژاپنی بوده و این بازشوها در پلان ها با خطی باریک نمایش داده شده است.

ساختار بتنی بلوک ها سبب شده است تا در انتهای بافت مسکونی با فرم و رنگ خاص معماری سنتی ژاپن ، ساختمان های Rokko جزئی از کوهستان محسوب شود.

بعدها مجتمع مسکونی Rokko  نیز با همین سیما در کنار Rokko1  (با زیر بنایی معادل ۴ برابر Rokko1) و مجتمع مسکونی Rokko3 نیز بالاتر از این دو و با ساختاری متفاوت توسط “آندو” طراحی و اجرا شد.

طراحی متفاوت مجتمع مسکونی بتنی روککو -Rokko_Housing_Tadao_A

v

rokko-housing_طراحی متفاوت مجتمع مسکونی بتنی روککو

rokko-housing_طراحی متفاوت مجتمع مسکونی بتنی روککو

rokko-housing_طراحی متفاوت مجتمع مسکونی بتنی روککو

cid_طراحی متفاوت مجتمع مسکونی بتنی روککو _rokkohousing

Rokko_Housing_Project_طراحی متفاوت مجتمع مسکونی بتنی روککو

خانه مادر ونچوری ، اولین ساختمان ساخته شده به سبک پست مدرن و نماد این معماری است. این خانه را رابرت ونچوری برای مادرش در سال ۱۹۶۲ در نزدیکی شهر فیلادلفیا در ایالت پنسیلوانیا در آمریکا ساخت، ونچوری در طرح خود از نمادهایی همچون بام شیبدار، پنجره ، قوس سر در ورودی و لوله دودکش استفاده کرد که در غرب از جمله در آمریکا، نمادها و نشانه های معماری یک خانه شمرده می شود. هر کس در غرب، در نگاه اول، این ساختمان را به عنوان یک خانه ی مسکونی تشخیص می دهد.

vanna_venturi_facade_معماری زیبای خانه مادر ونچوری

از دهه ی شصت میلادی، موضوع پست مدرن در معماری به صورت یک سبک مهم مطرح شد و انتقادات زیر بنایی به اندیشه ی منطق گرا و تکنومدار معماری مدرن وارد گردید. آغازگر این جنبش کسی نبود مگر یکی از شاگردان لوی کان به نام رابرت ونچوری.خانه مادر ونچوری (۶۴ – ۱۹۲۶) اگر از نظر کوربوزیه خانه ماشینی است برای زندگی، از نظر رابرت ونچوری خانه خانه است و باید دارای نمادهای خانه در هر فرهنگ و جامعه باشد.

معماری زیبای خانه مادر ونچوری

این خانه در عین داشتن تقارن نامتقارن ، در عین وحدت، دارای کثرت و در عین پیچیدگی و تضاد در فرم، دارای قرائت ساده برای عامه مردم به عنوان یک خانه مسکونی است.

خانه مادر ونچوری ، اولین ساختمان ساخته شده به سبک پست مدرن و نماد این معماری است. این خانه را رابرت ونچوری برای مادرش در سال ۱۹۶۲ در نزدیکی شهر فیلادلفیا در ایالت پنسیلوانیا در آمریکا ساخت، ونچوری در طرح خود از نمادهایی همچون بام شیبدار، پنجره ، قوس سر در ورودی و لوله دودکش استفاده کرد که در غرب از جمله در آمریکا، نمادها و نشانه های یک خانه شمرده می شود. هر کس در غرب، در نگاه اول، این ساختمان را به عنوان یک خانه ی مسکونی تشخیص می دهد.

معماری زیبای خانه مادر ونچوری

اگر چه نمای این ساختمان به صورت متقارن طراحی شده، ولی به دلیل پیچیدگی ها و ملزومات خاص در چیدمان اتاق ها، در نمای ساختمان پنجره ها به صورت نامتقارن طراحی شده اند. در سمت راست فضاهای نیمه خصوصی، همچون آشپزخانه ، پذیرایی و ناهار خوری قرار دارد. در سمت چپ فضاهای خصوصی، همچون اتاق های خواب و حمام طراحی شده است. این عدم تقارن و دوگانگی در چیدمان پلان، در نما توسط بام شیبدار ، دیوار زیر دودکش و قوس تزئینی در بالای سر در ورودی به یگانگی و وحدت تبدیل شده است، لذا وحدت و یکپارچگی از طریق حذف آلمانهای مختلف ساختمان به دست نیامده، بلکه همه تناقضات و پیچیدگی های خانه در این طرح وجود دارد و وحدت در عین کثرت با شامل نمودن کلیه موارد موجود در بنا پدید آمده است.

vanna_venturi_facade_معماری زیبای خانه مادر ونچوری

vanna_venturi_facade_معماری زیبای خانه مادر ونچوری

Venturi-Procession-vanna_venturi_facade_نما خانه مادر ونچوری

پلان طبقه همکف

FLOOR-PLAN-Venturi-Procession-vanna_venturi_facade_پلان خانه مادر ونچوری

پلان طبقه دوم

-FLOOR-PLAN-Venturi-Procession-vanna_venturi_facade_پلان خانه مادر ونچوریsecond-floor-plan

ماکت خانه مادر ونچوری

-FLOOR-PLAN-Venturi-Procession-vanna_venturi_facade_ماکت خانه مادر ونچوریventuri-balsa-wood-model

-FLOOR-PLAN-Venturi-Procession-vanna_venturi_facade_ماکت خانه مادر ونچوریventuri-balsa-wood-model

 

همانقدر که در معماری، داشتن ایده مهم است، گذر از مرحلۀ ایده به فرم نیز اهمیت دارد. ایده‌ها، مصالح طراحی هستند و فرمها تبلور فرآیند تولید، پالایش و تلفیق ایده‌های خرد و کلان، برای رسیدن به ساختاری منسجم، در معماری، به معنی خاص آن، ساختن ایده مهمتر از ساختن بناست. اما اگرچه وجود مصالح خوب، یعنی داشتن ایده‌های مناسب و بدیع معمارانه، ضروری است، به کارگیری صحیح و خلاقانۀ ایده‌ها اساسی‌ترین بخش معماری است.
در حالی که معماری گذشته با تلفیق، تطبیق و تکمیل ایده‌های فضایی مشخصی که فرم و مصداقهای عینی آن، نظیر هشتی و ایوان، حیاط و پنج دری، از قبل موجود بود، سر و کار داشت؛ معماری امروز، بیشتر از گذشته به جوهر معماری، فضا، فرم، نور و رنگ توجه دارد.
طراحی معماری نیز در این شرایط از ایده‌هایی مجرد آغاز می‌شود و سپس به طرح فضای عینی زندگی، می‌انجامد. عبور از مقوله‌ای ذهنی و مجرد به پدیده‌ای عینی، لحظه‌ای جادویی است. این مسئله در آغاز طراحی که مسئله تبدیل ایده‌های اصلی و محور پروژه به ساختاری دارای شکل، مطرح است؛ بسیار حساس و تعیین کننده است. ایده‌های مکمل بعدی که تا مرحلۀ تعیین جزئیات فنی و تزئینی بنا، رفته رفته شکل می‌گیرند، این امکان را می‌یابند که از تجربۀ شکلهای حاصل شده یا از تجربیات قبلی طراحی سود ببرند.

ایده تا فرم و موضوع طراحی

«تبدیل ایده به فرم، دانش و مهارت طراح را می‌طلبد. منظور از دانش، اطلاعات طراح از تکنیک‌های خلاقیت، تکنیک‌های ترکیب و مقوله‌هایی از این قبیل است که هر فردی می‌تواند از طریق مطالعه بیاموزد. مسئله مهارت، پیچیده‌تر است و به تربیت ذوق و سلیقه و کسب تدریجی توانایی در بکارگیری فرمها مربوط می‌شود.
تبدیل ایده به فرم در طراحی معماری یک مرحلۀ خاص و محدود از زمینه‌های پژوهشی و تجربی است که بسیار وسیع‌تر و مهم‌تر از یک پروژه ـ با تمامی مسایل آن ـ است. هر نوع قاعدۀ طراحی درونی یک پروژه، که از ویژگی‌های موضوع طراحی استخراج می‌شود، هر چقدر مفید و جذاب باشد، نمی‌تواند با نگرش کلی طراح، نسبت به معماری و مسایل آن تفاوت اساسی داشته باشد و به همین دلیل قالب‌ها و قواعد فرمال خاص یک پروژه، باید همواره به صورت انتقادی و انعطاف پذیر دیده شوند. در غیر این صورت یک جزء، یعنی مسایل مربوط به یک پروژۀ خاص، ممکن است به کل، یعنی اهداف و مسایل اصلی پروژۀ معماری، خدشه وارد کند.
ایده، اصطلاحی است که در بحث‌های معماری زیاد به کار می‌رود و همین نکته، اهمیت آن را می‌نمایاند. در تمدن بشر، ایده، نقش بسیار مهم یا شاید بتوان گفت مهمترین نقش را ایفا کرده است. اگر به اطراف نگاهی کنیم، می‌بینیم که تمامی اشیاء زندگی ما در اصل براساس ایده‌هایی مشخص به وجود آمده‌اند.
پوستۀ خرچنگی که لوکوربوزیه در سال ۱۹۴۶ در یک ساحل یافته بود، به ایده‌ای برای یکی از مهمترین آثار معماری معاصر تبدیل شد: سقف کلیسای رونشان.
در هر حال نه تنها فرمهای طبیعی، بلکه تمام پدیده‌هایی که در این جهان وجود دارند، از قبیل یک ساختمان یا حتی یک داستان و یک شعر نیز ممکن است به کاتالیزورهایی برای پرورش ایده‌ای در ذهن تبدیل شوند. نکته ی مهم، چگونگی استخراج ایده از مقولات شناخته شده است. زیرا تبدیل مستقیم چیزهایی که کنجکاوی ما را جلب کرده‌اند، به معماری، به اندازه ساختن ساختمانی به شکل خرچنگ، مضحک است. ذهن کنجکاو، عصاره یا ویژگی مهم آن چیزهایی را که با حواس، شناخته شده است، استخراج می‌کند و سپس آن را به زبان مناسب پروژه ترجمه می‌کند. در طول زمان، معانی اولیه فراموش می‌شوند، کاربری‌ها عوض می‌شوند و آنچه باقی می‌ماند فرم است. به همین جهت، صحیح است که شکل‌گیری ایده یا تبلور آن، مسیر خود را طی کند.
معماری پیش از آنکه یک ساختمان باشد؛ یک تفکر، یک اختراع و یک واقعۀ پیش‌بینی نشده است. اختراع معمولاً زمانی صورت می‌گیرد که به یک راه حل استثنایی نیاز باشد و کار معماری، همواره در شرایطی صورت می‌پذیرد که به لحاظ زمانی، مکانی یا موضوعی، منحصر به فرد محسوب می‌شود و بنابراین نیاز به اختراع دارد.
کار اصلی معمار، یافتن جوهر منحصر به فرد هر پروژه و پرداختن به آن است. از این طریق، ایده تولید می‌شود و در کنار ساختمان، که راه حلی برای مسئله‌ای محدود و مشخص است، فرهنگ معماری نیز به پیش می‌رود.
ایده ابزاری برای گفتگو و پیشنهاد راه حلی مکمل است، آن هم نه راه حلی که به صورت نقطه ضعف درآید و سرنوشتی انگل‌وار داشته باشد. اگر در گذشته تنها ابنیۀ بسیار خاص، به ایده‌های نوین دست می‌یافتند و اکثر سازندگان به استفاده از ایدۀ گذشتگان یا تکمیل تدریجی آنها می‌پرداختند، امروزه وضعیت کاملاً متفاوت است و معماری اگر صاحب ایده نباشد؛ نه تنها به لحاظ فرهنگی بی‌ارزش است، بلکه حتی به جای پرداختن به مسایل پروژه، ناچار است به دور آنها بچرخد و با شعبده بازی‌های سلیقه‌ای، مشروعیت ظاهری برای خویش کسب کند.
«ایده» همواره ماهیتی جهانی است ولی سلیقه محلی است. به دلیل فقدان ایده است که اینقدر از نفوذ معماری جهانی به کشور نگران می‌شویم. تنها راه مقابله با تهاجم فرهنگی نیز تولید ایده‌هایی اصیل و باارزش است. معماری ما هم زمانی که دارای ایده بود، مسئله تهاجم فرهنگی را حل کرده بود. پیش بینی می‌شود که در آینده‌ای نزدیک، عمده‌ترین فعالیت بشر، تولید ایده خواهد بود و روباتها و کامپیوترها بقیۀ کارها را انجام می‌دهند. تولید ایده در حقیقت یکی از مهمترین فعالیت‌های مغز است که کامپیوتر قادر به انجام آن نیست.
اگر اظهار نظریه های عمومی درمورد معماری ، سرمشقی برای معماران حرفه ای باشد ، توفیقی برای طراحی است .برطبق نظر ویتروویوس معماری باید سه مقصود اصلی را برآورده سازد : پایداری ، سودمندی ، زیبائی معماران مدرن سودمندی را هدف عملکردی ساختمان و فرم را هدف زیبا شناختی آن در نظر گرفته اند تفکیک فرم و عملکرد ، ممکن است که این معنا را داشته باشد که زیبائی هیچ مقصود بنیادینی را برآورده نیم سازد . روشن است که اینگونه نیست . عملکردهای زیباشناختی باید بهمراه بقیه عملکردهای محیط کالبدی در نظر گرفته شوند . با وجود اینکه تحلیلهای زیادی سعی در جدا ساختن فرم و عملکرد داشته اند باید توجه داشت که سودمندی همان زیبایی و زیبائی عین سودمندی است.

خانه  این زوج ایتالیایی در میلان که مرکز کار این دو معمار جوان نیز می باشد، مثالی از ترکیب  خانه ای است که تحول شگفت انگیزی از پیشرفت مدل زندگی را به نمایش می گذارد. محلی صنعتی که برای آزمایش توربینهای آبی بوده، مبدل به تجربه فرم جدیدی از یک خانه مسکونی گردیده است، جایی که زندگی روزمره و حوادث در چرخش مهیج و غیر معمول روابط کار و زندگی ترکیب می شوند.
ساختمان در سه طبقه قرار گرفته است، تمام طبقه همکف بنا فضای بازی با ۱۰ متر ارتفاع می باشد که برای رویدادهایی در نظر گرفته شده است؛ طبقه اول شامل استودیو و طبقه دوم منزل مسکونی می باشد. زیرزمین برای تفریحات آبی ودر لایه آخر سقف مسطح به همراه باغچه ای کوچک و برجکی که در گوشه قرار گرفته اند. چشم انداز استودیو به بیرون، فضای بازی مملو از وقایع بی نظیر را پیشکش میکند.
در مورد نقش آب در شکل گیری فضاهای این خانه استفانو معتقد است: ” وضعیت آب منشا خصوصیات این بنا است: ساختمان همانند منطقه آزمایش توربینهای آبی تولید ریوا در نزدیک کارخانه شکل گرفت. برجک مسقر شده در گوشه بنا، منبع آبی بود که در زمان آزمایشها، آب رها شده و به زیرزمین فرو می ریخت.

 

طراحی معماری و دکوراسیون خانه معماران جوان

این خصوصیات ویژه بنا را کاملا منحصر به فرد می سازد. معماری صلب دهه ۱۹۴۰، یادآور سیرونی- نوعی از معماری رایج در میلان با آجر قرمز که به نظر در تقابل با آسمان سربی است- آن را بیشتر از معمول برجسته می سازد. فضایی همانند کلیسا، جایی که آب نقش عمده ای دارد.” تانکر آب موجود در گوشه به زیرزمین منتقل می شود، جایی که وان تبدیل به استخر شنا شده و یک سونا و یک رختشویخانه وجود دارد.
از مشخصات طبقه دوم فضای روشن نشیمن  است  که توسط نورگیر داخلی ایجاد گردیده , مبلمان این خانه انتخابی دقیق از آثار طراحان مشهور همانند: صندلی های مادمازل اثر فیلیپ استارک برای شرکت کارتل، فرش طراحی شده ای از I+I ، لامپ شمعی آویخته با فلز و شیشه اثر جیووانا گراواندر برای گالری طراحی، صندلی لاله اثر ارو سارنین برای شرکت بین المللی کنول در سال ۱۹۵۵ و بسیاری دیگر از وسایل هنری نظیر میز چوبی فیلیپینی قدیمی می باشد.

 

طراحی معماری و دکوراسیون خانه معماران جوان

 

طراحی معماری و دکوراسیون خانه معماران جوان

 

طراحی معماری و دکوراسیون خانه معماران جوان

طراحی معماری بسیار زیبای برج لیلیوم

طراحی برج لیلیوم – ورسا – لهستان
سال ساخت : ۲۰۰۷-۲۰۱۲
کاربری : مسکونی و چند منظوره
متقاضی: Lilium Polska Sp. z o.o
معمار طراح: زاها حدید و پاتریک شوماخر
معمار پروژه: مارکوس پلانتو
تیم مسابقه: توماس ماتوی ، سوفیا رازاک ، نائومی فریتز ، دنیل ویدریگ ، فلویو ویرز ، ماریاگرازیا لانزا ، دنیس برزینا
مشاور: Structure ARUP
خدمات: ARUP
برآورد امکانات و تجهیزات: دیویس لنگدان

متراژ:   ۱۰۱,۲۰۵m2

طراحی معماری برج لیلیوم در مرکز شهر ورسا و در مجاورت برج ماریوت واقع شده ، درست نزدیک به تقاطع یروزولیمسکی و چالوبینسکیه گو ، از ضلع شمال هم ، روبروی ایستگاه مرکزی قطار قرار گرفته است.حدید این ساختمان را برای پایتخت لهستان طراحی کرده است. ورسا افقی روشن با سازه های شفاف دارد و از اینرو دارای هویت و شخصیته قابل توجه است

طراحی معماری بسیار زیبای برج لیلیوم

طراحی معماری برج لیلیوم در مرکز شهر ورسا و در مجاورت برج ماریوت واقع شده ، درست نزدیک به تقاطع یروزولیمسکی و چالوبینسکیه گو ، از ضلع شمال هم ، روبروی ایستگاه مرکزی قطار قرار گرفته است.حدید این ساختمان را برای پایتخت لهستان طراحی کرده است. ورسا افقی روشن با سازه های شفاف دارد و از اینرو دارای هویت و شخصیته قابل توجه است

1-lilium-tower

رسیدن به ارتفاع ۲۴۰ متری ، فرم بلند و ظریف رو برای این ساختمان رقم زده و وجود این برج در کنار برج های مجاور، قصر فرهنگی شهر را کامل میکند و خوشه ی ساختمانهای مرتفع پایتخت را کاملتر از قبل میکند. برج لیلیوم ۷۲٫۰۲۷ متر مربع از ۱۰۱٫۲۰۵ متر مربع محیط خودش را اشغال کرده است. این ساختمان شامل آپارتمانای مسکونی – تفریحی و یک هتل  میباشد.

_liliu_rend__liliu_draw_برج لیلیوم_-lilium-tower

کاربری
برج لیلیوم شامل هتل ، آپارتمان مسکونی ، چشمه آب معدنی ، محدوده تجاری زیر زمینی (خرده فروش) با یک مرکز خرید است. چهار لابی در طبقه همکف هست که ۴ ورودی جداگانه را برای هتل ، آپارتمانها ، رستوران و فضای استراحت مجموعه را تامین کرده است.

معبر و دسترسی
المان های مختلف برنامه ریزی شده دسترسی ها و خروجی های متفاوتی را برای برج لیلیوم رقم زده ، که شامل: پارکینگ خارج از ساختمان، پیاده روی مخصوص از بیرون به ورودی پارکینگ زیرزمین است.

دسترسی وسائل نقلیه
پارکینگ برجهای لیلیوم و ماریوت کنار هم و در طبقه زیرزمین است ، با دو رمپی که در خیابان نووگرادزکا هست ، از همدیگر جدا میشوند.

 

_liliu_rend__liliu_draw_برج لیلیوم_orig

_liliu_draw_طراحی داخلی برج لیلیوم_orig

_liliu_draw_طراحی داخلی برج لیلیوم_orig

_liliu_draw_برج لیلیوم-lilium-tower

_liliu_draw_برج لیلیوم

_liliu_draw_برج لیلیوم

پلان برج لیلیوم_liliu_draw-plan

 

 

آبشارهای خانگی (Aspen)
این دیواره سنگی توسط نیروی فواره‌ها و همچنین پوشش مسی موج‌دار و سنگ ریزه‌هایی که طبق الگویی خاص ترکیب یافته‌اند صدای آرامش بخشی را تولید می‌کنند. آب در قسمت پایین در یک تشتک زیبای مسی، ریخته می‌شود و توسط پمپ قابل تنظیم دوباره به قسمت‌های بالا فرستاده می‌شود. تأثیر بصری آن به وسیله طراحی چراغهای روشن کوچک که ساختار این دیوار را روشن می‌کند تشدید شده است. این دیواره ۷۵/۱۸ اینچ عرض، ۵/۶ اینچ عمق و۴۸ اینچ ارتفاع دارد.

طراحی داخلی آبشارهای خانگی

آبشارهای خانگی شرکت Harmonic invironments
این شرکت آب را برای خلق محیطی آرام و راحت وایجاد نیروی آرامش بخش استفاده می کند . گرچه آب به عنوان پاک کننده هوا و آرامش بخش شناخته شده است و کار کردن با آن مشکل است به هر حا ل طیف گسترده ای از آبشارها ی خانگی شگفت انگیز را متناسب با در خواست کارفرما و متناسب با کاربری محل عرضه کرده است.در کاربری های مسکونی آنها می توانند به عنوان شومینه باشند، ارائه ای امن وآرام بدون خطر برای بچه ها وحیوانات خانگی.
شیشه مرکزی که سطحی را برای جریان آب فراهم می آورد با نور پردازی چشمگیری ترکیب شده است و می تواند یک عنصر شاخص و ممتاز در هر خانه ای باشد. آبشار خانگی بدون صدای چکه و به آرامی جریان دارد و تنها صدای آن، صدای جریان های آبشاری آب است.حتی تعمیر ونگهداری آن ساده است وبا سیستم شتشوی خاصی ۱بار در ماه قابل تنظیم است.

 

طراحی داخلی آبشارهای خانگی

آبشارها ی خانگی spirit element
فواره خانگی شگفت انگیز ترین راه برای آوردن طبیعت به فضای خانه است. این نوع آبشا ر خانگی شامل تایل های سنگی رنگارنگ که با فرمهای زیبای مسی ترکیب شده اند است ومسها در برای تغییر رنگ حفاظت شده اند. این دیواره سنگی “۷۳ ارتفاع ، “۳۶عرض” ۶ عمق دارد که به دیوار نصب شده می شود.

آبشارهای خا نگی bluworld
این آبشارهای خانگی مجلل با طراحی زیبا وکیفیت بالا، نامزد استفاده در ساختمانهای مسکونی بزرگ و لوازم تجاری شده اند. این آبشارها از گرانیت و شیشه های آییینه ای زیبا ساخته شده اند که محیط های زیبایی برای داخل خانه ها به وجود آورده اند. آنها در رنگها و سایز های مختلف برای هر سلیقه ای با خصوصیاتی مثل تنظیم پذیری جریان آب، کنترل درجه صدای آن، روشنایی، تخته سنگ قابل انتقال، موجود می‌باشند بعلاوه از افزودنی های معطر می توان در آن استفاده کرد که عطری خوش آیند در خانه رابه وجود می‌آورد. در ضمن این آبشارها یکپارچه و آماده نصب است و فقط باید از آب پر شده وبه پر زده شوند.

 

کلمه کاروانسرا ترکیبی از کاروان (کاربان) به معنی گروهی مسافر که گـروهی سفر می‌کنند و سرای، به معنی خانه و مکان است. هـردو واژه برگرفته از زبان پهلوی است

کاروانسرا محل یا بنایی است که کاروان را در خود جای می‌دهد. پلان کاروانسراها معمولاً مربع یا مستطیل شکل است، با یک ورودی برجسته عظیم و بلند، و بدون نقش، با دیوارهایی که گاهی اوقات بادگیرهایی در انتهای آن تعبیه شده است

. تحول و گسترش کاروانسراهای ایران در ادوار مختلف بستگی به وضعیت اجتماعی، اقتصادی، مذهبی و … داشته است.

اساس معماری کاروانسراهای ایران، مانند سایر بناها، تابع شیوه، سنت و سبک رایج زمان بوده است.

با این ترتیب می‌توان پنداشت که کاروانسراهای پیش از اسلام نیز تابع شیوه معماری زمان بوده و معماری خاصی نداشته است.

karvansara-کاروانسراهای ایران -mm3_400

 

شیوه معماری، محل و منطقه، مصالح ساختمانی و موقعیت جغرافیائی نقش موثری در ایجاد اینگونه بناها داشته است.

در کاروانسراها اتاق‌های مسافران معمولا پیرامون حیاط ساخته می‌شده و پشت آنها اصطبل قرار داشته که درب ورودی اصطبل‌ها در چهار گوشه داخلی بنا قرار داشته و گاهی در ایوان ورودی حیاط باز می‌شده است.

در دوره صفوی طرح معماری کاروانسراها متنوع شد و علاوه بر کاروانسراهای چهار ایوانی نوع کوهستانی، مدور، هشت ضلعی و کویری بر طبق موقعیت جغرافیائی و مکانی احداث شد.

 

در دوره‌های زندیه، افشاریه و قاجاریه احداث کاروانسراها به شیوه گذشته ادامه پیدا کرد.

از نظر طرح و نقشه کاروانسراهای دوره یاد شده عموما از نوع چهار ایوانی بوده و از لحاظ مصالح ساختمانی نیز بر خلاف دوره متقدم که از آجر و سنگ بوده اغلب از خشت استفاده شده است.

آثاری که از کاروانسراهای کهن بدست آمده نشان می‌دهد که اتاق‌هائی برای نگهبانان، کاروانسرادار یا مامورین ساخته می‌شده است. ولی کاروانسراهای تجارتی داخل شهرها عموما دوطبقه بودند.

در دو طرف دروازه ورودی داخل کاروانسرا نیز معمولا اتاق‌هائی برای پاسداران و کاروانسرادارساخته می شده است.

معمولا هر کاروانسرا دارای چاه آب و آب انباری است که گاهی در وسط کاروانسرا در زمانی خارج از محوطه جهت تامین آب مورد نیاز مسافران ساخته شده است.

در بسیاری از کاروانسراها بخصوص از دوره صفویه به بعد بخاری دیواری یا مکانی برای بر افروختن آتش تعبیه شده است. محل بخاری‌های دیواری یا در اتاق‌ها ساخته می‌شده یا در محل‌های سر پوشیده.

در کاروانسراهای نوع کوهستانی اهمیت بخاری به حدی بوده که محل وسیعی را برای قرار دادن آتش و بخاری انتخاب می‌کرده‎اند.

مصالح ساختمانی اصلی بنای کاروانسراها در ایران از سنگ و آجر بوده است، در بعضی موارد سنگ ها کاملاً استادانه تراش داده می‌شده و در برخی اوقات از قطعات کوچک سنگ‌های نتراشیده استفاده می‌کردند.

بام‌ها اکثراً مسطح و با شیب کم ساخته می‌شدند و در قسمت‌هائی که اتاق‌های بزرگ دارند سقف‌ها شکل قوسی دارند.

آب باران بوسیله ناودان‌هائی که در روی دیوار خارجی کاروانسرا ساخته می‎شد به بیرون از کاروانسرا هدایت می‌شد.

در دوره اسلامی، معماری کاروانسراهـا از دیدگاه سبک و تنوع نقشه‌ها به اوج شکوفائـی رسید و در مسیر شهرها و روستا ومعابر کوهستانی و نـواحی کویری، کاروانسرا و رباط‌های برونشهـری و در مراکز اقتصادی و راسته بازارها، با ویژگی‌های متفاوت کاربری احداث شدند.

نمـونـه‌های بسیار زیبـا وجالب تـوجه از معماری این گونه بـناها که در سرزمین پـهناور إیـران از کرانه‌های رود ارس تـا سـواحل خلیج فارس بـه یـادگـار مـانـده، مـعـرف ذوق هنـری و مـهارت مـعـمـاران، بنـایـان واستادکارانی است که در ادوار مختـلف و با توجه به نیازهای گونـاگون، باعلاقه فـراوان در طریق تحول، تکامل، زیبـائی و گسترش کاروانسراها به جان کوشیدند.

انواع کاروانسرا:

کاروانسراها به طور کلی به دو دستهٔ اصلی تقسیم می‌شوند:

  • کاروانسراهای درون شهری
  • کاروانسراهای برون شهری

کاروانسراهای ایران را می‌توان به گروه‌های زیر تقسیم بندی کرد:

  • کاروانسراهای کاملاً پوشیده منطقه کوهستانی
  • کاروانسراهای کرانه‌های پست خلیج فارس
  • کاروانسراهای حیاط دار مناطق مرکزی ایران

کاروانسراهای حیاط دار به انواع مختلف تقسیم بندی می‌شوند:

  • کاروانسراهای مدور
  • کاروانسراهای چند ضلعی حیاط دار
  • کاروانسراهای دو ایوانی
  • کاروانسراها با تالار ستون دار
  • کاروانسراهای چهار ایوانی
  • کاروانسراها با طرح متفرقه


کاروانسراهای سمنان

باستان شناسان ساخت کاروانسراها را به روزگار هخامنشیان نسبت می‌دهند و در همه دوره‌های تاریخی بعد از آن به این کاروانسراها که در مسیر شاهراهها و راه‌های ارتباطی ساخته می‌شده‌اند، توجه بسیاری می‌شده است.

از این رو در ایران و در دوره‌های مختلف تاریخی در اغلب جاده‌ها و به‌خصوص جاده معروف ابریشم بناها و کاروانسراهای زیادی ایجاد شد.
در روزگار صفویان ایجاد کاروانسراهاى درون‌شهرى نیز گسترش پیدا کرد و این کاروانسرها هر یک محل داد و ستد کالاى ویژه‌اى بودند.
به گزارش خبرنگار ایسنا، منطقه سمنان، استان سمنان نیز به واسطه اهمیت و موقعیت سوق‌الجیشی بودنش همواره و در دوره‌های مختلف از وجود کاروانسراهای متعدد که مرکز رونق هر ولایتی در آن دوران بوده‌اند، بی‌بهره نبوده است.
سمنان به عنوان حلقه واسط ری، خراسان و ولایات شمالی ایران در گذشته همواره یکی از مهمترین گذرگاه‌های ایران بوده است و از این رو ساخت کاروانسرا در اقصی نقاط آن در دوره‌های مختلف مرسوم بوده است.
آنچه در ادامه می‌آید معرفی مختصر شماری از این بناهای تاریخی است که اگرچه امروز و در روزگار ما در خاموشی سنگینی روزگار می‌گذرانند، اما در گذشته‌های نه چندان دور شریانهای اقتصاد این جغرافیا بوده‌اند.

کاروانسرای ده نمک:

کاروانسرای ده نمک که در ۴۰ کیلومتری شرقی گرمسار قرار دارد مربوط به دوره صفویه می باشد ، داری سردر ورودی با چهار ایوان و ۲۴ حجره در طرفین و یک شاه نشین می باشد . در جوار آن آب انباری که تقریبا سالم است و یک یخچال قدیمی وجود دارد ، از دیگر قسمتهای این کاروانسرا می توان به شترخوان زیبای دور کاروانسرا ، برجهای دیدبانی چهارگانه بیرون از کاروانسرا و بار انداز در چهار گوشه آن نام برد.

این کاروانسرا در تقسیم بندی کاروانسراها از نوع حیاط دار می باشد که  حیاط مرکزی‌اش بیانگر معماری ایرانی آن است.

یخچال قدیمی این کاروانسرا متاسفانه به دلیل بی‌توجهی تفریبا از بین رفته است و به زباله دانی تبدیل شده است

کاروانسرای ده نمک چندسال پیش مرمت شده و به بخش خصوصی بعنوان مکان پذیرائی شده بود به همین دلیل کلیت کاروانسرا حفظ شده است ولی در حال حاظر تعطیل می باشد. اتاق‌های کاروانسرا به ۲ دسته تقسیم می‌شوند. اتاق‌هایی کوچکتر هستند و  مشخص است مورد استفاده مسافران عادی بوده و یک بخش دیگر اتاق‌هایی به شکل سالن که مقامات از آنها استفاده می‌کردند.

با توجه به شرایط جغرافیایی خاص این کاروانسرا بسیاری از علاقه‌مندان رصد و نجوم  از این کاروانسرا برای رصد ستاره‌ها استفاده می‌کنند

در دامنه شمالی کوههای البرز دو بنای قدیمی وجود دارد که یکی به نام کاروانسرا و دیگری قلعه‌ای است با خشت و چینه بنام محلی قلعه گبری که کاروانسـرای ده نمک یکی از بناهای تاریخی مهمی هستند که پا بر جاست و نشانه بارز عظمت ایران در گذشته و نماینده خلاقه معماران عصر خود بشمار می‌روند.
این کاروانسرا که در ارتفاع ۱۰۲۱ متری بنا شده که بر سر راه قدیمی و تاریخی جاده سنگ فرش بطرف کاروانسرای کویری کاشان و خراسان بنا شده و کاروانسرا از نوع چهار ایوانی است و در قسمت جنوبـی آن تالاری وجود دارد به نام شاه‌نشین.
این کاروانسرا که چهارگوش(مربع) است، بنای آن از آجرهای خطایـی ساخته شده که دارای ۲۴ حجره با یک اطاق حدودا ۳ در۲ که جهت اسکان مسافران در تابستان و زمسـتان از آن استفاده می‌کرده‌اند. اندرون بنا محوطه بزرگی است که گرداگرد آن دارای اطاقهای کوچک و یک درب بدون روزن با پوشش آجری مشهود است و در قسمت شمالی آن یک صـحن بزرگ با طاق مشاهده می‌شود. در قسمت پشت ساختمانهای درون حیاط به صورت غلام گردشی طویله‌های بزرگی برای چهار پایان و مکانی برای خواب و پخت و پز دیده می‌شود.
نکته مهم و قابل توجه اینکه آب مورد نیاز ساکنان این کاروانسرا بوسیله آب انبارهایی که در کنار جاده قرار داشته، مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این ساختمان جالب و شگفت‌انگیز است و بنای آن از شاهکارهای عصر خود بشمار می‌رود. کاروانسرا مربوط به دوران صفـویه بوده و در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
در بدنه داخل ایوان ورودی از قسمت جنوب جای کتیبه تاریخی است که توسـط سودجـویان اموال فرهنگی به سرقت رفته است. درضلع غربی کاروانسرا یک یخچال قدیمی نیز وجود دارد.

کاروانسرای ده نمک

کاروانسرای ده نمک

 

قصر بهرام:

کاروانسرای “قصر بهرام”، متعلق به عهد صفویه است که از دیوارهای بلند با چهار برج نیم دایره تشکیل شده است. این کاروانسرا به دستور شاه عباس صفوی و بر سر سه راهی قدیمی و تاریخی کاروان ‌روی کویری اصفهان، خراسان و مازندران بنا شده است. قصر بهرام از سنگ ساخته شده و چهار ایوان و ۲۴ حجره دارد.
شترخوانها یا اصطبل‌های این کاروانسرا به گونه‌ای تعبیه شده که کاملاً در پشت اتاقها قرار می‌گیرند. بنای بیرونی قصر بهرام چهارگوش و دارای چند برج با دو دروازه شمالی و جنوبی است و روکار آن از سنگ‌های بزرگ آهکی صیقل شده سفیدرنگ است که از کوره‌های مجاور آورده شده‌اند. اطراف این قصر شش برج بنا شده و سر درِ آن، سنگ بزرگ یک پارچه است. در کنار مدخل قصر، سنگ‌هایی قرار داده بودند که پاشنه درِ ورودی در سوراخ آنها می‌چرخید.
درون بنا محوطه بزرگی است که گرداگرد آن ۲۰ اتاق کوچک و یک در بدون روزن با پوشش گچی قرار گرفته است. نکته مهم و قابل توجه در این بنا، نحوه تهیه آب موردنیاز ساکنان آن بوده است. آب به وسیله دو مجرای روی هم که مجرای زیرین از لوله‌های سفالین و دیگری مانند نهری سنگی از تخته سنگ‌های سفید یکپارچه ساخته شده بود، به بنا منتقل می‌شد.
این آب مصرفی از چشمه شاه دامنه سیاه کوه به استخرهای بزرگ مقابل بنا منتقل می‌شد. ساختمان این نهر آب، برای بینندگان بسیار جالب و شگفت‌انگیز است و بنای آن یکی از شاهکارهای عصر خود به شمار می‌رود. این بنا که در دوره صفویه تعمیر اساسی شد، به بنای شاه ‌عباسی معروف شده است. این بنای تاریخی به شماره ۱۰۵۹ در فهرست آثار تاریخی به ثبت ملی رسیده است.

قصر بهرام

قصر بهرام

 

کاروانسرای آجری نو:

این کاروانسرا در بازار سرپوشیده شهر دامغان واقع شده و از پیشینه تاریخی برخوردار است. کاروانسرای آجری در واقع دو کاروانسرا است که کاروان سرای آجری نو شامل دالان و محوطه مربع شکلی وسیعی است که دور تا دور آن اتاق‌ها و حجره‌های تجاری قرار گرفته و یک دستگاه کارخانه پنبه ‌پاک‌کنی مربوط به قبل از جنگ جهانی اول در آن کار گذاشته شده است.

کاروانسرای آجری کهنه:

این کاروانسرا از دیگر جاذبه‌های تاریخی دامغان است که در بازار اصلی شهر دامغان واقع شده و در دالان ورودی آن حجره‌های تجاری قرار گرفته است. در گذشته افراد و تاجرها بار و مال‌التجاره خود را در آن جا قرار می‌دادند. قبل از انقلاب روسیه این کاروانسرا مرکز تجاری بوده است.

کاروانسرای تومانیاس:

بنای کاروانسرای تومانیاس در خیابان مزار(شهید صدیق) در منطقه شاهرود واقع شده است.

کاروانسرای سپنج:

بنای کاروانسرای سپنج در ۵۰ کیلومتری شمال میامی، جاده خراسان – شاهرود قرار دارد.

کاروانسرای الهاک:

بنای کاروانسرای الهک به دوره صفویه مربوط می‌شود. این کاروانسرا در جاده شاهرود – سبز وار واقع شده است.

کاروانسرای الهاک

کاروانسرای الهاک

کاروانسرای الهاک

 

ایوانکی:

استان کویری سمنان به واسطه موقعیت محلی و وجود راههای مواصلاتی بین شرق و غرب ایران و همچنین مسیر جاده ابریشم که از چین، تبت و افغانستان می‌گذشته و به خراسان و سپس حد فاصل کویر و رشته کوههای شمالی متصل می‌شده، دارای محل‌هایی برای توقف و استراحت کاروانها بوده است. از معروف‌ترین این کاروانسراها، کاروانسرای ایوانکی در ‪ کیلومتر ۸۲ جاده تهران به گرمسار و یک کیلومتری جنوب روستای ایوانکی است. این کاروانسرا در سمت شمال غربی بخش ایوانکی واقع شده و از بناهای دوره صفوی است

ساختمان این کاروانسرا از سنگ و آجر بنا شده و دارای تزیینات آجرکاری است. فرم کاروانسرا از نظر معماری چهار ایوانی است. این کاروانسرا که دارای پلانی مربع شکل است، بصورت شمالی – جنوبی بوده و ورودی آن از ضلع جنوبی بناست. ایوانها بصورت عریض اما کم ارتفاع قرار گرفته‌اند که از لحاظ بصری بنا را مستحکم و استوار می‌‌نمایاند. کاروانسرای ایوانکی که دارای تزئینات آجرکاری کم بوده، در قسمت پیشانی ایوانها قرار گرفته است.

از جمله زیباییهای این بنا ایجاد تقارن درکل بنا است. حجره‌های دور تا دور حیاط و قسمت بیرونی در قاب آجری زیبایی قرار گرفته که جلوه‌های خاص به بنا بخشیده‌اند. کاروانسرای صفوی ایوانکی به شماره ۱۷۶۳ در فهرست آثار تاریخی به ثبت ملی رسیده است.

ایوانکی

ایوانکی

کاروانسرای عین‌الرشید:

کاروانسرای عین‌الرشید یکی از سه کاروانسرای منطقه سیاه کوه است که از نظر اندازه کوچکتر از کاروانسرای قصر بهرام بوده و مصالح به کار رفته در آن را سنگ برای پی‌ها و سکوها و آجر برای سقف‌ها و دیوارها تشکیل می‌دهد که با دقت فوق‌العاده در کنار هم چیده شده و سقف کاروانسرا در طول زمان به شدن آسیب دیده و فرو ریخته است. چشمه بزرگ پر از آب شیرین بین کاروانسرا و پست نگهبانی شکارگاه واقع شده که آب آن از طریق جویی که هنوز هم آثار آن باقی است، به باغ درون حصار کاخ می‌رفته تا درختان و گل‌ها را سیرآب کند.
تاریخ بنای این قصر به درستی مشخص نیست. بنای عین‌الرشید از خارج ۸۶ متر طول و حداکثر ۴۷ متر عرض دارد و مشتمل بر دو حیاط بزرگ است که حیاط اصلی ۵۲٫۵ متر طول و ۴۷ متر عرض دارد. احتمالاً این کاخ از بناهای وابسته به جاده سلطنتی اصفهان، فرح‌آباد و بهشهر است. کاروانسرای عین‌الرشید جزء اقامتگاههای میان راهی است که به دستور شاه عباس اول صفوی در مسیر اصفهان به مناطق شمالی به ویژه فرح آباد ساری احداث شده است. این کاروانسرا با نقشه چهار ایوانی دارای چهار برج مدور و نیم برجهایی در حدفاصل جبهه‌های شمالی، جنوبی و غربی با روزنه‌هایی است که علاوه بر تأمین نور مورد نیاز برج‌ها به عنوان تیرکش نیز مورد استفاده بوده و جنبه دفاعی داشته است.
کاروانسرای عین‌الرشید گرمسار در دو کیلومتری شمال قصر شاه عباسی(قصر بهرام) و در قسمت میانی فاصله دریاچه نمک و کویر بزرگ قرار گرفته است. این کاروانسرا به شماره ۴۰۴ در فهرست آثار تاریخی به ثبت ملی رسیده است.

کاروانسرای عین‌الرشید

کاروانسرای عین‌الرشید

 

کاروانسرای میامی:

این بنا از جمله کاروانسرهای صفوی است که در مرکز شهر میامی، واقع در ۶۵ کیلومتری شرق شاهرود واقع است. پلان کاروانسرا به شکل مستطیل بوده و مساحت ان ۵۲۵۰ متر مربع است. ورودی بنا از سمت شمالی بوده و در قسمت ورودی هشتی وجود دارد که با زیبایی هرچه تما‌م‌تر اجرا شده است. در وسط کاروانسرا حیاط مستطیل شکل و در پیرامون حیاط ایوانچه‌ها و اطاقها و در پیرامون حیاط (پشت اطاقها و ایوانها ) شترخوانها قرار دارد.
ورودی شترخوانها از چهار کنج حیاط است، در دیواره خارجی بنا روزنه‌هایی جهت هدایت نور به داخل شتر خوانها تعبیه شده است. فرم پلان کاروانسرا چهار ایوانی است که این ایوانهای رفیع در چهار سمت حیاط قرار دارند. در جداره خارجی دیوار ضلع شمالی رواق‌هایی جهت سکنای موقت تعبیه شده است. در سر درب ورودی کتیبه حجاری شده زیبایی وجود دارد که تاریخ ساخت کاروانسرا و نام بانی و معمار آن درج شده است.

کاروانسرای میامی

miyann-کاروانسرای میامی-mm1_400

 

کاروانسرای ده‌ملا:

این کاروانسرا از جمله کاروانسراهای شاه عباسی است که در مجاورت جاده شاهرود به دامغان (۲۲ کیلومتری غرب شاهرود) قرار دارد. این مجموعه چهار ایوانی دارای ۲۴۰ حجره است . این بنا دارای ایوانهایی در مقابل هم و شاه‌نشین است و مانند سایر کاروانسراهای دوره صفوی در پشت حجره‌‌ها باربندهایی برای نگهداری احشام وجود دارد.

کاروانسرای ده‌ملا

کاروانسرای ده‌ملا

 

کاروانسرای صدرآباد:

این بنا در شرق شاهرود و در کیلومتر ۱۵۵ جاده شاهرود – مشهد قرار دارد. این بنا از جمله کاروانسراهای دوره صفوی است که در محور تهران – مشهد احداث شده‌اند. فرم این کاروانسرا مستطیل شکل و از نوع کاروانسراهای چهار ایوانی بوده و مساحت آن بالغ بر ۳٫۵۰۰ متر مربع است.
ورودی کاروانسرا از ضلع شمالی است و یک دالان درب ورودی را به حیاط مرکزی متصل می‌کند و در طرفین دالان دو راه پله مارپیچ امکان دسترسی به پشت بام را مقدور می‌کند. حیاط مستطیل شکل کاروانسرا در مرکز واقع شده و پیرامون آن اطاق‌ها، ایوانچه‌ها و در پشت اطاق‌ها، شترخوانها در پیرامون کاروانسرا قرار دارند. در چهار گوشه کاروانسرا چهار برج وجود دارد و نیز در جداره خارجی دیواره ضلع شمالی ۱۲ رواق جهت اسکان موقت تعبیه شده است.
از جمله تزئینات این بنا آجرکاری‌های سقف دالان ورودی بوده و شالوده این بنا از آجر ختایی است. این بنا در اثر نزولات جوی و بی‌توجهی نسبت به مرمت و نگهداری آن در سالهای گذشته آسیب‌های جدی و فراوانی دیده است. عمده این آسیب‌ها به سقف شترخوانها و پایه‌ها و پی دیوارها وارد شده که نیازمند تخصیص اعتبار کلان و مرمت اساسی است. همچنین افرادی که در سالیان گذشته نزدیک این بنا ساکن شده‌اند، الحاقاتی را بوجود آورده‌اند که باید این الحاقات حذف و بنا به حالت اولیه باز گردانده شود.

کاروانسرای صدرآباد

کاروانسرای صدرآباد

 

کاروانسراهای میاندشت:

یکی از زیباترین مجموعه‌های تاریخی استان سمنان کاروانسراهای میاندشت است که شامل سه کاروانسرا و سه آب انبار است. کاروانسرای شمالی صفوی بوده و از معماری جالبی برخوردار است و حجره‌ها مشابه سایر کاروانسراها گرداگرد حیاط مرکزی ساخته شده‌اند. شاه‌نشین زمستانی در ضلع شمالی و شاه‌نشین تابستانی در ضلع جنوبی قرار دارد. این کاروانسرا دارای چهار ایوان است و باره‌بندها در پشت حجره‌ها قرار دارد. دو کاروانسرای دیگر مربوط به دوره قاجار است که در سطح وسیعی ساخته شده و کاروانسرای میانی دارای آب انباری بوده که آب آن خود جوش است و در وسط حیاط قرار دارد.
کاروانسرای جنوبی سردر بسیار زیبایی دارد و دارای حجره‌های متعددی است که احتمالاً مورد استفاده مسافرین متاهل با خانواده‌شان قرار می‌گرفته است و باید به خاطر داشت که این مجموعه در یک زمان چند هزار مسافر را در خود جای می‌داده و پاسخگوی نیازهای آنان از جمله آب بوده است.
این بنا در بیرون دارای آب انباری خودجوشی است. این مجموعه در ۱۰۵ کیلومتری شرق شاهرود در مسیر جاده شاهرود – تهران واقع شده و مرمت‌های انجام شده در بنا شامل استحکام بخشی لازم، دوخت و دوزهای لازم در کاروانسرای صفوی، سبک کردن بامها و دوغاب ریزی طاق‌ها و پوشش با بتون سبک در کاروانسرای صفوی، آجر فرش ضلع غربی کاروانسرای میامی، مرمت سکوهای مربوطه و حجره‌های مجموعه‌، پی‌بندی مخزن آب انبار شماره یک و مرمت‌های مربوطه، گشودن دیوار حجره و باره بند و درآوردن یک سوئیت از تلفیق سه حجره، تعبیه یک تخت دو نفره در ارتفاع ۲٫۲۵ متری یکی از حجره‌های حیاط جنوب غربی است. این بنا در شهریور سال ۱۳۳۶ به شماره ۱۴۳۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

کاروانسراهای میاندشت

کاروانسراهای میاندشت

 

کاروانسرای عباس‌آباد:

این بنا از جمله بناهای دوره صفوی است که در روستای عباس آباد و در ۱۳۵ کیلومتری شرق شاهرود واقع شده و مساحت ۸۵۰۰ و پلان آن مستطیل‌شکل است. فرم بنا از نوع کاروانسراهای چهار ایوانی است. حیاط آن در وسط و اطاقها و ایوانچه‌ها در پیرامون حیاط قرار دارند. در پشت اطاقها شترخوانها در چهار جهت واقع است. در چهار گوشه کاروانسرا چهار برج وجود دارد.
ورودی برج‌ها از داخل شترخوانهاست و کاروانسرا دارای دو ورودی بوده که ورودی اصلی آن در ضلع شرقی است. دسترسی به پشت بام که از طریق راه پله‌های طرفین ایوانهای شرقی و غربی تعبیه شده، امکانپذیر است. این بنا به لحاظ فرم پلان، بزرگی و تزئینات آجرکاری و کاربندی‌های ایوانچه‌ها و… دیدنی است.

abasabad-کاروانسرای عباس‌آباد-mm1_400

 

مدل های رقابتی

تعدادی از نظریات برنامه ریزی شهری که در قرن بیستم میلادی به وجود آمده بودند (نسبت به سایر نظریات) برتری یافتند و بسته به محبوبیت و طول عمر خود بر ظهور و تجربه چشم انداز شهری تاثیر گذاشتند. هدف اولیه برنامه ریزی شهری در میانه قرن بیستم جامعیت بود. یک بازشناسی روز افزون در رابطه با وابستگی متقابل ابعاد مختلف یک شهر سبب درک این موضوع می شود که کاربری، حمل و نقل و مسکن نیاز دارند که در ارتباط با یکدیگر طراحی شوند. تحولات رشته های دیگر به ویژه علم مدیریت و پژوهش های اجرایی بر برنامه ریزان آکادمیک که به دنبال ساخت دقیق یک متد جهانی- که تحت عنوان مدل عقلانی نیز شناخته شده است- بودند، تاثیر نهاد، که بدین وسیله متخصصان گزینه های پیشنهادی را در رابطه با تعدادی اهداف تعیین شده مورد ارزیابی قرار می دهند و سپس راه حل بهینه را از میان آن ها انتخاب می کنند. مدل عقلانی در مجموع مدلی سلطه طلب بود، اما این روش علمی برای اتخاذ سیاست های عمومی به سرعت توسط منتقدان به چالش کشیده شد؛ آن ها باور داشتند که نتایج انسانی تصمیمات برنامه ریزی نمی تواند به طور منظم مورد ارزیابی و اصلاح قرار گیرد.

namba-2-canyon-aerial-sept0_400

 

الگوی مدرنیستی که شامل تخریب گسترده و بازسازی-بر طبق نظر و هدایت برنامه ریزانی بیگانه با افکار عموم-بود، هم از لحاظ ذهنی و هم در واقعیت تحت حملات شدیدی قرار گرفت. مهم ترین منتقد رویکرد مدرنیستی، جین جیکوبز(Jane Jacobs)، متخصص شهری بود. او در کتاب خود، مرگ و زندگی در شهرهای بزرگ امریکایی (The Death and Life of Great American Cities -1961) به نحو طعنه آمیزی مراکز شهری احیا شده و پروژه های مسکونی را تحت عنوان باغشهر درخشان توصیف می کند (اشاره کنایه آمیزی به ایده برج در پارک لوکوربوزیه -اشاره به ایده شهر درخشان لوکوربوزیه- و ایده ضد شهری ابنزر هوراد یعنی باغشهر). جیکوبز علیه عملیات پاکسازی وسیع به منظور از میان بردن بافت پیچیده ی اجتماعی شهرها و تحمیل یک نظم غیر انسانی بر آن ها را مورد انتقاد قرار داد. وی به جای اینکه به تراکم بالای جمعیتی به عنوان یک تهدید نگاه کند، آن را به عنوان یک فاکتور مهم برای سرزندگی شهری مورد توجه قرار داد. او تاکید کرد که یک زندگی خیابانی سرزنده، شهرها را جذاب می کند و تنوع کاربری و گروه های جمعیتی را به عنوان یک ارزش بنیادی در کنترل توسعه شهری مورد تشویق قرار داد. بر طبق دیدگاه جیکوبز تنوع شهری به توسعه پایدار کمک می کند، در حالی که ساختار شهری یکنواخت به بهره برداری ناپایدار می انجامد، که این امر در منتهای درجه در شهرهای چوب بری یا معدنی که پس از اتمام منابع با ارزش مضمحل می شوند، مشهود است. این تنها جیکوبز نبود که به این امر انتقاد می کرد. در اوایل دهه ۱۹۶۰ حرکت های اجتماعی شهری در زمان اوج خود با جابجایی های ناشی از طرح های بزرگ مقیاس مدرنیستی به مخالفت برخاستند. در شهرهای ایالات متحده و اروپا تلاش برای از میان بردن خانه های تحت سکونت با مخالفت شدیدی روبرو شد. در کشورهای در حال توسعه کوشش های دولتی برای تخریب سکونتگاه هایی که ساکنان آن ها را بدون پرداخت هزینه ای غصب کرده بودند، سبب واکنش اعتراضی مشابهی شد.

در پایان قرن بیستم، برنامه ریزی ارتدکسی در ایالات متحده و اروپا از استدلالات جیکوبز استفاده کرد. تاکیدات جدیدی برای باز زنده سازی بناهای موجود، حفاظت تاریخی، استفاده تطبیقی مجدد از ساختارهای فرسوده، توسعه با کاربری مختلط و شهر بیست و چهار ساعته انجام گرفت(یعنی محدوده هایی که طیف گوناگونی از عملکرد ها فعالیت تمام وقت را ممکن می نمایند). بیشتر پروژه های کنونی با وجود اینکه برخی اوقات شامل تخریب مساکن تحت سکونت یا ساختمان های تجاری است، ولی به طور فزاینده ای به سوی ساخت و ساز در زمین های خالی یا متروک مانند کارگاه های راه آهن، تجهیزات بندری از رده خارج شده و محدوده های کارگاهی مترو گرایش یافته است. با این حال در کشورهای در حال توسعه ایده های مدرنیستی دوره های پیشین هنوز به طرز قابل توجهی حفظ شده است. برای مثال در چین، آماده سازی المپیک ۲۰۰۸ پکن شامل جابجایی عمده ی جمعیت شهری به منظور ساخت راه ها و تجهیزات ورزشی بود و به همین ترتیب محدوده های تجاری جدید با ساخت بناهای بلند-بر طبق مدل عملکردی که لوکوربوزیه مبدع آن بود(۱)- توسعه یافتند.

برنامه ریزی معاصر

مسیر هایی که برنامه ریزی در ابتدای قرن بیست و یکم پیمود با یک مدل منفرد در رابطه با یک فرایند تکرار پذیر و یا یک نتیجه مطلوب مطابقت نمی کرد. در اروپا و ایالات متحده مدل مشارکتی- که ساکنانی را که تحت تاثیر فرایند برنامه ریزی مناطق خود بودند در بر می گرفت- در برخی شهرها مورد توجه قرار گرفت، البته نه در سایر شهرها. ایده برنامه ریزی مشارکتی با وجود اینکه در سایر نقاط جهان گسترش یافته ولی در پذیرش با محدودیت مواجه است. عموما اینکه تا چه اندازه برنامه ریزی در یک مکان شامل مشارکت عموم است، درجه ی دموکراسی مقبول در آن مکان را نشان می دهد. در جایی که دولت اقتدار گراست برنامه ریزی نیز به همان ترتیب اقتدار گرایانه است. با یک چارچوب مشارکتی تر نقش برنامه ریز از یک متخصص به یک میانجی میان گروه های مختلف و یا سهامداران تغییر می یابد. این تغییرِ نقش مورد تایید نظریه پردازانی است که از ایده عقلانیت ارتباطی حمایت می کنند. هر چند منتقدان این دیدگاه استدلال می کنند که این فرایند ممکن است خلاقیت را فرونشاند یا به سهولت به پیشبرد خواسته های کسانی که بیشترین قدرت را دارند کمک کند و به نتایجی در تضاد با خواست عموم بیانجامد. همچنین این منتقدان می اندیشند که مخالفت ساکنان با برنامه ی توسعه ای (NIMBYism) (2) و وتوی آن ها-در برابر هرگونه ساخت و سازی که گمان می کنند ارزش املاک آن ها را پایین بیاورد- ممکن است مانع ساخت مسکن ارزان قیمت و تسهیلات مورد نیاز عموم شود.

در مجموع، طیف بسیار متنوعی از انواع پروژه ها که برنامه ریزان بر روی آن ها کار می کنند، عدم اجماع بر روی فرایند ها، و اهداف و رویکردهای گوناگون اتخاذ شده در شهر و کشورهای مختلف سبب تنوع بسیار زیادی در برنامه ریزی شهری معاصر شده است. با این وجود، اگرچه اصول اولیه ی جدایی مطلق کاربری ها هنوز در بسیاری از مکان ها غالب است، ولی گرایش قابل توجهی نیز به سوی توسعه کاربری مختلط به ویژه در رابطه با فعالیت های مکمّلی چون خرده فروشی، سرگرمی ها و مسکن در مراکز شهری وجود دارد.

تغییر اهداف

اگرچه اهداف مشخص برنامه ریزی مانند حفاظت زیست محیطی همچنان دارای اهمیت است، تاکید بر اهداف گوناگون دستخوش تغییراتی شده است. به طور خاص برنامه ریزی توسعه اقتصادی، به ویژه در شهرهای قدیمی که از کاهش تولید رنج می برند مورد توجه قرار گرفته است. برنامه ریزان مسئول توسعه اقتصادی بیشتر شبیه مدیران اجراییِ کسب-که درگیر بازاریابی هستند-عمل می کنند: آنها شهر خود را برای سرمایه گذاران بالقوه ترقی می دهند و به جای سلامت و مطابقت توسعه کالبدی با طرح جامع، آن را با هدف جذب سرمایه و پتانسیل کار آفرینی مورد ارزیابی قرار میدهند. این برنامه ریزان برای دستیابی به موافقت نامه های توسعه ای، با سازندگان و شرکت هایی که به تجارت محلی کمک خواهند کرد کار می کنند. به ویژه در ایالات متحده و بریتانیا، نهادهای برنامه ریزی به تشویق توسعه اقتصادی می اندیشند و درگیر مذاکرات با توسعه گران بخش خصوصی شده اند. در بریتانیا این امر میتواند شامل داد و ستد مجوز برنامه ریزی برای منفعت برنامه ریزی یا سایر منافع جامعه باشد. به بیان دیگر ممکن است توسعه گران به جای فراهم نمودن سرمایه، تسهیلات و یا سایر منافع برای جامعه مجاز به ساخت باشند. در ایالات متحده زمانی که ساختمان با مقررات منطقه بندی مطابقت کند مجوز خاصی مورد نیاز نیست، به همین دلیل معاملات معمولا شامل انواع یارانه های دولتی است. موافقتنامه های توسعه ایِ متداول شامل اعطای زمین، بخشودگی مالیات یا تخفیف مقررات برای توسعه گران املاک در ازای تعهد به سرمایه گذاری در یک منطقه یا فراهم نمودن امکانات رفاهی است. نیز یک موافقتنامه میتواند میان شهر و یک شرکت خصوصی باشد که بر طبق آن شرکت به ازای امتیازات گوناگونی موافقت میکند که به یک ناحیه انتقال یابد یا در آن باقی بماند. بسیاری از موافقتنامه های این چنینی جنجال ایجاد می کنند، به ویژه اگر یک شهرداری برای توسعه پروژه ای دست به تملک اجباری و گرفتن زمین خصوصی بزند.

جنبش برنامه ریزی در اواخر قرن بیستم-که با نام های متفاوت شهرسازی نوین، رشد هوشمند یا نوسنت گرایی خوانده می شود- توسط دیدگاه های آلترناتیو خود در رابطه با توسعه ی حومه اذهان عمومی را جذب کرده است. این جنبش پس از بازتاب واکنش منفی عمده در مقابل پخشایش شهری، تراکم ترافیک درون شهری و زمان طولانی رفت و آمد ساخت نوینی را به ارمغان می آورد که در آن مسکن، محل کار و خرید در مجاورت یکدیگر قرار می گیرند، رفت و آمد پیاده تشویق می شود، توسعه در پیرامون گره های ترافیکی سنگین را تشویق میکند و انواع مساکن را با هم ترکیب می کند. در بریتانیا پرنس چارلز (Prince Charles) از طریق حمایت خود از پوند بری(Poundbury) -شهرجدیدی با ظاهر سنتی در دورست(Dorset)- پشتیبانی قوی برای برنامه ریزی نوسنت گرایی گردید. در ایالات متحده که رشد بی وقفه در پیرامون کلانشهرها روی داده است، اقداماتی مشابه به صورت نواحی محدود با توسعه ی از پیش اندیشیده شده در میان پراکندگی و پخشایش ظهور یافتند. اگرچه تاثیر اولیه جنبش بر توسعه حومه های جدید شهری بوده است، ولی بر توسعه مجدد نواحی قدیمی تر بریتانیا و ایالات متحده نیز تاثیر گذاشته است. میدان پاتر نوستر(Paternoster Square) در لندن در مجاورت کلیسای سنت پل و تعدادی از طرح های امید ششم (HOPE VI schemes) (3) در ایالات متحده (ساخته شده تحت یک برنامه فدرال که پروژه های مسکن دولتی را تخریب کرد و آن ها را با توسعه هایی که برای سطوح مختلف در آمد قابل استفاده بود، جایگزین کرد) در مطابقت با ایده های نو سنت گرایی یا نو شهرسازی ایجاد شده اند.

تکثر گرایی جدید

اصول جهانی در خصوص برنامه ریزی مناسب، به طور روز افزونی به عنوان نتیجه ی روندهای مختلف تقسیم بندی شده اند. اول اینکه بحث های فکری در برابر روش “یک طرح برای همه مناسب است” توفیق یافته است. توافق اولیه بر سر شکل توسعه ی منظم که متضمن جدایی کاربری ها و ساخت استاندارد در مسیر مدرنیسم بود، توسط حساسیت به تفاوت های محلی و تمایل بیشتر به نیروهای دموکراتیک جایگزین شده است. دوم اینکه این امر به رسمیت شناخته شده است که علیرغم اینکه اجرای استاندارد ها مطلوب است، بسیاری از مکان های دارای منابع کافی برای دستیابی به آن نیستند. در جهان در حال توسعه بازارها و سکونتگاه های غیر رسمی که پیش تر توسط برنامه ریزان تقبیح می شدند، اکنون به نظر می رسد که اغلب برای ارضای نیاز های جوامع فقیر اجتناب ناپذیر هستند. برنامه ریزان در این بافت ها تحت تاثیر نهاد های کمک های بین المللی به طور فزاینده ای تلاش می کنند بجای اینکه سکونتگاه های غیر رسمی و بازارهای خیابانی را به اسم پیشرفت حذف کنند آن ها را ارتقا بخشند. سوم، نیروهای سیاسی پیوند یافته با بازار آزاد برنامه ریزان را مجبورمیکند تا به دنبال راه حل های مبتنی بر بازار برای حل مشکلات باشند، مانند آلودگی و فراهم نمودن خدمات عمومی. این امر به جای یک رویکرد صرفا نظارتی منجر به خصوصی سازی تسهیلات و امکانات دولتی و مبادله ی حقوق برای توسعه زمین و خارج نمودن آلودگی می شود.

برنامه ریزی در خاستگاه خود یک فرض پذیرفته شده داشت که شهری که به طرز خوبی طراحی و به شیوه ی جامعی برنامه ریزی شده باید از نظر اجتماعی بهبود دهنده باشد. به بیان دیگراین فرض به جبر محیطی گرایش داشت. اهداف برنامه ریزی متعاقبا معتدل تر شده است و این باور که محیط کالبدی می تواند به شدت رفتار اجتماعی را تحت تاثیر قرار دهد کاهش یافته است. با این وجود برنامه ریزی به عنوان تمرین و نظم بر سیاست های عمومی- به عنوان ابزاری برای تولید یک محیط عادلانه تر و جذاب تر- متکی است، نه تغییر بنیادین رفتارهای انسانی، ولی با این حال به بهبود کیفیت زندگی تعداد زیادی از مردم نیز کمک می کند.

پانوشت

  1. Corbusian model
  2. NIMBy مخفف اصطلاح Not In My Back Yardاست. این اصطلاح برای توصیف مخالفت ساکنان با طرح های پیشنهادی و توسعه های جدیدی در مجاورت محل سکوتنشان اتفاق می افتد به کار می رود. برخی اوقات خود ساکنان مخالف نیز Nimibies خوانده می شوند. http://en.wikipedia.org/wiki/NIMBY
  3. امید ششم یک طرح بزرگ متعلق به وزارت مسکن و توسعه شهری امریکاست که بدترین پروژه های مسکن عمومی را به صورت توسعه هایی برای اقشاری از سطوح مختلف در آمد تجدید حیات می بخشد. فلسفه این برنامه بر اساس شهرسازی نوین و ایده فضای قابل دفاع است. http://en.wikipedia.org/wiki/HOPE_VI

مقاله به صورت زیر ارجاع داده شود:

  1. MLA Style: “urban planning.” Encyclopædia Britannica. Encyclopaedia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica, 2010.
  2. APA Style: urban planning. (2010). Encyclopædia Britannica. Encyclopaedia Britannica Ultimate Reference Suite. Chicago: Encyclopædia Britannica.

منبع : سوزان س.فین اشتاین ترجمه ی زهره دودانگه – سایت انسان شناسی و فرهنگ

 

 

بانک ملت ۳۰۰۰ شعبه در ایران دارد. از آنجا که بانک‌ها برای بازسازی نمای ساختمانشان در رقابت هستند، در ژانویه ۲۰۰۹ مدیر بانک ملت ازمعماران کامران افشار نادری، حبیبه مجدآبادی، علیرضا مشهدی‌میرزا و همکاران برای طراحی نمای شعب بانکش درخواست همکاری نمود. وی نمای اولین شعبه‌اش را برای برآورد نتایج جامعه شناختی، فنی و بصری چنین ایده‌ای تغییر داد.
پس از بحث و مشورت با کارشناسان مشتری، طراحان یکی از شعب اصلی بانک در خیابان ویلا در تهران را برای تغییر نمای ساختمان انتخاب کردند.
این پروژه آزمایشی می‌بایست قابلیت انعطاف برای استفاده در زمینه‌ها و ابعاد مختلف را دارا باشد. به همین دلیل، طراحان هیچ اشاره‌ای به ساختمان‌های اطراف نکردند. آنها یک فرم همگن با تأثیر گرافیکی بالا خلق کردند که قادر به جذب و حل هرگونه تنوع موقعیتی نظیر طرح ساختمان، درها، ATM، عناصر ساختاری و تجهیزات امنیتی بدون برهم زدن ظاهر بنا می‌باشد.

 

طراحی معماری نما برای بانک ملت

الگوی این بنا بر پایه ساختار ساده اصل هندسی است که اولین بار بر روی کاغذ A4 کشیده شد. کاغد به چند خط موازی برش داده شد؛ سپس نوارها در محور طولی با زوایای مختلف تا شدند. برای ایجاد طرح اولیه نما از ورقه‌های مسی آنتی‌اکسیدان استفاده شد.

طراحی معماری نما برای بانک ملت

 

طراحی معماری نما برای بانک ملت

طراحی معماری نما برای بانک ملت

رنگ مسی می‌تواند فضای خاکستری و پوشیده از مه غلیظ شهرهای بزرگ ایران را کمی تغییر دهد. ورقه‌های آلومینیومی ورقه‌های مسی را استحکام می‌بخشند و پروفیل‌های فولادی به عنوان زیرساخت، نما را به ساختمان متصل می‌سازد. پشت نمای مسی پنجره‌های ضد سرقت و پرده فولادی جمع‌شو به عنوان آخرین محافظ به کار رفته است.

 

طراحی معماری نما برای بانک ملت

 

دسترسی به بانک از بخشی از نماست که با یک اهرم دستی بالا و پایین می‌رود. سیستم مکانیکی بر اساس قرقره و پارسنگ‌ها به اپراتورها این اجازه را می‌دهد که به راحتی و با دست بخش بزرگی از نما را بالا یا پایین بکشند.

 

طراحی معماری نما برای بانک ملت

طراحی دفتر اداری Philip Morris

فضای چرخشی و سالن اجتماعات در طبقه رستوران توانایی میزبانی ضیافت‌های بزرگ را داراست.

پروژه دفتر اداری Philip Morris SA Güneşli D.C  در سال ۲۰۰۸ برنده جایزه مسابقه طراحی محدود شد. نیرویی که باعث پیش بردن این طراحی معاصر شد باعث ساخت فضای کاری بازی شد که ارتباط بین کارمندان، عملکرد کار شرکت و پویایی را بالا می‌برد. اساس کار شامل دو بلوک ساختمانی، ساختمان اداری و ساختمان فرعی با ورودی‌های ادغام شده درهم بود.

خود ساختمان اداری سه دهانه است که A، B و C نام دارند. برای ورود به ساختمان اداری می‌بایست از ورودی اصلی/سالن پذیرش ۳۱۵ مترمربعی بگذرید.

ساختمان فرعی شامل دو طبقه ۷۱۰ مترمربعی است که تالار کنفرانس در طبقه همکف و رستوران در طبقه بالاست.

ورودی اصلی شامل راه‌پله اصلی چرخشی برای گردش است در حالی که پله‌ها و آسانسور چرخش بین قسمت‌های A-B و B-C است. قسمت‌های A و B شامل دفاتر خصوصی، فضاهای کاری فردی و جمعی است و قسمت C برای اتاق جلسات با ظرفیت‌های متفاوت در نظر گرفته شده است.

طراحی داخلی و دکوراسیون جذاب دفتر اداری

جنس به کار رفته در بخش‌های مختلف این ساختمان بسته به موردش متفاوت است. در زمین PVC فضاهای چرخشی از چهار رنگ استفاده شده و فرش کاشی در فضاهای کاری و کاشی سرامیک در پشت فضاهای خانه استفاده شده است. طرح کف اتاق بزرگ جلسات با پانل‌های بزرگ چوبی پوشیده شده که از لحاظ مهندسی نیز تأیید شده است.

طراحی دفتر اداری Philip Morris-circulation-

آکوستیک فضای کاری با استفاده از دیوار آکوستیک و پانل‌های سقف با تراشکاری بین فضاهای کاری صورت پذیرفته است. تالار کنفرانس و رستوران در دو طبقه مجزا در ساختمان فرعی قرار دارند. طبقه‌ای که تالار کنفرانس در آن قرار دارد، دارای اتاقی چندمنظوره با ظرفیت ۱۸۰ نفر، اتاق‌های متفاوت آموزشی و اتاق فردی است.

طراحی دفتر اداری Philip Morris-meeting-

فضای چرخشی و سالن اجتماعات در طبقه رستوران توانایی میزبانی ضیافت‌های بزرگ را داراست.

نورپردازی این ساختمان‌ها نیز با مهارتی خاص و برای هر قسمت به صورت جداگانه انجام گرفته است. برای متعادل کردن نور در طول روز تمام روشنایی‌ها مجهز به کنترل اتوماتیک نور هستند. برای قسمت‌های ورودی و آسانسور برای معلولین نیز تمهیداتی در نظر گرفته شده است.

طراحی دفتر اداری Philip Morris-106-meeting-

 

1338860175-112-general-sale

1338860702-116-auditorium-2

1338860727-121-break-out-ro

1338860908-124-restaurant

1338860912-122-restaurant-c

1338860934-126-wc

Untitled-2

 

 

1338860437-ground-floor-pla

 

 

 

 

 

 

خانه‌ها و بناهای تاریخی بسیاری در شهرهای مختلف استان سمنان قرار دارند که شماری از آنها نیز در ردیف آثار تاریخی استان به ثبت ملی رسیده‌اند. معماری این بناهای تاریخی گنجینه‌هایی هستند که اگرچه از گذشته‌ها آمده‌اند، اما می‌توانند دیروزهای فرهنگ و هنر این سرزمین را در گیر و دار روزهای پرشتاب امروز به فرداهای نیامده‌مان پیوند دهند. آنچه در پی می‌آید معرفی مختصر شماری از این معماری خانه‌ها، معماری کوشک‌ها و معماری بناهای تاریخی است که در ادامه می‌خوانید:

خانه‌ها و بناهای تاریخی، برگهای روشنی از تارخ هستند که روایتگر صفحاتی از زندگی اجتماعی، آداب، سنن و هنر معماری این سرزمین‌اند. خشت خشت این خانه‌ها و بناها ناگفته‌هایی از گذشته‌های دور به سلامت از هزارتوی تاریخ گذرانده‌اند و با خود به دنیای امروز ما آورده‌اند. هر کدام از این ناگفته‌های معماری می‌تواند ما را به بخش‌ها و صفحاتی از دیروزمان پیوند دهند.

معماری،معماری خانه های تاریخی ایران

 

معماری عمارت چشمه‌علی

چشمه علی در ۳۵ کیلومتری شمال دامغان قرار دارد و از قدیم الایام یکی از نقاط پر جاذبه بوده است. این محل با صفا در قدیم گردشگاه فرمانروایان و سلاطین بود، به طوریکه پادشاهان اولیه ایل قاجار علاوه بر توجه به شهر دامغان، چشمه علی را نیز مورد توجه قرار دادند. به همین جهت آقامحمد خان قاجار و فتحعلی شاه قاجار در محل چشمه، ساختمانهایی زیبا بنا نهادند.

معماری عمارت چشمه‌علی

معماری بنای چشمه علی شامل دو قسمت است، یکی عمارت قراول‌خانه که بنایی خشتی است و معماری صفوی دارد و در زمان آقامحمدخان قاجار مورد استفاده قرار می‌گرفت و دیگری بنایی دو طبقه و آجری است که شالوده سنگی دارد و در داخل یک دریاچه طبیعی قرار گرفته است. این بنا مربوط به دوره فتحعلیشاه است. این پادشاه که در دامغان متولد شده بود، هر ساله ایامی را به عنوان تعطیلات در کنار این چشمه می‌گذراند.

در داخل استخری که آب چشمه علی پس از گذشتن از دل سنگ‌ها وارد آن می‌شود، ساختمان دو طبقه‌ای با پلان تقریباً مستطیل و در دونما ساخته شده است که به آن ساختمان فتحعلیشاهی می‌گویند. نمای شمالی دارای دو ستون زیبا با پوشش چوب است. بنا دارای درها و پنجره‌های متعدد به خارج بوده که به جهت متنعم شدن هر چه بیشتر از فضای دل انگیز بیرون ساخته شده است. در ساخت این بنا از ملات ساروج که از استحکام مناسبی برخوردار است، استفاده شده است.

منطقه چشمه علی دامغان در شمال شهر دامغان و حدود ۳۰ کیلومتری این شهر و در بین روستاهای آستانه و کلاته رودبار واقع گردیده است.

معماری بنای آقامحمد خانی:

در مقابل استخر دوم واقع و به صورت دو طبقه ساخته شده است. در این بنا طاق نماهای زیبای جناغی و تزئینات مقرنس کاری آجری به چشم می‌خورد. بخشی از ایوانها و راهروهای آنها با گچ پوشیده شده و مصالح بکار رفته در این ساختمان از خشت بوده که بعدها با آجر مرمت گردیده است.

خانه باقری:

در ضلع غربی میدان امام(ره) ساختمانی وجود دارد که یکی از خانه‌های زیبای گرمسار است. این خانه به صـورت خانه باغ در دو طبقه با تزئینات فراوان ساخته شده است. شالوده بنا از خشت خام و نمای آن با آجرهای نامنظم به اشکال مختلف تزئین شده است. این ساختمان در دو طبقه و طبقه اول توسـط پنج پله به اشکوب اول هدایت می‌شود. طبقه دوم این بنا که سقف آن با تیرهای چوبی و کاهـگل پوشانده شده، بازسازی شده است.

قبل از اینکه به بیوگرافی کامل این ساختمان پرداخته شود، اشاراتی به چگونگی ساخت و محل ساخت آن می‌‌کنیم.

خانه باقری

ساختمان مورد نظر که در گذشته در وسط یک باغ مشجر قرار داشته است، به طول و عرض۳۰۰ * ۲۸۰ متر مربع بوده و در قسمت ضلع شمال شرقی قرار دارد. اطراف آن دیوار بلندی با چینه و گل به ارتفاع ۳٫۱۰ متر به صورت دیوار معروف شتری(کوهانی ) که بقایای آن در محوطه شمالی، بوده، وجود دارد، در وسط باغ یک ساختمان متروکه و درخت کاجی که به علت تفکیک نمودن زمینهای مجاور توسـط شهرداری و مالک به فـروش رفته، وجود دارد، ولی با توجه به اینکه اثـر مذکور(ساختمان فعلی) یکی از بناهای با ارزش این شهرستان است، سازمان میراث فرهنگی اقدام به نگهداری و تصرف آن کرده و در حال حاضر محل فعلی اداره میراث فرهنگی شهرستان گرمسار است.
این ساختمان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و طبقه دوم که دارای یک درب ورودی از قسمت شـرق داخل کوچه محل رفت و آمد بوده است، به پله‌های ۳۰ سانتی مشرف می‌شود. شالوده بنا از خشت خام و سردرگاه اطراف دربها و پنجره‌ها از چوب بلند به جای تیرآهنی استفاده شده، ولی نمای آن با آجر خطایی تزئین شده است.

خانه باقری

قطر دیوار در طبقه دوم ۱۰۰ سانتیمتر ولی داخل آن به علت گردش هوا کاملاً باز است، بنابراین می‌توان گفت که کل دیوارهای طبقه دوم به جز محل الحاق ستونهای آن تو خالی است. طبقه دوم دارای یک هـال بزرگ و دارای چهار اطاق ۴ * ۳ که متصل به هال است، هم‌چنین درب شمالی ورودی به طبقه دوم و یک پله به ارتفاع ۴۰ سانتیمتر ایجاد شده است که بیشتر در تابستانها از آن استفاده می‌شود.
به علت موقعیت جغرافیایی بنا طوری ساخته شده که دارای پنجره‌های متعدد است که در تابستان یا دیگر فصول سال از هر طرف می‌توان استفاده کرد. طبقه اول با وارد شدن از درب شمالی با ایجاد فضایی به دو راهرو به حـال وارد شده و در آنجا به اطاق ۴ * ۳ شرقی و۴ * ۳ غربی متصل است، به طوری که فرم معماری از نوع اطاق با طبقه دوم فرقی نمی‌کند، ولی از نوع ساخت بنا و مصالـح بکار رفته در طبقه اول با آجرهای خطایی و بندکشی با گچ خاک مشاهده می‌شود.
داخل حال بزرگ و اطاقهای دیگری با آجرهای تراشیده شده کاربندی تزئین شده به چشم می‌خورد و در قسمت غرب داخل اطاق یک اطاق سفید کرده معمولی وجود دارد که به علت تخریب آن توسط مالک با تیرآهنـی پوشش داده شده است. در طبقه دوم در کنار اطاقهای دو و یک بادگیر دیده می‌شود که به جهت تهویه هوا تعبیه شده است.
محوطه آن داری یک حوض قدیمی است که توسط مالکان سیمان کاری شده و کف آن توسط آجرهای خطایی ۱۵* ۱۵ با گل آهک فرش شده است.
در قسمت غرب آن دیوار قدیمی وجود دارد که با بررسی‌های بعمل آمده مشاهده شده است که حمام خزانه بوده که دارای یک مخزن آب گرم و یک مخزن آب سرد و همچنین دارای یک کوره جهت گرم کردن آب از آن استفاده می‌شده که این بنا در حال حاضر توسط میراث فرهنگی و گردشگری در حال بازسازی و تعمیرات است.

معماری خانه میررحیمی:

این بنا در محله بالا محله دامغان قرار دارد، درب ورودی آن روبروی خیابان خندق قرار دارد، دارای حیاط وسیع با یک درخت توت قدیمی است. پنجره‌های این ساختمان و ورودی آن در طرف شرق واقع شده شامل دو ورودی با طاق هلالی قمی است، یک ردیف پنجره بر روی ورودیها در قسمت بالا به صورت سرتاسری زده شده که دارای طاق جناغی تند است. در معماری این بنا، یکی از ورودی‌ها که در سمت جنوب شرقی واقع شده به آشپزخانه و اطاق تالار مانند راه می‌یابد و یک ورودی نیز در قسمت شمال شرقی است که به وسیله یک پاگرد به اطاق و از آنجا به اطاق تالار مانند و اطاق پشت سر اطاق اولی راه پیدا می‌کند.
اطاق اولی دارای طاقچه‌هایی در زیر سقف است که ساده و بدون تزئینات است. اطاق پشت آن هم دارای چنین طاقچه‌هایی است، اما دارای تزئینات گچبری است. زیباترین قسمت این خانه اطاق تالار مانند آن است که پلان آن به شکل چلیپاست و تمامی طاقچه‌ها و طاقنماها دارای تزئینات گچی بسیار زیباست که شامل گل و گیاه – پرندگان و حیوانات و همین طور نقوش هندسی است. علاوه بر آن سقف وسط اطاق و سقف سمت شرق و غرب اطاقی که کمی پایین‌تر از سطح سقف وسط اطاق قرار گرفته همگی دارای گچبری به شکل و طرح قالی است.
در دو گوشه سمت شرق این اطاق دو درب قرار دارد که یکی به صورت کمد استفاده می‌شود و دیگری راه پله‌ای دارد که به طبقه دوم اطاق پشت اطاق اولی راه می‌یابد و اکنون به صورت انباری مورد استفاده است. این اطاق تالار مانند دارای دو درب درقسمت شمال و جنوب است که یکی به اطاق اولی و دیگری به آشپزخانه راه دارد.
این خانه دارای مجموعه وسیعی بوده که اکنون قسمت اعظم آن به صورت ساختمانهای جدید بنا شده و فقط این قسمت باقی مانده است.

معماری خانه ابراهیمی:

این خانه در ابتدای محله امام و روبروی کتابخانه عمومی شماره یک اداره ارشاد قرار گرفته است. ورودی آن به صورت سه طاق هلالی است که وسطی بزرگتر از دو طاق طرفین و فاقد درب است. پس از آن هشتی قرار دارد که در دو ضلع انتهای هشتی دو در وجود دارد. معماری این خانه به شکل اندرونی و بیرونی ساخته شده که یکی از درها به اندرونی و دیگری به بیرونی راه می‌یابد. ابتدا قسمت بیرونی آن که شامل یک بادگیر قدیمی است و بعد از در داخل هشتی وارد راهرو شده و به وسیله دوپله در داخل حیاط راه می‌یابد.
در سمت راست راهرو دو اطاق که یکی کوچک و دیگری بزرگ بوده و دارای پله است، قرار داشته و در زیر اطاق بزرگ آب انبار قرار دارد. در سمت چپ راهرو داخل حیاط اطاقی است که جهت آشپزی و به عنوان آشپزخانه استفاده می‌شود. یک عدد بادگیر نیز دارد که در اطاق بزرگ محل آن تعبیه شده است. قسمت بیرونی آن به وسیله دری از داخل هشتی به حیاط راه پیدا می‌کند، در کنار در ورودی آب انباری بوده که فعلاً مسدود است. در قسمت شمال حیاط اطاقهایی قرار دارد که اطاق وسطی دارای سقف گنبدی است. این اطاق به وسیله دو راهروی به هم راه پیدا می‌کنند، یعنی از طرف حیاط به وسیله پله به راهرو و در قسمت راهرو دو در وجود دارد.

معماری خانه ابراهیمی

در سمت راست به اطاق کناری و در سمت چپ به اطاق وسطی راه دارد و راهروی دومی نیز به وسیله پله از حیاط وارد راهرو می‌شود و یک در نیز در طرف راست به اتاق وسطی راه دارد و درب سمت چپ به اطاق کناری این دو اطاق از لحاظ ارتفاع کمتر از اطاق وسطی است، یعنی از حیاط برای ورود به اطاقهای اطراف اطاق وسطی توسط پله راه دارد، این دو اطاق دارای سقف مسطح و دو اتاق دیگر بر روی این اطاقها ساخته شده و این دو اتاق را به صورت دو طبقه در آورده است. راه ورود به اتاقها طبقه بالا توسط راه پله انتهای راهروها امکانپذیر است. در زیر اتاق وسطی نیز زیرزمین قرار دارد. داخل اتاق وسطی طاقچه‌هایی گچبری شده وجود دارد کلاً قسمتی از آنها با گل پوشیده شده است.

معماری خانه لطفی:

این بنا شامل قسمتهای مختلفی است که عبارتند از حیاط بیرونی، اندرونی، حیاط پشت حیاط اندرونی، خانه مستخدمین و اصطبل که هرکدام شامل بخشهایی است. قسمت ورودی حیاط بیرونی از طرف بالا محله است که در انتهای دیوار دارای تزئینات آجری بوده و بر روی دیوارهای طرفین در ورودی طاقنماهای تزئینی ایجاد شده است. در دو طرف در ورودی دو طاقنما که بالای آنها دو طاقچه مانند مربع شکل است، ایجاد شده و در طاقنمای وسطی که وسیعتر استف در ورودی قرار گرفته است. در پشت در ورودی هشتی واقع شده که دارای طاقنماهایی با طاق گهوارهای است که در یکی از این طاقنماها راهرو به طرف حیاط می‌رود و به وسیله دو پله وارد حیاط می‌شود.

معماری خانه لطفی

در سمت چپ راهروی ورودی اطاقی قرار دارد که پنجره‌ای به حیاط باز می‌شود. در قسمت ورودی راهرو از سمت حیاط در جنب آن طاقنمایی قرار دارد و بعد از آن اتاق دیگری ایجاد شده است. از همان اتاق که در قسمت راهرو است، دری به خانه صدیق باز می‌شده که فعلاً مسدود است، سپس حیاط واقع شده که شامل درختان و حوضی در وسط است. در سمت روبرو ورودی ساختمان دو طبقه ساخته شده که طبقه اول آن زیرزمین و طبقه دوم آن که توسط پنج پله به آن راه می‌یابد که شامل ایوان که چهار ستون گچی با سرستونهای گچبری شده زیبا است و اتاق وسطی وسیعتر و بنام پنج دری خوانده می‌شود. از طریق زیرزمین حیاط اندرونی به حیاط‌های دیگر راه پیدا می‌کند.
به این صورت که ابتدا به محل مستخدمین سپس از طریق هشتی بخش اندرونی به حیاط اندرونی راه می‌یابد. حیاط اندرونی که خود شامل در ورودی جداگانه هشتی راهروی ورودی که به وسیله دو پله به حیاط راه می‌یابد، است و این بخش در قسمت اصلی به وسیله سه پله به آن راه پیدا می‌کند و شامل ایوانی با دو ستون گچی با سرستونهای گچبری شده است. در انتهای ایوان سه اتاق قرار دارد که از یکی از اتاقها به صورت آشپزخانه استفاده می‌شده، خانه‌های حیاط اندرونی نیز به صورت دو طبقه ساخته شده که طبقه اول زیرزمینی است. در طرف سمت راست ایوان نیز اتاقهایی قرار دارد که به وسیله سه پله از حیاط به این اتاقها راه پیدا می‌کند.

معماری خانه لطفی

در پشت دیوار قسمت ورودی حیاط اندرونی دیگری قرار دارد که شامل حیاط آب انبار و یک اتاق است که به وسیله سه پله از حیاط به آن راه پیدا می‌کند و باز در کنار این حیاط اندرونی محلی جهت اسکان مستخدمین است که خود شامل اتاق و حیاط است و همانطور که قبلاً گفته شده از محل مستخدمین به حیاط بیرونی به وسیله راهروی زیرزمینی راه پیدا می‌کند و از دری که در هشتی حیاط اندرونی قرار دارد، برای ارتباط با حیاط اندرونی و حیاط اندرونی دیگر استفاده می‌شده است. در کنار حیاط اندرونی اصلی اصطبل جهت بستن اسبها قرار دارد که دارای سقف گنبدی به صورت شش گنبد کوچک است. بنای فوق مربوط به شجاع لشکر که در دوره قاجاریه حاکم دامغان بوده، است هم اکنون به عنوان اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دامغان مورد استفاده قرار گرفته است.

معماری خانه رجبی(برج بادگیر):

این بنا متعلق به اواسط قاجار است و در قسمت جنوبی سمنان در محله اسفنجان و در نبش میدان ابوذر(پاچنار) واقع است. بنا متعلق به خانواده رجبی(کلانتر وقت سمنان ) بوده است. بنا دارای یک حیاط مرکزی و باغچه و فضاهایی به شرح ذیل است. یک راهرو طولانی هم از هشتی به حیاط متصل است. اتاق‌های تابستانی دارای بادگیر و رو به شمال است و اتاق‌های زمستانی رو به غرب و در دو طبقه و با ارتفاع کم قرار دارد تا زودتر گرم شوندف این قسمت حدود ۷۰ درصد تخریب شده است.

معماری خانه رجبی(برج بادگیر)

اتاق‌های شمالی و رو به جنوب در زمستان مورد استفاده قرار می‌گرفته است و اتاق‌های رو به شرق در غرب بنا واقع است که در بهار و پاییز استفاده می‌شده است. از نظر تزئینات و فرم بنا قسمت جنوبی و شرقی و غربی از موقعیت برتری برخوردار بوده و نمای قسمت شمال بنا ساده‌تر است. این بنا دارای یک بادگیر بلند و منحصربفرد در روی قسمت جنوبی است که از روی سقف قسمت تابستان نشین بیرون آمده است. این بنا در تاریخ ۱۳۵۷/۹/۱۲ به شماره ۱۷۸۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

معماری خانه ابراهیم‌خان(کاخ ملاده):

این بنا که به شکارگاه ملاده نیز معروف است، در روستای ملاده و ۵۵ کیلومتری شمال شرقی سمنان و درمکانی بسیار خوش آب و هوا قرار دارد. این خانه در یک باغ مصفا ساخته شده و ساختمان قراولخانه یا عمارت کلاه فرهنگی درگوشه دیگری از باغ قرار گرفته است.

معماری خانه ابراهیم‌خان(کاخ ملاده)

معماری خانه ابراهیم‌خان(کاخ ملاده)

معماری عمارت و باغ امیر:

یکی از بناهای زیبای شهر سمنان عمارت باغ امیر است که در محله باغ فردوس، خیابان میرزا بزرگ شیرازی، کوچه باغ امیر واقع است. این بنا در شمال شهر تقریباً در زمان ساخت خارج از شهر سمنان ساخته شده، به طوری که خانه بر بلندای سردر ورودی باغی مصفا و با چشم‌انداز کارخانه ریسمان ریسی بنا شده است. این بنا دارای دارای دو نما یکی رو به غرب و ورودی مجموعه و دیگری رو به شرق و رو به باغ است.
در تزئینات نما از کاشی هفت رنگ استفاده شده است. در کنار این سردر یک خانه اعیانی با دو ایوان رو به جنوب و غرب وجود دارد. در نمای این بنا در روی ایوانها ستونهایی گچی با تزئینات جالبی به چشم می‌خورد، که این ستونها در داخل چوبی هستند تا سازه سقف را نگه دارند و تزئینات گچی روی آن به نما جلوه و زیبایی خاصی بخشیده است.
لازم به ذکر است که متاسفانه باغ این بنا به کلی نابود شده و بجز درختان حیاط جنوبی چیزی باقی نمانده است. این بنا در دی ماه سال ۱۳۷۷ به شماره ۲۱۴۳ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

معماری خانه محمدیه(تدین):

یکی از خانه‌های قدیمی مربوط به اواسط قاجار بوده که در شهر سمنان ساخته شده است و از یک حیاط بیرونی و یک حیاط اندرونی و مطبخ و غیره تشکیل یافته است. معماری ساختمان بیرونی دارای دو ورودی یکی از کوچه شمالی و دیگری از راهروی اصلی بنا منشعب می‌شود و دارای دو اطاق بزرگ اصلی و دو اطاق تقریباً فرعی در دو ضلع غرب و شرق ساخته شده است. این بنا دارای زیرزمین مناسبی بوده که در نوع خود از زیبایی خاصی برخوردار است. زیرزمین این بنا با طاق قوسی سنتی و پنجره‌های مشبک ساخته شده و در اطاقهای اصلی دارای سقف مطبخ و قاب بندی چوبی است. ساختمان اندرونی نیز از یک راهرو طویل که بازدید کننده را به حیاط مرکزی هدایت می‌کند و در حیاط بیرونی در وسط راهرو و رو به شمال است و انتهای این راهرو با یک زاویه ۹۰ درجه و حرکت متقابل بدون دید و منظر از بیرون بداخل حیاط و اصل و در حیاط مرکز یک مهمانخانه و شش اطاق کوچک(خواب) در دو طبقه برای استفاده زمستانی در ضلع شمالی بنا و دو اتاق فرعی زمستانی در ضلع شرقی حیاط (رو به غرب و آفتابگیر) و دو اتاق رو به شرق در ضلع غرب برای استفاده در بهار و پاییز و یک مهمانخانه بزرگ زیرزمینی، حوضخانه و دو اتاق و… مطبخ در ضلع جنوبی و رو به شمال ساخته شده است، این قسمت حوضخانه و بادگیر بزرگی دارد. این بنا در تاریخ ۱۳۵۷/۹/۱۲ به شماره ۱۷۸۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

معماری خانه عطاردی:

پس از عبور از کوچه‌های تنگ و پر پیچ و خم قدیمی‌ترین محله شاهرود یعنی شبدری که بوی صفا و سادگی و گاه آشها و نانهای سنتی که دیر زمانی است دیگر از سفره‌های خانه‌های شاهرودی‌ها رخت بر بسته، همچنان به مشام می‌رسد، به خانه عطاردی‌ها می‌رسیم که در مجاورت باروی قدیم شهر در ابتدای کوچه رزازان واقع شده، خانه‌ای زیبا که روزگاری نه چندان دور شاهد جریان زندگی چندین خانوار در کمال صحت و آرامش در کنار هم بوده که این روزها کمتر شاهد چنین اشتراکات قومی و اجتماعی هستیم. مساحت خانه تاریخی عطاردی۵۴۰ مترمربع و شامل دو بخش اندرونی و بیرونی است.

معماری خانه عطاردی

معماری خانه عطاردی ، فضاهای خانه شامل سر در ورودی، دالان، انباری، بالاخانه، حیاط بیرونی، اتاق‌های میهمان، حیاط اندرونی، اتاق‌های نشیمن، مطبخ، آب انبار، تنورخانه و سرویس بهداشتی است. شالوده بنا از خشت خام و پوشش سقف چوب پوش است. این خانه دارای ورودی ساده بوده که با یک دالان نسبتاً طولانی وارد حیاط کوچک ساختمان می‌شود. این خانه دارای تزییناتی بسیار ساده بوده و فقط دارای نماسازی به وسیله اندود کاهگل با دم‌گیری گچی است. این بنا در سال۱۳۸۱ و به شماره ۷۶۲۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و هم اکنون در حال مرمت است.

معماری قصر حرمسرا:

در یک کیلومتری جنوب شرقی قصر شاه عباسی یا قصر بهرام در گرمسار یک بنای دیگر صفوی به چشم می‌خورد که حرم سرا نامیده می‌شود و ظاهراً در هنگام مسافرت خاندان سلطنتی، حرم سرا و در سایر مواقع محل سکونت شکارچیان سلطنتی بوده است.

معماری ساختمان دارالحکومه:

ساختمان دارالحکومه سمنان یکی از آثار دوران قاجاریه است که در جنوب شهر و در میدان ابوذر غفاری(پاچنار) واقع شده است. بنای دارالحکومه را به دوره فتحعلی شاه قاجار و پیش از زمان حکومت حاجی بهمن میرزا بهاءالدوله پسر فتحعلی شاه در سمنان نسبت می‌دهند. قبل از این که ساختمان ارگ دولتی سمنان در شمال شهر ساخته شود، دارالحکومه سمنان در جنوب شهر و در همین بنا که امروز به خانه کلانتر معروف است، واقع شده بود.

معماری خانه طاهریان:

یکی از جاذبه‌های دیدنی شهر سمنان وجود خانه‌های قدیمی آن با قدمت بیش از ۱۰۰ سال است. این بناهای تاریخی به علت رونق تجارت در شهر سمنان به ویژه در دوران قاجار محله‌های جدید در این شهر شکل گرفته‌اند که در آن افراد متمکن خانه‌هایی زیبا و دیدنی احداث کردند که در حال حاضر این خانه ها به مجموعه‌ای از خانه‌های تاریخی شهر مبدل شده و نماد معماری دوران قاجار محسوب می‌شود. یکی از این خانه‌های تاریخی بسیار زیبا، خانه طاهریان است. این خانه تاریخی در خیابان ابوذر و کوچه شهید محمد علی مهدوی در فاصله کمی از خانه رجبی قرار گرفته است.

خانه طاهریان که متعلق به دوره قاجاریه بوده و قسمت اعظم آن مرمت شده در تملک سازمان میراث فرهنگی است. این خانه دارای ورودی بسیار زیبایی است که با یک هشتی کوچک و چند پله به حیاط مرکزی راه می‌یابد. خانه دارای دو حیاط بوده که حیاط اصلی ابتدا و حیاط فرعی در پشت خانه قرار داشته و در گوشه‌ای از آن مطبخ خانه قرار گرفته است. با توجه به معماری قسمت پشتی خانه مشخص می‌شود که حیاط نیز فضای سبز یا باغی بوده است.
عمده تزیینات این خانه شامل آجر کاری سر در ورودی و نما خانه و گچکاری دیواره‌ اتاق‌هاست. از جمله زیبایی‌های این خانه می‌توان به استفاده از قوس‌های فراوان فضاهای مختلف اشاره کرد. خانه تاریخی طاهریان که به شماره ۳۱۰۹ در فهرست آثار تاریخی به ثبت ملی رسیده است.

معماری عمارت دختر ناصرالدین شاه:

در بخش امیرآباد دامغان در مقابل قلعه، عمارتی وجود دارد که نمای ظاهری آن با نقش و نگارهای آجری تزیین شده است. اهالی منطقه این بنا را به دختر ناصرالدین شاه قاجار نسبت می‌دهند که زمانی به آن جا تبعید شده بود. نمای اصلی بنا دارای ایوان ورودی و دو ایوان طرفین و ایوان نشمین در بالای سر در با سقفی چوب نما است.

معماری قصرهای سیاه کوه:

در دامنه شمالی ارتفاعات سیاه کوه در جنوب گرمسار، بناهای متروکی دیده می‌شوند که بومی‌ها به آن قصر می‌گویند. این مجموعه از قصرهای شاه عباس، عین‌الرشید و حرمسرا تشکیل شده است. این قصرها نمایانگر قدرت معماری و عظمت و شکوه گذشته این دیار بوده و مهم‌ترین و بزرگترین آنها قصر شاه عباس نام دارد.

معماری قصر شاه عباس(قصر بهرام):

بزرگترین قصر از ساختمان‌های سیاه کوه قصر شاه عباس نام دارد که بین عین‌الرشید و چشمه‌شاه ، بر سر راه قدیمی و تاریخی کاروان ‌روی کویری اصفهان – کاشان – خوار (گرمسار) و خراسان قرار گرفته است.

معماری قصر شاه عباس(قصر بهرام)

معماری قصر عین‌الرشید:

قصر عین‌الرشید گرمسار در دو کیلومتری شمال قصر شاه عباسی(قصر بهرام) و در قسمت میانی فاصله دریاچه نمک و کویر بزرگ قرار گرفته است.

 

رازهای شگفت انگیز از فنگ شویی در خانه

بکارگیری فنون فنگ شویی و دکوراسیون منحصر بفرد آن در فضای داخلی خانه ها تاثیر عمیقی بر بهبود و اعتلای کیفیت زندگی تک تک اعضای خانواده می گذارد. با تکیه بر دانش و تجربه باستانی می توان اظهار داشت که فنگ شویی راه و روش معنوی زندگی است و انسانها را قادر می سازد تا انرژی های مثبت طبیعت را به درون خویش روانه سازند. کلیه اصول فنگ شویی از نظر علمی به اثبات رسیده و دارای پشتوانه و استدلالهای مستحکم عقلانی هستند.

رازهای شگفت انگیز از فنگ شویی در خانه

 

تا کنون احساس کرده اید که از چیدمان قسمتی از خانه رضایت شما را به خود جلب نمی کند و یا شاید تصور کرده باشید که هیچ کجای خانه مطابق میل شما چیده نشده و بعد با خود فکر کرده اید که باید یکسری تغییرات اساسی در آن ایجاد کنید. اگر مبنای کار را بر اساس اصول ابتدایی فنگ شویی استوار کنید به راحتی قادر به پیدا کردن نقطه دقیق شروع کار می شوید. فنگ شویی راهها زیادی را در پیش روی شما قرار می دهد. البته ایجاد تغییرات خانگی بر اساس تکنیک فوق، فقط شامل موارد فیزیکی نمی شود و مظاهر معنوی را نیز در بر می گیرد. در حقیقت شما با استفاده از تکنیک های فنگ شویی معنی خاصی را به هر یک از اسباب و اثاثیه منزل خود می دهید و از این طریق می توانید انرژی مثبتی که از آنها ساطع می شود را دریافت نمایید. این انرژی مثبت در فنگ شویی با نام “چی” شناخته می شود.

 

 

رازهای شگفت انگیز از فنگ شویی در خانه

در خانه ای که وسایل بر اساس اصول فنگ شویی چیده و طراحی شده باشند، اشیاء در هارمونی کامل با یکدیگر و همچنین با محیط هستند. نباید فراموش کرد که فنگ شویی توانایی ایجاد تعادل میان اشیاء بی جان و جانداران را دارد و در واقع به نوعی روح افراد را با کائنات پیوند می زند. انسان زمانیکه به انرژی لایزال کائنات متصل می شود، انرژی مثبت بی شائبه ای پیدا کرده و آنرا در تمام جنبه های زندگی خود منعکس می کند.

اگر بخواهید یک شبه تمام ناموزونی های خانه خود را با اتکا به قوانین فنگ شویی از میان بردارید، این امکان وجود دارد که کمی گیج و آشفته شوید. برای درک ارزش و تفاوت های موجود در هر یک از قوانین فنگ شویی نیازمند زمان هستید. در وهله اول همین که تشخیص دهید هر یک از وسایل خانه می توانند چه تاثیری را بر روی زندگی شما بگذارند، کافیست.

فراموش نکنید که فنگ شویی علم ارتباطات و انتقال جریان انرژی میان جانداران و جامدات است. فرآیند انس گرفتن به فنون فنگ شویی را با روند آرامی آغاز کنید تا به خوبی متوجه این مطلب بشوید که هر تغییر کوچک چگونه بر روی “چی” فضا تاثیر می گذارد. پس از یک مطالعه دقیق و تفضیلی می توانید برای تغییر دکوراسیون داخلی منزل خود اقدام کنید.

فنگ شویی به ما آموزش می دهد که کلیه مظاهر زندگی اعم از: سلامت، خانواده، سفر، ثروت، و … همه و همه در ارتباط تنگاتنگی با کلیه وسایلی هستند که در محیط پیرامون ما واقع شده اند. نکته جالب اینجاست که وقتی با فنگ شویی آشنا شدید به راحتی می توانید کلیه ناموزونی هایی را که برای سالیان دراز با آنها زندگی می کرده و از وجودشان بی اطلاع بوده اید را تشخیص داده و از میان بردارید. پیش از آشنایی با فنگ شویی چشمان شما با موانع ذهنی – دیداری مواجه است که توانایی دیدن صحیح را از شما می گیرند؛ ولی هنگامیکه از پس لنزهای فنگ شویی به منزل خود نگاه کنید، آنگاه به وضوح در می یابید که ناهنجاری های موجود در محیط فشار عصبی عظیمی را بر روح و جسمتان تحمیل می کرده اند. و به آسانی نقاط مشکل زا را پیدا می کنید.

برای آشنایی هر چه بیشتر شما عزیزان نگاهی به محتوای فنگ شویی می اندازیم. در فنگ شویی ۵ عنصر اصلی وجود دارند که به واسطه آنها می توان به هارمونی و تعادل دست پیدا کرد. نام، ویژگی، جهت، و رنگ های مرتبط با هر یک به شرح زیر می باشند:

آتش – نماد اشتیاق و انرژی بالا

جهت: جنوب، شمال شرقی و جنوب غربی

رنگ های مرتبط: قرمز، نارنجی، بنفش، صورتی، زرد پر رنگ

زمین – نماد پروردگی، ثبات و پایداری

جهت: مرکز خانه

رنگ های مرتبط:  بژ، زرد کمرنگ، لیمویی

فلز – روشنی، قطعیت، شفافیت و با خود  صراحت، دقت، لیاقت، و کفایت را نیز به همراه دارد.

جهت: غرب و شمال

رنگ های مرتبط: طوسی، خاکستری و سفید

آب – آسایش، تازگی، آرامش، فراوانی

جهت: شمال و شرق

رنگ: آبی و مشکی

چوب – شادابی، زندگی، نشاط و با خود شفا، حیات، رشد، و ثروت را نیز به همراه دارد.

جهت: شرق و جنوب شرق

رنگ های مرتبط: قهوه ای و سبز

برای شروع سعی کنید کار را ابتدا از مراحل ساده آغاز نموده و سپس به مرور زمان به طرف مراحل پیشرفته تر گام بردارید. مبتدی ها برای دعوت فنگ شویی به داخل منازل خود به نکات زیر توجه کنند:

۱- از بین بردن ناهنجاری ها

کلیه اشیائی را که دوست نداشته و علاقه ای نسبت به آنها ندارید از محیط اطرافتان حذف کنید. این مرحله اجباری است و شبیه نوعی پروسه روان درمانی است چراکه اولین مرحله ایجاد هارمونی و به مثابه آن انرژی “چی” در خانه است.

۲- جریان هوا و میزان نور را تنظیم کنید

این دو عنصر برای “چی” خیلی مهم هستند. سعی کنید درب ها و پنجره ها را به طور مکرر باز کنید. برای پاکسازی هوا از دستگاه تهویه و یا گیاهان فنگ شویی استفاده کنید. تا آنجایی که می توایند نور طبیعی خورشید را به داخل خانه راه دهید و کلیه طیف های رنگی را به اتاق وارد کنید.

۳- طرح “با-گوا” خانه خود را بکشید

طرح با – گوا و یا نقشه انرژی فنگ شویی در هر مکانی متفاوت بوده و مخصوص به همانجا می باشد. سعی کنید نمونه “با – گوا” ی خانگی خودتان را طرح ریزی کرده و به تصویر بکشید. به این طریق به راحتی می توانید ارتباط مناطق مختلف منزل خود با زندگی تان را در یابید. به عنوان مثال منطقه جنوب شرقی خانه ارتباط مستقیم با انرژی پول و ثروت دارد.

۴- در مورد ۵ عنصر اصلی فنگ شویی تحقیق و جهات مرتبط با آنها را پیدا کنید

باید تشخیص دهید که هر عنصر در کجا به درد شما می خورد. به عنان مثال اگر می خواهید در زندگی به موفقیت و کامروایی بیشتری برسید باید از عنصر چوب و آب در مناطق جنوب شرقی خانه بیشتر بهره بگیرید.

۵- عنصر ولادت فنگ شویی خود را پیدا کنید

و با استفاده از آن خانه ای بسازید که از این عنصر حمایت کند. به عنوان مثال اگر عنصر فنگ شویی شما آتش است، باید نمای آتش فنگ شویی را در خانه به منسه ظهور بگذارید. به این منظور می توانید از رنگ هایی نظیر قرمز، نارنجی، ارغوانی، زرشکی، و زرد در اشکال سه گوش و مثلثی استفاده کنید. شما همچنین نیاز مبرمی به استفاده از عناصر قوی چوبی در زندگی خود دارید چراکه چوب آتش را تغذیه می کند.

۶- عدد “کوا” ی خود را پیدا کنید

با این کار می توانید خود را در وضعیت مناسب قرار دهید و به واسطه آن محل دقیق قرار دادن تخت خواب، نهارخوری، و محل کارکردن را پیدا کنید. به عنوان مثال اگر عدد کوای شما ۱ باشد در مواجهه با جهات زیر با شادی و خوشی همراه می شوید: جنوب شرقی، شرق، و جنوب.

۷- سه گانه خانگی فنگ شویی را بشناسیم

همیشه در منزل خود از نظر ذهنی توجه دقیقی به مثلث سه گانه خانگی فنگ شویی یعنی اتاق خواب، حمام و آشپزخانه داشته باشید.

فنگ شویی به ما یاد می دهد:

– به اعماق وجود خود نگاه کنیم، چراکه تغییرات اصلی از این مکان نشئت می گیرند.

– با خودمان صادق باشیم. همه ما ارزش آگاهی و رویارویی با حقیقت را داریم.

– در پی ارتقا و بهبود کیفیت زندگی خود باشید

– اراده کنید، تصمیم بگیرید و برای هر تغییر و جابجایی دلیل منطقی در ذهن داشته باشید

– چشمانمان را روی هم گذاشته دستانمان را باز کنیم، آنها را به سوی آسمان دراز کرده، کائنات شما را در آغوش گرفته،  و جریان انرژی لایزال آنرا وارد قلبمان کنیم.

– این جمله را با خود تکرار کنیم: “من آغوش به روی تمام انرژی های مثبت می گشایم و در پی تغییرات مثبت در زندگی هستم”.

با اتکا به این شیوه به راحتی می توایند انرژی های منفی را از خانه بیرون کرده و جریان های سیال و مثبت را وارد خانه کنید و اجازه دهید “چی” یا همان انرژی مثبت وارد خانه شما شود تا زندگی پربارتر و شادتری را دنبال کنید.

رازهای شگفت انگیز از فنگ شویی در خانه

 

اقامتگاه مهاجرین – لوکوربوزیه

پس از جنگ جهانی دوم، اروپای جنگ زده، از کمبود مسکن و خیل عظیم مردم بدون اسکان بر اثر بمباران های وسیع و غیر منتظره رنج می برد.در پاسخ به این بحرانِ مسکن در اروپا، لوکربوزیه تعمق در طراحی در مقیاس بزرگ را آغاز کرد، اقامتگاه های اشتراکی برای قربانیان جنگ جهانی دوم.
یکی از پروژه های بسیار شاخص از این سری Unite d’ Habitation در مارسی، فرانسه بود. این پروژه سر منشا ادامه ی اجرای چنین گونه ی طراحی در سراسر اروپا شد.چهارمین ساختمان از این سری، Corbusierhaus در برلین آلمان است، که در سال ۱۹۵۹ تکمیل شد. ساختمان مذکور، به عنوان نماد مدرنیزاسون آلمانِ پس از جنگ جهانی و جنگ سرد محسوب طراحی شد.
چیزی که برای نمایشگاه بین المللی ساختمان ۱۹۵۷طراحی شد، Corbusierhaus تقریبا کپی دقیق همان یونیت در مارسی بود.در میان جنین شرایط متراکم زندگی، جوهره های مشترکی برای زندگی وجود داشت که امکانات و فعالیت هایی را ارائه می داد تا مردم دور هم جمع شوند.این اتفاق در ادامه ی تفکر کانسپچوآل “شهری در داخل یک شهر” و کشاندن فعالیت های هر روزه ی مردم و نیاز بلوک مسکونی رخ داد. در داخل این بلوک مسکن بزرگ، یک کودکستان، امکانات بهداشتی درمانی و چندین فضای تفریحی وجود داشت. Corbusierhaus همچنین کششی به سمت و سوی ایده ی “باغ شهر های عمودی” و آوردن ویلا به یک نقطه ی مرتفع بود. کوربوزیه هوس قصد داشت تا تبدیل به یک [اتفاق] تاثیرگذارِ مدرن در آلمان شود،به طوریکه تلاش کرد تا خود را پس از جنگ دوم جهانی بازتعریف کند.

1398634513682346424535201154116429_400

سازه ی مدرن و استفاده از بتنِ beton-brut به بلوک مسکونی یک ساخت خنثی از نظر زیبایی شناسی، در راستای تساوی گرایی در سکونت، می دهد. استاندارد سازی این واحد ها و نیز پیکربندی فضایی مبتکرانه ی آنها، و همچنین کاهش راهروها در هر سه طبقه، یک علامت تجاری است برای Unite series.راهروهایی که به وسیله کوربوزیه دوباره در نظر گرفته شده اند، دو عملکرد را توامان در خود جای داده اند و تنها به عنوان یک فضای سیرکولاسیون نیستند، اما فضای مشترک جدیدِ همسایه ها، برای گرد آوردن دور هم و اجتماعی کردن آنهاست. در این پیچیدگیِ فضاییِ کوربوزیه هوس ، “rue interieur,” یا خیابان داخلی، در راستای تعریف دوباره ی پارامترهای یک فضای سیرکولاسیون عمومی، اضافه شد.

1398634513679585722325201118115729_400

1398634513682531041625201113111049_400

 

1398634513683489310370201148119319_400

هرچند کوربوزیه هوس [متاخر] وانمود می کند که کپی دقیق نسخه ی اولیه ی خود است،اما کوربوزیه هوس [متقدم] منحصر به فرد است، زیرا در طراحی آن از مودولاری (Modulor) که کوربوزیه پرورش داد، استفاده نشده است. حتی اگر اندکی تفاوت های فرمال وجود داشته باشد، تفاوت عمده این است که واحدهای مسکونی به طور قابل ملاحظه ای از [نسخه ی اولیه ی] که در تصور کوربوزیه بود، بزرگترند.در ان زمان کد های ساختمان آلمان، نسبتا با تناسبات و ابعاد فضای مورد نیاز پیوندی محض داشتند که در مقابل آن تناسبات مودولار جایگاهی نداشت.
به جای ارتفاع معمول کف تا کف ۲٫۲۶متر، کف ها با فاصله ی ۲٫۵ متری جدا می شدند. تفاوت اندک است، اما به طور کلی، در طی مرحله ی طراحی کوربوزیه را رنجاند، که موقعیت و درجه تاثیر از تابش آفتاب را تغییر داد. حتی با اندک تفکیک نما و بخش ها، باز هم نمی توان انکار کرد که کوربوزیه هوس یک نمونه ی دیگری است از فرمولی که لوکوربوزیه مطرح کرد. Unite series به عنوان مسکن اجتماعی باز تعریف شدند ودر سراسر اروپا بسیار موثر عمل کرد. کوربوزیه هوس در نقش یکی دیگر از تمثال های یک پارچه ی معماریِ مدرنِ لوکوربوزیه پا بر جاست.

1398634513683259744985201125119749_400

1398634513682779765940201137119769_400

 

طراحی خلاقانه  دوش مارپیچ زیبا و ظریف ما را به یاد صدف های دریایی کنار ساحل می اندازد.
با این منحنی بزرگ، هم آب با ملایمت از دوش می ریزد و هم وسیله ای برای حفظ آرامش و راحتی شما است.
در ضمن اگر شدت آبی که از لوله می آید زیاد باشد،پرده حمام دور دوش مارپیچ از ریختن آب به اطراف جلوگیری می کند.
این دوش خلاقانه زیبای مارپیچ  ترکیب شده با عنصر آرام بخش آب، فضایی سبک و آرام ایجاد می کنند

و این دقیقاً همان چیزی است که هنگام دوش گرفتن و دور کردن استرس از خود نیاز دارید.

 

طراحی خلاقانه دوش حمام مارپیچ

طراحی خلاقانه دوش حمام مارپیچ

 

اگر می خواهید به دکوراسیون داخلی منزلتان کمی خلاقیت اضافه کنید، به لامپ هایی که ابتکار یک طراح ایتالیایی با نام “سابرینا فوسی” می باشد، توجه فرمایید.
این ایده از سایه چراغ خواب الهام گرفته شده است.
هدف از طراحی این چراغ خواب کاهش حجم، طراحی مجدد خطوط محیط و ایجاد سایه شمایلی مدرن است.
حبابی در وسط قرار داده شده و خطوط منحنی رنگی در اطراف آن شکل یک چراغ خواب را به خود گرفته اند.

چراغ دیواری با اشکال رنگی

چراغ دیواری با اشکال رنگی

طراحی شهری چیست ؟

 

یک شهر درست مثل یک تابلوی نقاشی است ،با این تفاوت که به اندازی نصف یک اثر هنری به طراحی آن پرداخته می شود ،و برای نصف دیگر آن می بایست این اثر را مانند یگ گیاه دانست که نسبت به شرایط محیط زیست خود نیاز به قواعد رشد و قوانین دارد.(فریتس شوماخر)
طراحی شهری فرآیندی است که به شکل‌دهی فیزیکی بافت‌های مختلف شهری و روستایی منجر می‌شود. طراحی شهری با رویکرد ساختارگرایی به ایجاد اماکن متعدد می‌پردازد. این فرآیند طراحی ساختمان‌ها، فضاها و چشم‌اندازها را در برمی‌گیرد و نهایتا جریانی را به راه می‌اندازد که به عمران و آبادی شهرهاکمک می‌کند..

طراحی شهری چیست ؟

تعریف طراحی شهری:
طراحی بخشی از هنر سازمان دادن فضای کالبدی است که با رشته های مختلف علمی و هنری مانند برنامه ریزی شهری ,معماری و منظر سازی ,مهندسی فنی ,مهندسی ترافیک و حمل و نقل روانشناسی ,جامعه شناسی واقتصاد سر و کار دارد و در عین حال با سیاست و فرهنگ نیز ارتباط پیدا می کند.پس می بینیم که دامنه ی فعالیتش بسیار گسترده است.
اگر گفته ی مانوئل کستل را بپذیریم که برنامه ریزی عین سیاست است شاید بهتر بتوان حوزه ی فعالیت شهری را مشخص کرد .به نظر جف لوید طراحی شهری حلقه ی پیوند دهنده ی معماری , معماری منظر, مهندسی به صورت گسترده و برنامه ریزی وبلاخص برنامه ریزی شهری است.این نظریه ای که امروز هم از اعتبار خود برخوردار است.
در تعاریف بالا ما به دنبال جوهر و مفهوم طراحی شهری هستیم چیزی که در شرایط جامعه ی ما نیز مفید واقع می شود . طراحی شهری فعالیت جدیدی نیست . بحثهای فراوانی از قدیم وجود داشته مبنی بر اینکه با شکل گرفتن فضای خصوصی زندگی بشر فضای عمومی نیز شکل گرفته , زیرا انسانها می خواسته اند با هم رابطه داشته باشند و به محض آنکه انسان پا ازفضای خصوصی بیرون می گذارد و در فضای عمومی قرار می گیرد حضور طراحی شهری در تاریخ کالبدی او آغاز می شود.
گستردگی فعالیت طراحی شهری نشان می دهد که این فعالیت مانند یک طرح معماری یا طراحی یک پارک نیست که با طرح مشخصی شروع شود یا پایان پذیرد. یک کار معماری معمولا در جایی شروع می شود و خاتمه می یابد , یک میدان به عنوان عنصری از سازمان فضایی شهر در طول تاریخ تکوین می یابد , دگرگون می شود ,تغییر می کند و یا مدام عوض می شود . چنین فضایی می توانداز عهد باستان شروع شود , وسطی را پشت سر گذارد , رنسانس را ببیند و امروز هم بتواند در آن فعالیت و زندگی کند.
دشواری پیش بینی آینده ایجاب می کند که طراحی شهری انعطاف پذیر باشد , بتواند خود را با حرکات ونوسانات و تصمیم گیری ها تطبیق دهد ,اصلاح شود و به قولی مدارا کند.

حرفه‌ای جدید:
طراحی شهری یکی از جدید‌ترین حرفه‌هاست که بیش از ۲۵ سال از عمر آن نمی‌گذرد. بیشتر آن چه که طراحان شهری ارایه می‌کنند، (طراحی بافت‌های مسکونی) دستاورد حوزه‌های شغلی دیگر است. در واقع طراحی شهری یک رویکرد چندگانه نسبت به سایر مشاغل دارد.

رسالت عمومی:
همزمان با شکل‌گیری صنف طراحان شهری، معماران، شهرسازان، طراحان فضای سبز، مهندسان راه، هنرمندان و طیف وسیعی از مشاغل وفاداری خود را به این حوزه «طراحی شهری» اعلام کردند.در واقع رسالت این حوزه‌ها تغییر روند شکل‌دهی فضاهای پیرامونی بود. از جمله مباحث چالش برانگیز میان این حوزه‌ها عبارت‌ بودند از:
الف) معماران باید سوای از طراحی ساختمان‌ها، با موقعیت مکانی بناها هم در ارتباط باشند.
ب) شهرسازان هم باید با شکل فیزیکی توسعه و گسترش شهرها ارتباط داشته باشند.
ج) طراحان فضای سبز هم باید در ابتدای فرآیند طراحی شهری به بررسی و فهم درست از مناطق مورد نظر دست یابند.
د) مهندسان راه هم باید به جای تمرکز روی مباحث ترافیکی، از مهارت‌های خود در ایجاد فضاهای دلپذیر (چه برای سکونت و چه برای مشاهده صرف) استفاده کنند.

چه اقداماتی در دستور کار طراحان شهری قرار دارد؟
۱ _ وسعت دید دادن به فضای شهری _ استفاده از ابتکارهایی چند در تولید و بازتولید محیط‌های پیرامونی
۲ _ طراحی فضاهای ساخته شده _ از کل شهرها و حومه‌های آنها گرفته تا خیابان‌ها و میدان‌ها ارایه نظرات خود بر چگونگی عمران و احیای شهرها
۳ _ تحقیق و تفحص پیرامون مناطق مورد نظر و ساکنان آنها در نظر گرفتن بافت فیزیکی، سیاسی، اقتصادی و روان‌شناسی حاکم بر آن مناطق
۴ _ تحت تاثیر قرار دادن مردم با ابتکارات خود، کمک به آنها در اتخاذ تصمیم‌هایی مناسب و ‌آموزش آنها جهت ایجاد مکان‌های مطلوب
۵ _ توسعه سیاستگذاری‌های نوین پیرامون ساخت و سازهای شهری
۶ _ مشاور گروهی _ کمک به مردم برای برعهده گرفتن نقش‌هایی پیرامون سازندگی و طراحی حومه‌ها
۷ _ ارایه تصاویر گرافیکی _ از طراحی‌های کلی و تکنیکی گرفته تا استفاده از آخرین دستاوردها در طراحی‌های کامپیوتری

نام پروژه : دانشگاه مینسوتا

معمار : گروه معماری آنتونی پریداک

موقعیت بنا : مینسوتا

زمان ساخت : سال ۲۰۰۰

فضای عبوری دانشگاه مینوستا که یک مرکز گردهمایی مربوط به جشن و تشریفات می باشد، به وسیله یک ورودی بزرگ که به سمت محوطه دانشگاه می باشد، اشغال شده است. این طرح مبهم که با ایده کشیده شدن های سطح یک صخره  یا بهم ریختگی خانه های اطراف مزارع می باشد، بینندگان را به درون جهت استفاده از منابع موجود در فضای باز مینوستا دعوت می کند.

طراحی دانشگاه معماری حرفه ای مینسوتا

مجموعه مرکزی شامل شیشه های بزرگ، یاد بودهای چوبی و گرانیتی که در سراسر واقع شده است می باشد که در قسمت کناری سازه شیب دار مسی که در سمت مخالف بلوک اداری و در سمت شمال است، واقع می باشد.

یاد بود سرسرا یک چند وجهی بی قاعده از صفحات گرانیتی و شکاف های شیشه ای است که به نور خورشید اجازه ورود به فضای عمومی داخلی را می دهد. داخل پروژه ، فضایی با بالکن های مجسمه مانند و پله های پیش آمده در نزدیکی دیوارهای سازه ای داخلی می باشد که ازبالا تا پایین امتداد دارد و با مس همانند سطوح خارجی پوشیده شده است. سطح هر طبقه بیان کننده دیوارهای داخلی صلب و دیدهای ارتباطی است در حالی که مفصل های سرسرای اصلی با تخته های شکاف دار پوشیده شده است. تراس یاد بود از استادیومی که قبلاٌ در سایت قرار داشته الهام گرفته شده است و همانند یک نقاشی از یکی از چند وجهی های داخلی آویزان شده است که بصورت دروازه ای است که بین گذشته تا حال ارتباط برقرار می کند.

شاخص ترین نکات این پروژه موارد زیر می باشند:

۱- سرسرای یادبود و بلوک اداری نزدیکش

۲- فضای عمومی داخلی با صفحات بی قاعده و شکاف های نوری

۳- دید به سرسرای عمومی با زمینه داخلی از محوطه دانشگاه

طراحی دانشگاه معماری حرفه ای مینسوتا

 

طراحی دانشگاه معماری حرفه ای مینسوتا

طراحی دانشگاه معماری حرفه ای مینسوتا

طراحی دانشگاه معماری حرفه ای مینسوتا

 

 

جدیدترین دریاچه مصنوعی تهران در پارک  چیتگر  

 

دریاچه مصنوعی چیتگر در شمال‌غرب شهر تهران و در منطقه ۲۲ شهرداری این شهر قرار دارد.
این دریاچه از شمال و شرق به محور چهار باغ و از جنوب و جنوب غرب به پارک جنگلی چیتگر و از غرب به بافت مسکونی منطقه ۲۲ شهرداری تهران محدود می‌باشد.
سابقه طرح ساخت دریاچه مصنوعی چیتگر به نخستین طرح جامع تهران که پیش از انقلاب اسلامی و در سال ۱۳۴۷ تدوین شد، بازمی‌گردد.
اما از آن زمان تاکنون بسیاری ساخت چنین دریاچه‌ای را رویا می‌دانستند. با این وجود موضوع ساخت دریاچه چیتگر در برنامه جامع دوم و سوم تهران نیز تکرار شد و در دوره اخیر شهرداری تهران، بالاخره برای نخستین بار و در این چند سال شهرداری تهران برای ساخت تنها دریاچه مصنوعی پایتخت شکل گرفت.
عملیات اجرایی ساخت دریاچه چیتگر در فضایی به وسعت حدود ۱۴۰ هکتار واقع در شمال پارک جنگلی چیتگر در محدوده شمال غرب پایتخت با سرعتی مضاعف دنبال می‌شود.

جدیدترین دریاچه مصنوعی تهران در پارک  چیتگر

دریاچه چیتگر از بارش‌های فصلی و آب موقت رودخانه کن و روان آبهای تهران بهره می‌برد و می‌تواند در تعدیل هوای پایتخت و افزایش رطوبت هوا کمک کند.
این دریاچه با مساحت حدود ۳۵۵ هکتار و گنجایش ۳۵ میلیون مترمکعب آب در طرح جامع و طرح تفصیلی مصوب منطقه ۲۲ گنانجده شده است. همچنین این دریاچه به‌عنوان یک وسعت بزرگ آبی می‌تواند سفره‌های زیرزمینی تهران در غرب را سیراب کند. شهری که آرام آرام سفره هایش رو به تخلیه رفته با اجرای این پروژه عظیم می‌تواند از احتمال فرو نشست خاک جلوگیری کند.
این دریاچه مصنوعی که منبع تلطیف هوا در حوزه غرب تهران به شمار می‌رود در کنار پارک جنگلی چیتگر می‌تواند اثرات بسیار مطلوبی در کاهش آلودگی هوا داشته باشد.
با توجه به بافت پیچیده و ناهمگون و افزایش تراکم روزافزون جمعیت، شهر تهران با افزایش آلودگی بیش از حد استانداردهای بین‌المللی مواجه گردیده که در این راستا به دلیل وزش بادهای موسمی از سمت غرب به شرق همواره محیط بکر و دست‌نخورده شمال‌غرب تهران مورد توجه مسئولین واقع گشته است.
پارک چیتگر با مساحت تقریبی ۹۵۰ هکتار از دیرباز مرکز جذب جمعیت جهت گذراندن اوقات فراغت ساکنان شهر تهران بوده‌اند ولی به دلایل عدم استقرار کاربری‌های تفریحی مناسب و امنیت استفاده، بهره‌برداری دائمی از آنها میسر نبوده است.
به علاوه پیش بینی دریاچه مرکزی با مساحت حدود ۳۵۵ هکتار و گنجایش ۳۵ میلیون مترمکعب آب در طرح جامع و طرح تفصیلی مصوب منطقه ۲۲، به عنوان یک گستره آبی تغذیه کننده سفره‌های زیرزمینی و منبع لطیف هوا در حوزه غرب تهران از یــک طرف و در ترکیب با پارک جنگلی چیتگر با عملکرد گردشگری در سطح فرامنطقه‌ای شهر تهران از طرف دیگر پتانسیل‌های قابل بررسی در بازگشت سرمایه را دارا خواهد بود.

اهداف شکل‌گیری دریاچه مصنوعی چیتگر:
بالا بردن توان اکولوژیکی منطقه از طریق ایجاد و ارتقاء قابلیتهای تفریحی تفرجی
جلب توریسم و سرمایه گذاری بخش خصوصی و ایجاد اشتغال و …
کمک به رشد و توسعه اقتصادی
ایجاد چشم انداز های زیبا، دل انگیز و منحصر به فرد برای منطقه
امکان کاهش خطرات ناشی از طریق هدایت روانابهای سطحی بر دریاچه
تغذیه سفره های آب زیرزمینی
تلطیف هوای منطقه ۲۲ ، حوزه غرب و شهر
پاسخ به برخی نیازهای فیزیولوژیکی و روانی شهروندان

مشخصات دریاچه چیتگر:
حجم مخزن ۱۱- ۹.۵ میلیون متر مکعب
مساحت محدوده دریاچه بر اساس طرح تفصیلی ۳۳۰ هکتار
مساحت مخزن دریاچه حدود ۲۲۰ هکتار
تراز تاج سد: ۱۲۶۹ متر
طول تاج: ۷۳۰ متر
عرض تاج: ۱۲ متر
تراز نرمال دریچه: ۵/۱۲۶۷ متر
حجم دریاچه پشت سد: ۵/۶ میلیون متر مکعب
سطح دریاچه: ۱۳۸ هکتار
طول دریاچه: ۱۶۵۰ متر
طول دایک دور دریاچه: ۴۸۸۰ متر
تراز تاج دایک دور دریاچه: ۱۲۶۹ متر
حجم خاکبرداری: ۸۶۹،۰۰۰ مترمکعب
حجم بتن ریزی: ۱۰،۷۰۰ مترمکعب
رماتوربندی: ۹۸ تن
قالب بندی: ۴۷،۰۰۰ متر مربع
آسفالت: ۱۷۳،۸۰۰ متر مکعب

منابع تأمین آب دریاچه:
حدود ۸۰% از محل آب رودخانه کن و ما بقی از روان‌آب‌های حوزه میانی و سطحی منطقه تأمین می‌شود.

تأثیرات زیست محیطی:
با توجه به موقعیت قرار گیری دریاچه و جهت باد غالب شهر تهران (شمال غرب – جنوب شرق)
نقش دریاچه چیتگر در نفس گیری تلطیف هوا و بالا بردن رطوبت شهر تهران خصوصاً در منطقه غرب آن حائز اهمیت است
تاثیرات مثبت در جهت ارتقاء شرایط اکولوژیکی منطقه
امکان استفاده از آب دریاچه برای تأمین بخشی از آب مورد نیاز آبیاری پارک چیتگر و فضای سبز حاشیه آن

جاذبه‌های تفریحی – توریستی:
ایجاد فضای تفریحی متفاوت با سایر مکانهای تفریحی حوزه غرب تهران
ایجاد محیطی زیبا و دلنشین برای گردشگران منطقه ای و فرا منطقه ای
ایجاد محیطی مناسب برای ورزشها و بازیهای آبی
ایجاد یک مجموعه کامل و متنوع تفریحی – توریستی با توجه به قرار گیری در مجاورت پارک چیتگر ، محور تجاری ،اداری و خدماتی چهار باغ ، مجموعه ورزشی آزادی و پارک ارم
ایجاد چشم اندازهای زیبا و متنوع با توجه به عناصر عملکردی درونی و بیرونی دریاچه

مزیت‌های اقتصادی – اجتماعی:
ایجاد محیطی سالم جهت پر کردن اوقات فراغت
اشتغالزایی حاصل از خدمات جنبی
درآمدزایی ناشی از رونق صنعت توریسم
ایجاد ارزش افزوده منطقه به خصوص در کاربریهای اطراف دریاچه

موقعیت دریاچه چیتگر:
موقعیت دریاچه در منطقه ۲۲ چنان است که فضای شهری منطقه کاملاً آن را احاطه نموده. بطوریکه دریاچه از شمال و شرق به محور چهار باغ و از جنوب و جنوب غربی به پارک جنگلی چیتگر و از غرب به بافت مسکونی منطقه محدود می‌باشد.

 

شرکت معماری آرتور و همکاران (AOA)
تلفن: ۲۲۹۸۳۳۸۵ و ۲۲۷۰۶۶۳۱
آدرس: فرمانیه، بلوار اندرزگو، خیابان وطن پور شمالی، بن بست هنگامه، پلاک ۳