t71 (1)

 

همزمان با برگزاری شانزدهمین اجلاس سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در تهران، سران، وزرای امور خارجه، روسای جمهور و همسران آنها در قالب ۹۲ هیئت عالی رتبه از برج میلاد بازدید کرده و ساخت این برج را از سوی مهندسان ایرانی ستودند.

فرزاد هوشیار پارسیان مدیر عامل برج میلاد گفت: ۹۲ هیئت عالی رتبه از مهمانان اجلاس جنبش عدم تعهد که شامل ۷۰۰ نفر بودند طی ۴ روز برگزاری اجلاس از فراز برج میلاد زیباییهای کلانشهر تهران را بازدید کردند.

 

وی افزود: مهمانان اجلاس علاوه بر بازدید از برج میلاد، از برنامه های مختلف این برج همچون نمایشگاه صنایع دستی و رواق هنرهای ایرانی که در ارتفاع ۲۸۰ متری برج میلاد برپا شده بود، بازدید کرده و از برپایی رواق هنرهای ایرانی که شامل تولید صنایع دستی ایرانی از سوی هنرمندان بود، بسیار لذت بردند.

هوشیار پارسیان با بیان اینکه مهمانان اجلاس از ساخت این برج از سوی مهندسان ایرانی به شگفت آمده بودند، تصریح کرد: سفرا، وزرای امور خارجه، معاونان رئیس جمهور، همسران رئیسان جمهور شرکت کننده در اجلاس، برج میلاد را به عنوان یکی از بلندترین برجهای دنیا می شناختند و معقتد بودند که این برج هم اکنون به مقصد گردشگری توریستهای تهران تبدیل شده است.

وی درباره مهمانان بازدید کننده اجلاس جنبش عدم تعهد توضیح داد: هیئتهای عالی رتبه شامل رئیس جمهور مغولستان، وزیران امور خارجه کشورهای صربستان، لبنان،غنا،مالی، نیجر، زامبیا، سنت وینسنت ، سنگال، بروندی و معاون اول رئیس جمهور کومور، نخست وزیر نپال، سفیران شیلی، دومینکن، همسران روسای جمهور کشورهای عضو، کاردار جمهوری اکوادور و… از جمله مهمانان برج میلاد بودند.

مدیرعامل برج میلاد تصریح کرد: براساس صحبتهای صورت گرفته با مهمانان اجلاس، همگی آنها از اینکه فرصتی برای دیدن زیبایی های یکی از کلانشهرهای دنیا را بدست آورده اند، بسیار خوشحال بودند، همچنین دست نوشته های آنها حاکی از آن است که با بازدیدشان از برج میلاد فرصتی دست داده تا تهران را از فراز بلندترین برج ایران تماشا کنند.

وی افزود: مهمانان اجلاس علاوه بر بازدید از برج میلاد، از برنامه های مختلف این برج همچون نمایشگاه صنایع دستی و رواق هنرهای ایرانی که در ارتفاع ۲۸۰ متری برج میلاد برپا شده بود، بازدید کرده و از برپایی رواق هنرهای ایرانی که شامل تولید صنایع دستی ایرانی از سوی هنرمندان بود، بسیار لذت بردند.

هوشیار پارسیان با بیان اینکه مهمانان اجلاس از ساخت این برج از سوی مهندسان ایرانی به شگفت آمده بودند، تصریح کرد: سفرا، وزرای امور خارجه، معاونان رئیس جمهور، همسران رئیسان جمهور شرکت کننده در اجلاس، برج میلاد را به عنوان یکی از بلندترین برجهای دنیا می شناختند و معقتد بودند که این برج هم اکنون به مقصد گردشگری توریستهای تهران تبدیل شده است.

وی درباره مهمانان بازدید کننده اجلاس جنبش عدم تعهد توضیح داد: هیئتهای عالی رتبه شامل رئیس جمهور مغولستان، وزیران امور خارجه کشورهای صربستان، لبنان،غنا،مالی، نیجر، زامبیا، سنت وینسنت ، سنگال، بروندی و معاون اول رئیس جمهور کومور، نخست وزیر نپال، سفیران شیلی، دومینکن، همسران روسای جمهور کشورهای عضو، کاردار جمهوری اکوادور و… از جمله مهمانان برج میلاد بودند.

مدیرعامل برج میلاد تصریح کرد: براساس صحبتهای صورت گرفته با مهمانان اجلاس، همگی آنها از اینکه فرصتی برای دیدن زیبایی های یکی از کلانشهرهای دنیا را بدست آورده اند، بسیار خوشحال بودند، همچنین دست نوشته های آنها حاکی از آن است که با بازدیدشان از برج میلاد فرصتی دست داده تا تهران را از فراز بلندترین برج ایران تماشا کنند.

 

مرکز فرهنگی پل کله

هدف ، تسخیر روح مجسمه ساز ، به وسیله ی کار کردن بر روی خاک و نشانه های رمزی است . بنابراین موزه شکل واقعی تپه ها را خواهد گرفت در حالی که تا آنجا که می تواند تابع حومه ی شهر است . در نتیجه به حس زیبایی و بی مرزی فراخوانده شده به وسیله ی کوه ها آسیبی نخواهد رسید . موزه و مرکز فرهنگی به صورت اساسی با کار کلی هماهنگ خواهد بود

معمار: رنزو پیانو

مکان : سوئیس ، برن
سال ساخت: ۲۰۰۵-۱۹۹۹

سبک معماری: معماری های تک

zentrum paul klee در Bern کشور سوئد طراحی شد تا تجلیلی واقعی از این هنرمند شود . این بنا که در سایتی بیرون از شهر، روی تپه هایی که به نرمی پیچ می خورند٬ با پس زمینه ای از کوه های آلپ قرار گرفته است .

image001

image003

تصویر نماهای خارجی مجموعه

 

image005 image007

نوارهای پوسته خارجی

 

image010image012

چگونگی شکل گیری و فونداسیون نوارها

خواهد بود به وسیله ی نمای غربی که نور به داخل خواهد آمد ودر درون اتاق ها به وسیله ی سیستم صفحات شفاف کننده( فراتاب)،برای ساختن نورملایمترپخش خواهدشد

image013image014image017image018image021image022

image024

مراحل طراحی از کانسپت تا طرح اصلی

image027

پلان طبقه همکف

image029

پلان طبقه اول

image031image033

برش ها

image035

image037

نماها

دراین کتاب دانشجویان ابتدا در فصل اول با ابزار طراحی آشنا می شوند و با تمرینهای اولیه مبانی هنرهای تجسمی را آموزش می بینند و با شناخت پرسپکتیو تمرین ها ی سه بعدی را شروع می کنند و طراحی محیطی را آموزش می بینند

دراین کتاب دانشجویان ابتدا در فصل اول با ابزار طراحی آشنا می شوند و با تمرینهای اولیه مبانی هنرهای تجسمی را آموزش می بینند و با شناخت پرسپکتیو تمرین ها ی سه بعدی را شروع می کنند و طراحی محیطی را آموزش می بینند ( درخت ، پل ، سنگ ، فیگور ، برف ، شیشه ، آبشار ، ماشین و عناصر بی جان ).

درفصل دوم با مفهوم اسکیس آشنا می شوند و تفاوت های اسکیس عام و خاص و مفهومی را یاد می گیرند و دو موضوع وحدت و کسرت را درطراحی ها بکار می گیرند و مهارت خویش را افزایش می دهند و درنهایت با درک فرم وارد فصل بعدی می شوند .

در فصل سوم ۲۲ نکته مهم دربرخورد با موضوعات آزمون کارشناسی ارشد فرامی گیرند و با تمرین چند موضوع کنکوز به تمرین این اصول می پردازند و درنهایت با مفهوم شیت بندی آشنا می گردند و استفاده درست ازعناصر محیطی و عوامل کمک کننده درترکیب بندی یک شیت را یاد می گیرند .

در فصل چهارم کروکی را می فهمند و فرق آن با اسکیس دریافت می شود و جزئیات و عناصر محیطی درکروکی را درک می نمایند و اهمیت نور و سایه روشن درکروکی را درمی یابند.
درفصل بعدی ( پنجم ) بخش دکوراسیون داخلی مطرح می شود که ابتدا با اسکیس ازعناصر گوناگون درفضاهای داخلی و فرم های گوناگون و کنتراست لازم برای طراحی داخلی به تمرین و چیدمان در دکوراسیون ها می پردازند .

درفصل آخر مراحل شکل گیری ایده و تبدیل آن به یک هنرمفهومی و اجرای یک کار واقعی می پردازند که شامل مجتمع مسکونی و شومینه و …. می باشد .

انتشارات یساولی

انتشارات پرهام
مقدمه

مقدمه

در آشوب برگ ریزان پاییزی
و ازدحام عصیان زده ی پر حرارت رنگها
سال های روبه آینده را می نگرم
که از پس هر لحظه و ثانیه اش
خلقتی بشکوه در دستانم موج خواهد زد.

نه رویا میبینم ، نه خیال ناباورانه
سالیان بارآورد رازی که
انتهای خاموش هر جاده اش
ابتدای راه نپیموده ی من خواهد بود.

راه باز و افق روشن است و مقصد دور نیست.قدم های استوار و مطمئن،دوری راه را نزدیک و سختی آن را آسان میکنند.ایمان به صحت راه ،باور به درستی مسیر و اعتماد به خود،به توانایی ذهن و اندیشه و به قوت دست های خود،اصول قدم زدن و تنفس کردن در کوچه پس کوچه های هنر،به خصوص و به خصوص در طراحی سریع (اسکیس) می باشد.راه هرچه سخت باشد -که نیست-رسیدن به هدف،همان قدر شیرین و لذت بخش است.همچون سفری صعب برای دیدار عزیزی ،یاری،معشوقی که سختی اش به چشم نمی آید و خس و خاشاک بین راه،مانع رسیدن نمی شود :
در بیابان گر به شوقه کعبه خواهی زد قدم سرزنش ها گر کند خار مغیلان غم مخور
اسکیس یا طراحی سریع با دست،اجمالی از یک منظر یا ساختار یک حجم است که در عین موجز بودن،شامل تمام زوایا،پستی بلندی ها و سایه روشن های آن نیز می باشد و به دست نمی آید مگر با نگاهی دقیق،نافذ و موشکاف.برای طی طریق و رسیدن به قله های موردنظر در اسکیس به طور اعم،و در اینجا برای موفقیت در آزمون کارشناسی ارشد به طور اخص،گام هایی را باید پیمود و نکاتی را باید دانست و رعایت کرد که در عین سادگی و سهولت شان،بسیار مهم ،حساس و دقیق می باشند.سوای استعداد و توانایی ذهنی که امری حیاتی برای قدم نهادن به این راه وموفق شدن در آن می باشد،عامل اصلی و مهمتر از آن داشتن اعتماد به نفس بالا به خود و توانایی های خود و بعد در راستای آن ، تمرین ومممارست بسیار و خستگی ناپذیر است ؛زیرا عدم اتکا به نفس ،مانع اقدام و شروع به طراحی می شود و راه،شروع نشده کور و در نطفه خفه میگردد و نداشتن تمرین مدام نیز ادامه مسیر را مشکل و امکان پیشرفت را محدود وکم می کند.
از تجربه ای که در طول سالیان تدریس کسب کرده ام به این نتیجه و دریافت رسیده ام که :
دانشجویان به دلیل عدم آشنایی کافی و نداشتن شناخت صحیح از اسکیس،توانایی پیاده کردن آموخته ها ،اطلاعات و دیدگاه هایی را که در طول تحصیل به دست آورده اند به صورت گرافیکی و علمی روی شیت هایشان نداشتند یا ندارند و دلیل این ناتوانی،ترس و واهمه از سفیدی گسترده و خالی بودن فضای کاغذشان بوده و هست.

در کتاب حاضر و پیش رو ، سعی بر این داشته ام تا در روند آزمایشی که پیش گرفته ام به افزایش اعتماد به نفس و کوشایی دانشجویان کمک کرده و را هشان را هموارتر کنم ،تا آنان نیز شایستگی ها و توانایی های خود را در آزمون های کنکور و اسکیس های کلاسی دانشگاهی شناخته و بروز دهند.
به هیچ وجه در این نوشتار قصد ندارم آموزش اسکیس را امری دشوار توصیف نموده و سخت جلوه دهم .سعی ام بر آموزاندن روش های آسان و گام به گام است برای آشنا کردن دانشجویان با چهره ی واقعی اسکیس وآموزش و تقویت الهام گیریشان از محیط پیرامون و طبیعت و نقد و بررسی آن،که عمده این روش آموزشی بر همین امر استوار است.
روش آموزش اسکیسی که پیش رو دارید ،پیرو متد آموزش مدرسه ای بوزار فرانسه بوده است که در دانشکده های معماری ایران نیز پیروی شده و جز روند آموزشی آنها بوده و هست.آموزش اسکیس در این روش علاوه بر تربیت چشم و دست وهمراهی شان برای خلق یک اسکیس موفق،به نحوه ی انتقال معماری از ذهن به واقعیت،کمک های شایانی میکند و نیز علاوه بر کسب مهارت در ترسیم پرسپکتیوها و تناسبات صحیح،نوع نگاره و نحوه دیدن دانشجویان به واقعیت ها نیز تغییر می کند.
قابل ذکر است که گفتن و نوشتن درباره فنی کاملا عملی ،سهل نیست که دشوار نیز هست،چرا که باید با تمام وجود این فن و حرفه را حس و لمس کرد تا بتوان مقصود را کسب نمود و به هدف رسید. وقتی سخن از بی نهایت ترکیب و فرم بصری با اصول واقعی و متناسب در معماری است و شناخت رویاروی طبیعت که بزرگترین استاد انسان است و چهره واقعی آن،دیگر تئوری و حرف و کلام،کاری از پیش نمیبرد.
و آخر این که : کتاب حاضر سعی بر آن دارد تا کلیدی راه گشا باشد برای اسکیس زدن با اعتماد به نفس زیاد و با دیدی نافذ ،موشکاف، عمیق و با دستی بدون تزلزل ،محکم وقوی ، شما در همراهی گام به گام با این کتاب آموزشی از خطوط ساده ابتدایی تا بخش های اساسی و بحث های کلیدی و نکات مهم آن در رابطه با اسکیس وطراحی دست آزاد،به نتایج چشمگیر وموفقیت های بی پایانی خواهد رسید و موفقیت شما آرزوهای من است.
آرتورامید آذری ( زمستان ۸۵)

بخش اول : تکنیک های راندو

مفهوم خط
خطوط تاثیرات روانی خاص خود را دارند : خط صاف و افقی چشم را نوازش میدهد،خط شکسته و زاویه دار حالت ترس و احتیاط را تداعی می کند،خط مورب حس افتادن و نگرانی و خط مواج حس دریا و حرکت های موجی را تداعی میکند، خط عمودی نگاه را به طرف بالا می برد.

ایجاد هاشور و بافت

با ایجاد هاشورمی توان بافت های مختلفی را ایجاد کرد،بافت و جنسیت اجسام در رنگ آمیزی و ایجاد حجم و چگونگی سایه روشن تاثیر زیادی دارد.

10jpg


انواع برگ ها

اهمیت به برگ در اسکیس،متناسب با زمان و فضای اسکیس می باشد،می توان برگ ها را با خطوط لرزان و منحنی کشید.

انواع درخت در پلان
در کشیدن پلان درختان از یک مقیاس استفاده نمیکنیم، دو دید در پلان درخت وجود دارد،یکی دید مقطعی که در برش آن تنه و شاخ و برگ دیده می شود و دیگری درختان به شکل چتری و محیطی تجسم می شوند.

نمایش فیگور
آدم ها در طرح به صورت گروه های کوچک ،عاملی برای نمایش مقیاس طرح می باشند و تصویر آدم علاوه بر پر کردن فضاهای داخلی و محیط به ساختار،جنبه واقعی می بخشد.

بخش اول : مفهوم دیدن و نقش آن را درترسیمات مطرح می گردد و با معرفی ابزار و جزئیات در کروکی به معرفی ابزار طراحی می پردازیم

بخش اول : مفهوم دیدن و نقش آن را درترسیمات مطرح می گردد و با معرفی ابزار و جزئیات در کروکی به معرفی ابزار طراحی می پردازیم و مفهوم خط ، سطح ، حجم ، نور ، سایه ، تناسبات ، پرسپکتیو …. مورد بررسی قرار می گیرد .
درفصل دوم فضا در معماری تعریف می شود و عناصر تشکیل دهنده درفضا مورد بررسی قرار می گیرند .
در بخش سوم تمام عناصر محیطی آموزش داده می شوند.
در بخش نهایی کروکی گام به گام آموزش داده می شود و با تمرین ازیک هندسه ساده به یک کروکی می رسیم .

برای دیدن تصاویری از صفحات کتاب اینجا کلیک کنید.

معماری یک پدیده است که از نقطه ای یا از آن معینی از زمان شکل گرفتن آغاز میکند و در طول زمان شکل می گیرد.معماری در پهنه زمان و مکان زنده می شود و زندگی می کند و زندگی می شود و پیوسته پذیرای دگرگونی است.

معماری محفل ترکیب تجربی و انتزاعی زمان و مکان است.

معماری پس از آمدن به عالم وجود ، زاینده گستره های معنایی نو می شود.معماری در گذر از ذهنیات به عینیات و بالعکس فهم می شود.معماری بر اساس آگاهی های انسان فهم می شود.

معماری هنر فضااست.معماری عبارت است از هنر ساختن.آن گاه که هدف کلی بناها به تقریب محصور کردن فضا برای استفاده بشر است .

دلاولپه می گوید که : معماری ،ایده ها و ارزش هایی را بوسیله منظومه ای از عناصر بصری بیان می کند.

برای واژه معماری دو گونه تعریف می یابییم: معماری به معنای عام و معماری به معنای خاص.

این کتاب در فصل اول آموزش گام به گام راندو را آموزش می دهد و با آموزش عناصر محیطی و پرسپکتیو وارد فصل بعدی می گردد .

در فصل دوم طراحی منظرمطرح می شود و راندو از سایت پلان شروع فصل می باشد و به راندو نما و مقاطع منتهی می گردد .
درفصل سوم راندو در دکوراسیون داخلی آموزش داده می شود .
درفصل چهارم فضاهای ایران با راندو به هنرجویان ارائه می گردد .

آرتور امید آذری مدیرعامل دفتر معماری آلتون سازه

آرتور امید آذری فارغ التحصیل رشته معماری از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران می باشد . وی با خلاقیت و توانمندی کم نظیر و با عشق و علاقه ای پرشور ازهمان دوران دانشجویی آموزش معماری را درکنار اساتید بنام این رشته آغاز نمود .

371309_100002918683975_1673861558_n

سوابق تحصیلی

کارشناسی ارشد معماری دانشکده هنرهای زیبای

دانشگاه تهران      

سوابق آموزشی

۱٫       تدریس در دانشگاه شهید رجایی و

۲٫       تدریس در دانشگاه غیر انتفاعی سوره تهران و

۳٫       دانشگاه سراسری کاشان و

۴٫       امور آموزشی فوق برنامه دانشگاه تهران و

۵٫       دانشگاه علمی- کاربردی موسسه آموزشی-

پژوهشی ساختمان و شهرسازی تهران و

۶٫       حوزه هنری قزوین واحد معماری و

۷٫       جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران و

۸٫       دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین و

۹٫       دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب و

۱۰٫    دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب و

۱۱٫   دانشگاه آزاد اسلامی واحد دماوند و

۱۲٫   دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه

۱۳٫   خانه هنر و معمار       

افتخارات و جوایز
از افتخارات وی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱٫       نفر اول اسکیس کارشناسی ارشد معماری و معماری

منظر با ارائه ۷ شیت ۷۰*۵۰

۲٫      « نویسنده برگزیده سال ۸۷ (برنده تندیس بلورین در

جشنواره آموزش رشد، وزارت آموزش و پرورش، نهاد

برنامه ریزی کتب آموزشی)  

۳٫      « تدریس در دانشگاه های معتبر کشور از سال ۱۳۷۹ » و

۴٫     دارنده مقالات علمی- پژوهشی

۵٫      مولف یازده جلد کتاب تخصصی معماری و معماری منظر

و شهرسازی

۶٫     ارائه روش های نوین در پرورش تفکر معماری

۷٫      « برگزاری نمایشگاه های متعدد » از جمله:
·        نمایشگاه و مسابقه دانشگاه سوره
·        نمایشگاه و مسابقه و ورک شاپ موزه امام علی(ع)
·        نمایشگاه سفارت سوریه
·        نمایشگاه و مسابقه دانشگاه آزاد تهران غرب
·        نمایشگاه و مسابقه دانشگاه آزاد دماوند

۸٫     « برگزاری سمینارهای متعدد در زمینه کروکی و

اسکیس از معماری سنتی ایران و معماری جهان » از

جمله:

  • دانشگاه قزوین
  • دانشگاه تهران با موضوع نگاهی به ماسوله
  • دانشگاه علمی- کاربردی
  • دانشگاه سوره
  • دانشگاه بابل
  • دانشگاه آزاد تفت
  • دانشگاه آزاد نیریز ۹٫ « رتبه اول مسابقات طراحی سردر دانشگاه آزاد اسلامی قزوین و اجرایی شدن آن » و ۱۰٫از اسکیس و کانسپت تا اجرای بیش از صد پروژه معماری با فرآیند آموزشی ۱۱٫ برگزار کننده دوره های فشرده اسکیس کارشناسی ارشد در تهران و شهرستان ها ۱۲٫برگزار کننده همایش های تخصصی معماری در سطح
    کشور ۱۳٫عضو هیئت داوران مسابقات اسکیس در کشور ۱۴٫موسس شرکت معمار آلتون سازه ۱۵٫مدیر عامل شرکت معماری آلتون سازه ۱۶٫مدیرمسئول مدرس خانه هنر و معمار ۱۷٫مدرک پایه ۳ در نظام مهندسی
    ۱۸٫طراح برگزیده مسابقه المان یادمان ۸ سال دفاع مقدس شهر اهواز

سوابق اجرایی

۱٫       ویلای مسکونی/ تهران- دماوند- زان و

۲٫      ساختمان مسکونی آفتاب/ تهران- لویزان و

۳٫      کارخانه نکا نوین/ بزرگراه تهران- قم و

۴٫     ساختمان آپادانا/ تهران- شیان و

۵٫      ساختمان باران/ تهران- دربند و

۶٫     ساختمان مسکونی/ تهران- نیاوران و

۷٫      ساختمان موج/ تهران- پاسداران و

۸٫     ساختمان مسکونی/ تهران- بزرگراه ارتش و

۹٫     ساختمان آرین/ تهران- بزرگراه هروی و

۱۰٫ساختمان مسکونی/ تهران- قیطریه و

۱۱٫    ساختمان آبشار/ تهران- پاسداران و

۱۲٫ ساختمان مسکونی/ تهران- شیان و

۱۳٫ ساختمان مسکونی/ تهران- جردن و

۱۴٫ ساختمان مسکونی/ آذربایجان غربی- ماکو و

۱۵٫ ویلای مسکونی/ مازندران- کلاردشت و

۱۶٫ فست فود کفش دوزک/ تهران- تهرانپارس و

۱۷٫  ویلای خانه ای روی آب/ تهران- دماوند و

۱۸٫ساختمان مسکونی/ تهران- دولت و

۱۹٫ ساختمان عسل/ تهران- پاسداران و

۲۰٫ ساختمان مسکونی/ تهران- پاسدران و

۲۱٫ طراحی داخلی واحد مسکونی/ تهران-

پاسداران و

۲۲٫طراحی داخلی واحد مسکونی/ تهران- قیطریه

۲۳٫طراحی و معماری پروژه مقداد تعاونی مسکن

کارکنان شورای نگهبان (تکش) ۱۷۰ واحد

سوابق طراحی

۱٫       ساختمان تجاری/ قزوین- الموت و

۲٫      ساختمان موزه فرش/ آذربایجان غربی- ماکو و

۳٫      برج دوقلو/ آذربایجان غربی- اردبیل و

۴٫     شهرک فرودگاه/ خوزستان- اهواز و

۵٫      ساختمان مسکونی/ خوزستان- اهواز- ساحل کارون و

۶٫     ساخنمان نمایشگاه ملی/ تهران- آزادی و

۷٫      ساختمان خورشیدی/ قزوین- الموت

۸٫     طراحی المان میدان/ خوزستان- اهواز

سوابق پژوهشی و تحقیقاتی

۱٫انتشار ۲ مقالهدر زمینه معماری و شهرسازی از جمله:
·        از ایده تا ساخت درمجله کامپیوتر و ساختمان ۱۳۸۳
·        شناخت آبهای سطحی در معماری و طراحی
منظر در منطقه توریستی ماسوله در گروه
ASLA آمریکا ۱۳۸۶

۲٫       انتشار ۲ مقاله علمی- پژوهشی ISI    فصلنامه

پژوهشی علوم و تکنولوژی محیط زیست (انجمن

تخصصهای محیط زیست ایران بهار و زمستان ۱۳۸۹

-۱۳۸۸ ) دستورکار ۲۱ شکل گیری شهر سالم در

ایران (جستاری بر شهر سالم بر مفهوم

شهر سالم و مفاد دستور کار ۲۱ )

۳ – بررسی مفهوم پایداری در معماری منظر

به مثابه رویکردی بومی شماره ۴۴

۴- همکاری در پروژه تحقیقاتی مبانی

سازماندهی بافتهای تاریخی شهری در ایران

و جهان(سازمان شهرداری ها و بهیاری های

کشور)

۵ – همکاری در پروزه ارزیابی سرمایه

اجتماعی در فضاهای عمومی شهری و

راهکارهای ارتقای آن ( دانشگاه آزاد

اسلامی )

۶- فاز صفر پروژه های مطالعات شهری  

۷ -انتشار ۱۵ عنوان کتاب با عناوین:

·        آموزش اسکیس و راندو

·        آموزش اسکیس در معماری و معماری منظر

·        آموزش گام به گام کروکی و راندو جلد ۱

·       آموزش گام به گام کروکی و راندو جلد ۲

·        معماری رازگونه آرتور

·        در جستجوی فضاهای گمشده

·        آموزش طرح معماری

·        فضا، فلسفه و معماری

·        آموزش طرح معماری ۲

·        آموزش طرح معماری ۳

·        بودن و شدن در معماری ( دردست تدوین )

.         معمارانه آرتور (۷ جلد) (در دست تدوین)

تلفن تماس با دفتر معماری آلتون سازه: ۰۲۱-۲۲۹۸۳۳۸۵

فوکساز ،برنده طراحی فرودگاه شنزن

ماسیمیلیانو و دوریانا فوکساز افتخار طراحی معماری و دکوراسیون  ترمینال شماره ۳ جدید فرودگاه بین المللی بائوآن شنزن (Shenzen Bao’an international airport)در شهر شنزن چین را بدست آوردند. طرح برنده آنها سقفی شیشه ای را نشان می دهد که با بقیه ترمینال ها ارتباط دارد و اجازه می دهد نور طبیعی در سالن اجتماع جریان یابد.نمای خارجی از یک پوسته دولایه تشکیل شده که  شامل یک تور لطیف در دکوراسیون داخل و مدلی  شیشه ای است که به  صورت سازه ای هندسی به هم متصل شده اند.با اضافه کردن این ترمینال جدید فرودگاه شنزن چهارمین فرودگاه بزرگ چین خواهد شد.

برنده طراحی معماری فرودگاه

برنده طراحی معماری فرودگاه

image002

image005

image004

برنده طراحی معماری فرودگاه

دانشکده تحقیقات پزشکی جان کاتین در دانشگاه ملی استرالیا در شهر کانبرا به عنوان مرکز تحقیقات زیست پزشکی فعالیت دارد. این مدرسه در سال ۱۹۴۸  به افتخار پیتر دوهرتی، برنده جایزه نوبل تاسیس شد. او با بررسی روی مولکولهای دی ان ای موفق به کشف نوعی آنتی ژن شد. طراحی ساختمان این مجموعه نیز متاثر از همین موضوع اجرا شده است.

طراحی معماری دانشکده تحقیقات پزشکی

نمای دانشکده تحقیقات پزشکی جان کاتیت استرالیا

 

ساختمان ها به عنوان تعاملی برای تحقیقات مشترک طراحی شده اند. فضاهای داخلی با پله ها ، دهلیز به هم پیوسته و فضاهای سبز محوطه برای ترویج تعاملات اجتماعی و تبادل اطلاعات پزشکی در نظر گرفته شده اند.

طراحی معماری دانشکده تحقیقات پزشکی

این مجموعه کاربری های آموزشی و درمانی را به خوبی در خود جای داده است.

 

طراحی معماری دانشکده تحقیقات پزشکی

تعاملات تحقیقاتی در فضاهای باز همگانی

 

طراحی معماری دانشکده تحقیقات پزشکی

ورودی اصلی مرکز

طراحی معماری دانشکده تحقیقات پزشکی

طراحی معماری دانشکده تحقیقات پزشکی

شکل حجمی مجموعه تحقیقاتی به خوبی معرف نوع کارکرد آن است

 

image012

صفحات بتنی در نمای خارجی مجموعه

 

image013

خوط وتیره و روشن پنجرهرها با بلوک های بتنی الهام گرفته از رشته های دی ان ای هستند

 

بیمارستان چشم پزشکی مورفلد[۱] لندن ، انگلستان توسط معماران پنیورا[۲] پراساد در مشاوره با بیماران، خانواده ها و کارکنان طراحی شده است. و بر اساس سهامی عام بیمارستان سازی انگلیس تاسیس شده است. مرکز چشم کودکان مورفلد، پلی تخصصی است بین این مرکز درمانی و مرکز تخصصی پژوهشهای چشم پزشکی  ریچارد دزموند[۳] در مجاورت این ساختمان که قابلیتهای درمانی آن را با فعالیتهای آموزشی ریچارد دزموند تلفیق کرده و کارایی هر دو را در ارائه خدمات بهینه به کودکان افزایش می دهد.این بنا بر پایه درمان سرپایی درمانگاه ، واحد عمل جراحی روز ، امکانات پژوهشی و دوره کوتاه بستری شدن بیمار طراحی شده است. در کنار این فضاها خوابگاه والدین کودکان نیز در درون سایت با طراحی بسیار محکم ساخته شده است.

طراحی معماری دانشکده تحقیقات پزشکی

ساختمان بیمارستان چشم پزشکی اطفال لندن

 

image003

فضاهای داخلی با رنگهای گرم و شخصیت کودکانه پذیرای معاینات سرپایی اطفال هستند

image005

استفاده از ویدها و نورهای طبیعی در کل مجموعه

image008

طراحی فضاهای مناسب برای استفاده والدین در پشت جداره های شیشه ای

image009

image011

جداره شیشه ای با تیغه های آلومینیوم الهام گرفته از گله پرندگان در حال پرواز است

 


[۱] Moorfields

[۲] Penoyre and Prasad LLP

[۳] Richard Desmond

 

سهم معماری ایرانی در پیدایش معماری اسلامی چیست؟

زمانیکه از معماری اسلامی سخن به میان می آید ، این سوال مطرح میشود که چه پیوندی با اسلام دارد و خانه پیامبر اکرم (ص) با آن سادگی اش چه چیزی به این معماری آموخته است؟

معماری دوره اسلامی در آغاز از دو سنت کهن معماری ایرانی و معماری بیزانس الهام گرفته است ، از هنگامیکه سرزمینهای قلمرو امپراطوری ساسانی و بخش بزرگی از امپراطوری بیزانس به تصرف مسلمانان درآمد،همه تجربیات و آگاهیهای فنی این دو تمدن کهن در اختیار و در خدمت این آئین نو قرار گرفت.

با گذشت زمان و گرویدن ملت ها به دین اسلام و وجود معماران با ایمان این معماری پیشرفت چشمگیری نمود،به طوریکه در شیوه های ساختمانی کشورهای غربی چنان تأثیر گذاشت که معماری رسمی آنها را تحت نفوذ قرار داد.

از مطالب ذکر شده این انتظار میرود که بتوان از نقش ایران و معماری دوره اسلامی در اماکن و ابنیه تاریخی بهره جست و کمکی کوچک به دوستداران هنر و معماری نمود.

نیلوفر زرین گام

موزه هنرهای معاصر تهران- ایران

نام پروژه: Museum of Tehran

معمار: Kamran Diba

موقعیت بنا: Tehran – Iran

زمان ساخت: ۱۹۷۷

سال ۱۳۵۶ کامران دیبا، آرشیتکت ایرانی، کار ساخت موزه هنرهای زیبا را به اتمام رساند. ساختمانی که کارکردش تنها و تنها موزه است، ساختمانی که هنوز هم پا برجاست و به رغم وجود موزه­های بسیار در ایران، تنها ساختمانی است که تنها برای موزه ساخته شده است. موزه هنرهای معاصر در زمینی به مساحت ۲۴۰۰ مترمربع و با زیربنایی حدود ۲۷۰۰ مترمربع با ۹ گالری ۲۰۰۰ متری ساخته شد. در این ساختمان که در محوطه­ای به مساحت ۷۰۰۰ متر بنا نهاده شده ۹ گالری سالن اجتماعات ۱۹۶ متری و کتابخانه ۱۶۴ متری نیز وجود دارد.

 

image001

نمای خارجی موزه

ساختمان خود موزه به صورت سنتی مدرن ساخته شد. با دیدن ساختمان موزه علاوه بر تداعی بادگیرهای یزد، مدرن­کاری­ها در بنیان ساختمان نیز دیده می­شود که ساختمانی بتنی و محکم است. در طراحی موزه هنرهای معاصر دو دیدگاه مورد بررسی قرار داشت که هر دو آنها به درستی انتخاب و مورد بازبینی قرار گرفتند: یکی در محوطه اطراف سایت بود (یعنی پارک لاله تهران) که به طور نسبی یک پارک بزرگ است و دیگری مسیر دسترسی به موزه که در کنار یکی از محورهای حرکتی پارک لاله قرار داشت. کامران دیبا در طراحی موزه حیاط مرکزی را انتخاب کرد که علاوه بر اینکه یکی از نشانه­های معماری ایرانی باشد، بتواند به کمک آن فضایی مجزا از پارک را ایجاد کند. علاوه بر آن کامران دیبا با طراحی دید مناسب از حیاط مرکزی به پارک سعی بر برقراری رابطه با پارک نیز دارد. این رابطه در طراحی داخلی نیز با پنجره­های دیواری و سقفی حفظ شده است.کامران دیبا از آن دسته از معمارانی است که با شناختی مناسب از معماری ایرانی و درک مبانی و مفاهیم معمارگونه آن شروع به طراحی می­کند. موزه هنرهای معاصر تهران ساختمانی پست مدرنیست است که با بهره­گیری از عناصر معماری کهن ایرانی به صورتی مینی­مالیستی خودنمایی می­کند.

 

image003

فضای داخلی آمفی تاتر

 

بادگیرها به وضوح در کالبد و فرم بنا خودنمایی می­کنند. بادگیرهایی که در گذشته نقش تهویه و جریان باد را در ساختمان ایفا می­کردند، اکنون وظیفه انتقال نور به داخل بنا را دارند. نور نیز همانند باد از دل بادگیرها عبور کرده و در دل فضا بخش می­شود. سایه­ها- نیم سایه­ها و نورها به طوری کنار یکدیگر قرار گرفته­اند که هر گالری را به بخشی مجزا برای نمایش آثار تبدیل می­کند.

 

image005

ورودی موزه از خیابان کارگر

مسیر حرکت و سیرکولاسیون حرکتی، موزه است. مسیر آغازین بازدیدکنندگان یک رمپ می­باشد که شما را با حرکت دورانی خود به زیر زمین هدایت می­کند. مخاطب مجبور به حرکتی آرام (شیب رمپ) و مارپیچ را دارد. گویی دیبا قصد داشته که مخاطب خود را از فضای خارج و ناآرام موزه رها کرده و به سمتی جدا و احساسات درونی خود باز گرداند. در مسیر حرکت کف گالری­ها شیب ملایمی دارد که علاوه بر بالا بردن شما (مخالف رمپ ورودی) شما را به سمت محل شروع برای خروج هدایت می­کند. آخر کار هم شما بدون متوجه شدن شیب مسیر به یکباره خود را مقابل همان رمپ خواهید دید.

شیب مخصوص راهروهای بین گالری­ها و عدم وجود پله در بین گالری­ها (هیچ پله­ای بین گالری­ها وجود ندارد) باعث می­شود که هر بازدیدکننده­ای به راحتی از تمام قسمت­های موزه دیدن کند و علاوه بر آن گالری­ها طوری به هم متصل­اند که بازدیدکنندگان می­توانند از همه آثار به نمایش در آمده بازدید کنند.

 

image007

نمای بادگیر از داخل گالری و طرح کف سازی که با الهام از هشتی ها و حوض های ایرانی طراحی شده

ساختمان بزرگ موزه می­تواند این اجازه را به دیگر حوزه­های هنر تجسمی، مانند مجسمه، که به سبب حجیم بودن کمتر فرصت بروز می­یابند، بدهد که مکانی برای عرضه داشته باشند. اما متاسفانه بعد از گذشت یک سال از سمپوزیوم بین­المللی مجسمه­سازی تهران هنوز آثار مجسمه­سازان به نمایش در نیامده و گویا قرار هم نیست که مردم آنها را ببینند، ولی در باغ مجسمه موزه هنرهای معاصر مجسمه­های مانند “انترومیمون” پیکاسو، آثار پرویز تناولی، رنه مک ریت، هنری مو، جاکومتی، چلیدا و … همواره در معرض بازدید عموم مردم است. واحدهای مختلفی که در موزه فعال هستند عبارتند از: واحد حراست، واحد مراقبین آثار، واحد خدمات و تشریفات، دبیرخانه اداری، دبیرخانه هنری، واحد روابط عمومی، واحد روابط بین­الملل، سینماتک، کتابخانه، واحد آرشیو، خدمات نمایشگاهی، واحد عکاسی، ریاست و مدیریت، واحد تکثیر، واحد پژوهش و واحد رایانه که ۱۶ واحد فعال در موزه هنرهای معاصر هستند.

 

image008

نمای بیرونی و چگونگی به کار گیری متریال ها

 

موزه هنرهای معاصر مشتمل بر یک کتابخانه بسیار غنی در گرایش هنری است که ۱۰ هزار عنوان کتاب هنری در مخزن خود دارد و کسانی مجاز به استفاده از آن هستند که یا دانشجوی سال چهارم هنر باشند، یا جزء هنرمندانی باشند که یک دوره آثارشان به نمایش در آمده باشد و یا جزء اساتید هنر دانشگاه­های معتبر باشند. وجود ساختمانی مانند موزه هنرهای معاصر که فقط برای این کار ساخته شده است در ایران بسیار غنیمت است.

 

برخی فضاهای جنبی موزه

الف –  گالری ها

موزه هنرهای معاصر، نمایشگاه های خود را  در ۹ گالری بزرگ و کوچک برپا می سازد. گالری ها یک به یک در مسیر حرکت بازدید کنندگان قرار دارند و این ترتیب، امکان برقراری بیشترین و بهترین ارتباط میان تماشاگر و آثار هنری را فراهم می سازد.

 

image010

گالری چهارم موزه

– ب – کتابخانه تخصصی هنری

در کتابخانه تخصصی موزه که در مجاورت شیبه  منتهی به بخش های امور اداری و امور هنری قرار دارد، نزدیک به پنج هزار عنوان کتاب فارسی و غیر فارسی در زمینه های معماری – نقاشی – طراحی – ارتباط تصویری – عکاسی – سینما و سایر زمینه های هنری گرد آمده است.

کتاب های کتابخانه، به روش « L.C –  کتابخانه کنگره» طبقه بندی و با نظام « دهدهی دیویی » فهرست نویسی شده و اطلاعات مربوط به هر  کتاب  از طریق جستجو در سیستم های  مجهز کامپیوتری قابل دسترس است. استفاده از کتابخانه، ویژه اعضا است و دانشجویان و پژوهشگران رشته های گوناگون هنر، می توانند با عضویت در این مرکز بخش بزرگی از نیازهای آموزشی و پژوهشی  خود را برطرف سازند.

در بخش نشریات ادواری، مطبوعات ارزشمند با موضوعات فرهنگی و هنری داخلی و برخی نشریات همسان خارجی، نگهداری می شوند.

image012

فضای داخلی کتابخانه

 

فروشگاه کتاب

در این بخش که در سمت چپ سالن ورودی به گالری ها قرار گرفته، نشریات هنری ایرانی، آثار منتشره توسط  موسسه هنرهای تجسمی، بروشورها و نمونه های آثار و تاًلیفات هنرمندان و نویسندگان ایرانی و انواع گاهشمار و کارت پستال هنری، به دوستداران عرضه می شود.

image014

فروشگاه کتاب در لابی ورودی اصلی

 

رستوران

موزه دارای رستوران نسبتاّ بزرگی است که در طبقه همکف ورودی قرار دارد. دیواری شیشه ای و دوجداره، رستوران را از فضای سبز بیرون و پارک مجسمه جدا ساخته و چشم اندازی زیبا در پیش روی مراجعان قرار می دهد.

چهار مجسمه زیبای پشت دیوار شیشه ای ذهن دوستداران هنر معاصر را به هنگام صرف غذا به بازی می گیرد و دل مشغولشان می کند.

 

image016

فضای داخلی رستوران

 

image018

 

مجسمه های باغ موزه

 

image021

باغ مجسمه موزه هنرهای معاصر تهران

 

 

image022

پلان ورودی موزه هنرهای معاصر تهران

 

 

image025

پلان اداری موزه هنرهای معاصر تهران

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تالار کنسرت لیموژ (زنیت)[۱]

تعداد ۱۵ سالن کنسرت (زنیت)در کشور فرانسه وجود دارد. هر یک از آنها دارای حداقل ظرفیتی برابر با ۳۰۰۰ نفر بوده و به قصد اجرای برنامه های موسیقی راک و دیگر کنسرتها ساخته شده اند. از این دسته ساختمان کنسرت لیموژ به طراحی برنارد چومی در لیموژ فرانسه است که در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ با زیر بنای ۸۵۰۰ متر مربع احداث شده است.نمای منحنی شکل زینت به همراه جانمایی زاویه دارش در سایت پروژه باعث برجسته شدن آن نسبت به جاده ی مجاور شده است

در طراحی این کنسرت، قرار گیری در یک سایت جنگلی خارج از مرکز شهر، سبب شکل گیری یک فرم لفافه مانند و پویا برای زنیت گشته است. عمده مصالح ساخت سالن شامل چوب صنوبر داگلاس و بتن است و پ.شش ها در بدنه ها ساختمان از وزقه های پلی کربنات سخت و صلب ساخته شده اند. جانمایی، طراحی و مصالح ساختمانی مورد استفاده همگی به طرز آشکاری کیفیت بالای استانداردهای زیست محیطی را دارند. کاربرد چوب به دلیل موقعیت جنگلی پروژه و تمایل کارفرما به بخشیدن گرمی به ساختمان و همچنین رواج صنعت چوب در آن منطقه، مربوط می گردد.

طراحی معماری دانشکده تحقیقات پزشکی

ترکیب سازه ای – همانطور که در این تصاویر می بینید، برنارد چومی ترکیب معیارهای صنعتی و طراحی جذاب و گیرا و سحر آور مورد نیاز برای ساختمان کنسرت را به راحتی انجام داده است

 

طراحی معماری دانشکده تحقیقات پزشکی

 

 

image006

سوار کردن سه سازه در سالن

 

شکل گیری ساختمان به فرم دو پوسته، به دلیل سیرکلاسیون هوای بین آنها بوده است که هم به دلیل آکوستیکی و هم حرارتی سودمند می باشد.

برنارد چومی بین پوسته خارجی ساخته شده از چوب و پلی کربنات و پوسته داخلی شکل گرفته از بتن و چوب، ۱۷۶۵ متر مربع فضای تردد شامل سرسرا، رمپ ها و دستگاه پله را طراحی کرده است که به سه طبقه سالن کنسرت ختم شده و سرویس دهی می کند. بین دو پوسته ساختمان، مسیرهای حرکتی دو گانه ای نیز به شکل زیر طراحی شده اند: دو رمپ که یکی پایین رونده بوده و به سمت ردیف های شکل گرفته در طبقه پایین سالن کنفرانس هدایت می شود و دیگری، رمپ بالا رونده که به سمت ردیف های صندلی طبقه ی فوقانی حرکت می کند. علاوه بر آن، دو دستگاه پله ی معلق به سمت ردیف های فوقانی و صندلی های طبقه ی بالا گسترش یافته اند.

 

image008

رمپ های بالا رونده و پایین رونده

 

 

image010

پلانهای سازه

 

image012

 

مقاطع سالن

 

ساختمان زنیت در انتهای محوطه سایت خود دارای یک پارکینگ با ظرفیت ۱۵۰۰ ماشین بوده و در یک شیب طبیعی زمین قرار گرفته است.

همکاری با میشل دزوین طراح معروف محوطه در این پروژه، باعث شده که معماری بنا به کاربرد یک سیستم خاک و شن لایه بندی شده، که بر روی یک لایه سنگ آتشفشانی که از منطقه نزدیک پوی دوم تامین شده اند، سوق پیدا کرده و مقاومت و پایداری لازم برای محوطه پارکینگ را تضمین نماید. تعداد پنج بالن بزرگ و درخشان، مناطق عمده ی سطح پارکینگ را نشانه گذاری و روشن کرده اند.

 

image014

لابی کنسرت

 

image016

فضای داخل سالن

 

 


[۱] Limoges concert hall

 

 

t52

زندان طراحی شده توسط طراحان جورج نوبلوچ و آندره آس تی جلد با دقت تمام تصورات گذشته و از پیش محتوم از کلمه “زندان” را به چالش میکشد و پیشنهادات نوینی را در این خصوص ارایه میدهد. ایده ای ساده و قدرتمند که یک آسمانخراش شهری را به عنوان زندان معرفی می کند.

ساختار امروزی زندانهای شهری متناسب با پیشرفتهای دهه های اخیر، رشد و شکوفایی نداشته است. برای همین است که امروزه زندانهای ما به شدت نیازمند تخیل، نوآوری و سازماندهی دوباره است. در حالیکه امروزه توجه جامعه شناسان به مسایل مزبوط به زندان و زندانی بیش از گذشته است، اما ماهیت فیزیکی و ساختاری زندانها هنوز در مراحل اولیه مانده است. این بدین معنی است که طراحان، معماران و برنامه ریزان میبایست با نگاه انتقادی به وضعیت کنونی، نقش بیشتری در طراحی و ساماندهی عملکردی زندانهای آینده ایفا کنند.

زندان طراحی شده توسط طراحان جورج نوبلوچ و آندره آس تی جلد با دقت تمام تصورات گذشته و از پیش محتوم از کلمه “زندان” را به چالش میکشد و پیشنهادات نوینی را در این خصوص ارایه میدهد. ایده ای ساده و قدرتمند که یک آسمانخراش شهری را به عنوان زندان معرفی می کند.

فرم کلی مجموعه شامل ۳ برج منحنی شکل است. ساختار و ماهیت این منحنیهای شکسته مفهوم حرکت و گردش را به بهترین شکل بیان میکند. هر برج از ۳ بخش انفرادی، انتقال و بخش عمومی تشکیل شده است که بخش انفرادی در بالا، بخش انتقال در وسط و بخش عمومی در پایین برجها ساماندهی شده اند. این برج ها در بخشهای مربوط به حبس و نگهداری از هم جدا بوده و در بخش عمومی با هم تداخل پیدا میکنند. همچنین به علت تعاملات بیشتر زندانیان با هم و آموزشهای عمومی بخشهای پایینی شامل واحدهای مسکونی و خدمات عمومی شهری نیزاست.

t54

فضای‌بیرونی موزه ماکسی آدم را یاد کارهای فرانک گهری،‌ معمار مشهور معاصر می‌اندازد؛ ‌همان جسارت در به‌نمایش درآوردن فضاهای غریب و همان تأثیری که در زیباتر شدن شهر دارند.

این ساختمان با نمای رنگارنگش بخشی است که به یک مدرسه قرن نوزدهمی اضافه شده. رنگ‌های نما مستقیمن از محیط اطراف گرفته شده‌اند: آجرهای ساختمان قدیمی مدرسه، آسمان، درخت‌ها و گیاهان زمین بازی رنگ‌هایشان را به این ساختمان تازه‌وارد قرض داده‌اند.

پنجره‌های این ساختمان خیلی کوچک‌اند، به‌اندازه قطعات دیگر نما، در عوض تعدادشان زیاد است و همین باعث می‌شود نور به اندازه کافی وارد فضای داخل شود و آن را کاملن روشن کند. وقتی برای نور بیشتر از پنجره‌های بزرگ استفاده می‌شود، منظره بیرون به‌ راحتی حواس دانش‌آموزان را پرت می‌کند، اما این‌طوری این اتفاق هم نمی‌افتد.

این موزه را زاها حدید، هنرمند مشهور معمار طراحی کرده است. در نگاه اول ساختمانی جذاب و زیبا به‌نظر می‌آید و فضاهای غیر معمولش توجه آدم را جلب می‌کنند، مثل همه آثار دیگر این هنرمند. اما وقتی وارد آن می‌شویم، می‌بینیم که با همه زیبایی‌هایش برای موزه یا مکانی که قرار است در آن آثار هنری به‌نمایش در بیایند، خیلی مناسب نیست. ورودی آن فضای بزرگ و پیچیده‌ای دارد و کسانی که به موزه می‌آیند به‌راحتی راهشان را پیدا نمی‌کنند. از آن مهم‌تر این که تعداد دیوارهایی که می‌شود رویشان تابلو آویزان کرد خیلی کم است در نتیجه تنها نمایشگاه‌هایی می‌توانند در این ساختمان برپا شوند که تعداد آثارشان محدود باشد.

t63رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فارس گفت: عملیات ساماندهی آب راههای تخت جمشید از اردیبهشت سال ۹۱ با هزینه ۳۰۰ میلیون تومان آغاز شده است.

اردیبهشت ماه سال جاری با استفاده از توانایی های ۸۰ کارشناسان وباستان شناسان آغاز شده است.

وی ادامه داد: فعالیتهای انجام شده در طول چهار ماه گذشته باعث شد تا سه آب راه موجود به طور کامل بازشود به صورتی که دیگر شاهد جمع شدن آب های سطحی در محوطه کاخ های تخت جمشید نخواهیم بود.

رئیس سازمان میراث فرهنگی وگردشگری فارس تصریح کرد: طرح هدایت آبهای سطحی در زمان هخامنشیان در محوطه زیرین کاخ های آپادانا، هدیش، صد ستون نیز وجود داشته و بدین وسیله زمینه لازم برای هدایت آب به محوطه بیرونی تخت گاه فراهم می شده.

فعالی تثبیت عملیات های انجام شده برای ساماندهی آب راههای تخت جمشید را گام بعدی این طرح دانست و افزود: هرگونه عملیات در مجموعه تخت جمشید باید در قالب کارگروه شورای فنی مجموعه به تصویب برسد که در شرایط کنونی بحث تثبیت و رطوبت زدایی عملیات انجام شده در دستور کار است.

وی بیان داشت: ساماندهی محوطه ای که آب راههای تخت جمشید در آن قرار دارد، نصب شیشه های لازم برای محافظت، نصب گیت ورودی برای این محوطه از برنامه های آینده میراث فرهنگی فارس در این مکان است.

رئیس سازمان میراث فرهنگی تاکید کرد: نظام آب راههای موجود در تخت جمشید از بزرگترین طرح های مهندسی زمان هخامنشی است که باید به شکل مناسب مرمت وحفظ شود از این رو سازمان میراث فرهنگی فارس هزینه های لازم برای انجام عملیات های مربوطه به این طرح را به طور کامل تامین می کند.

t64مدیرعامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران مردم را موتور محرکه بهسازی بافتهای فرسوده شهرها دانست و گفت: طبق پیش‌بینی صورت گرفته باید سالانه حداقل ۱۰ درصد از بافتهای فرسوده کلان‌شهرها بهسازی شود.

مجید کیان پور که به منظور بازدید از پروژه‌های بهسازی و نوسازی بافت فرسوده بندرعباس به هرمزگان سفر کرده بود، گفت: بیشترین مناطق دارای مشخصات بافت فرسوده در کلان شهرهای کشور واقع است که بندرعباس به لحاظ شرایط خاص مهاجرپذیری و تاریخی آن دارای بافتهای فرسوده زیادی است.

وی ادامه داد: طبق پیش بینی صورت گرفته در برنامه پنجم توسعه لازم است هر ساله حداقل ۱۰ درصد از بافتهای فرسوده در شهرها با همکاری بخش خصوصی، بهسازی و به بهره‌برداری برسد.

کیان‌پور تصریح کرد: ۷۲ هزار هکتار مصوب با مشخصات بافت فرسوده در کل کشور وجود دارد که با تسهیلات ۲۰ ، ۲۲ و ۲۵ میلیون تومانی از خط اعتباری مسکن مهر و منابع داخلی بانکها با دوره تسهیلات ساخت و بازپرداخت مجمعا ۱۵ ساله در تلاش هستیم طبق برنامه پیش بینی شده عملیات بهسازی این بافتها را اجرایی کنیم.

وی اضافه کرد: در سال جاری برای ۲۰۰ هزار واحد در کل کشور تقاضای دریافت تسهیلات بهسازی داشتیم که ۶۰ هزار واحد از محل اعتبارات داخلی بانکها و ۱۰۰ هزار واحد نیز از خط اعتبارات مسکن مهر بانک مسکن پرداخت شده است.

به گفته مدیر عامل شرکت عمران و بهسازی شهری ایران، تعداد ۱۲۰ هزار واحد مسکونی برای سال جاری در دست اجراست که ۵۶ هزار واحد در هفته دولت امسال بهره‌برداری می‌شود. ۲۵ هزار واحد دیگر تا پایان شهریور جاری و ما بقی نیز تا پایان امسال به بهره برداری می‌رسد.

کیان‌پور همچنین به سهم استان هرمزگان از محل پروژه‌های بهسازی بافتهای فرسوده اشاره و خاطرنشان کرد: در شهر بندرعباس ۴هزار و ۵۰۰ واحد در دست اجراست که ۲ هزار واحد آن آماده افتتاح است و ۲هزار و ۵۰۰ واحد دیگر نیز تا پایان امسال به بهره برداری می رسد.

این مقام مسئول در پایان مردم را موتور محرکه بهسازی بافتهای فرسوده شهرها دانست و گفت: با تسهیلات اعطایی از سوی دولت و مکانیزم‌های تشویقی شهرداری‌ها می‌توان روند این بهسازی را تسریع کرد.

ادبیات و معماری

گفتار اول : فضا

( ۱ . ۱ ) گفتار اول :

فضا

فضا چیست ؟

درشعر و معماری چه تعریفی دارد ؟

چه روابطی را می توان بین فضای شعر و معماری بر قرار نمود ؟

( ۱ . ۱ . ۱ ) پیش در آمد :

تعریف ما از فضا چیست ؟ آیا فضا جایی نیست که در آن زندگی می کنیم یا جایی که در خیال خود می پرورانیم ؟

فضا خیال و خیال فضا است . هر چیزی که انسان به آن فکر می کند و یا در خیال خود می پروراند دارای فضایی است . فضا وجود مادی ندارد ولی این قابلیت را دارد که در وجود خود عناصری مادی و یا معنوی را جای دهد . انسان تنها زمانی قادر است حالتی خاص، مثلاً ناراحتی یا خوشحالی را به فردی دیگر منتقل نماید که فضایی غمگین یا شاد ایجاد کرده باشد و این فضا نیز توسط دیگران قابل درک باشد .

باید نکته ای را در اینجا ذکر نمود : « فضا جایی نیست که اشیاء در آن حضور پیدا می کنند بلکه وسیله ای است که به واسطه ذات خود زمینه حضور اشیاء را در خود فراهم می سازد . » برای درک این مفهوم کافی است به این نکته توجه داشته باشیم که فضا عنصری غیر مادی است ولی دارای ذاتی خاص ، که می تواند اشیاء را در خود جای دهد . یا می توان به این صورت گفت که این اشیاء نیستند که فضایی را شکل می دهند ، بلکه این ذات فضاست که اشیائی خاص را در خود جای می دهد و به آنها شکل و شمایلی خاص می بخشد .

حال می خواهیم از تعاریف و توضیحات فوق استفاده نماییم و به تعریفی از فضا در شعر و معماری برسیم تا بتوانیم از پس آن شباهتها و تفاوتهای این دو را بررسی کنیم .

( ۲ . ۱ . ۱ ) شعر و فضای آن :

در پیش در آمد این گفتار ذکر کردیم می توان فضا رابه عنوان وسیله ای در نظر گرفت تا انسانها از طریق آن عواطف ، احساسات ، تفکرات و ا ندیشه های خود را به دیگران منتقل نمایند . تا انسانی نتواند فضای ذهن خود را که در قالب تفکر یا احساسی خاص به وجود آمده است به تصویر بکشد هیچ فرد دیگری نمی تواند آن را درک نماید . تمامی هنرها وجود خود را از طریق ایجاد فضا به دست آورده اند . فضایی که هنرمندی با نگرشی خاص نسبت به دنیای پیرامون خود آن را خلق کرده است .

شاعر کیست و شعر چیست ؟ شاعر هم فردی مثل سایر انسانهاست . او در زندگی خود به نگرشی خاص می رسد . او می خواهد سایرین را از این نگرش آگاه کند بنابران نیاز دارد تا فضایی را ایجاد نماید .

شعر ، فضای اوست . و شعر در خود کلماتی منظوم ، دارای وزن و ریتم را جای داده است .

****

فرو داشت دست از کمربند اوی

تهمتن چنان خیره مانده بدوی

دو شیر اوژن از جنگ سیر آمدند

تبه گشته و خسته و دیر آمدند

دگر باره سهراب گرز گران

ز زین برکشید بیفشرد ران

بزد گرز و آورد کتفش به درد

بپیچید و درد از دلیری بخورد

بخندید سهراب گفت ای سوار

بزخم دلیران نهی پایدار

****

شعری که در بالا آورده شد گوشه ای از نبرد رستم و سهراب در شاهنامه فردوسی بود . هدف فردوسی ایجاد فضایی بوده که نحوه نبرد این دو را به تصویر بکشد . فضایی که او در خیالش به آن شکل داده به گونه ای بسیار زیبا در شعرش به تصویر در آمده است . کلمات در شعر او به واسطه فضایی که در ذهن او بوده است به این شکل آمده اند . و این دقیقاً همان نکته ای است که در پیش درآمد این گفتار ذکر کردیم . این کلمات نیستند که فضای شعر فردوسی را بوجود آورده اند بلکه این فضای شعر اوست که کلماتی اینچنین را طلب می کند .

تمامی شعرا شعر می گویند و نگرش خاص خود را از طریق فضای شعر خود به دیگران منتقل می نمایند . و چون انسانها دارای قالبهای فکری مختلف می باشند هر کدام نگرشی خاص به خود را دارند . نتیجه این امر ایجاد زبانهای گوناگون در شعر است که هر کدام تنها مختص به یک فرد می باشد و به راحتی می توان آنها را از هم تمیز داد.

به نام خداوند جان و خرد

کزین برتر اندیشه بر نگذرد

****

بشنو از نی چون حکایت می کند

و ز جدایی ها شکایت می کند

****

الا یا ایها الساقی ادر کأساً و ناولها

که عشق آسان نمود اول ولی افتاده مشکلها

****

اهل کاشانم .

روزگارم بد نیست .

تکه نانی دارم ، خرده هوشی ، سر سوزن ذوقی .

****

در مورد شعر هر شاعر می توان گفت ، فضایی خاص به خود را برای مخاطب پدید می آورد . فضایی که زمینه بروزش را در ذهن مخاطب و به شکل خیالی در خاطر وی به دست می آورد . در اصل فضای شاعر به شکل خیال برای مخاطب قابل درک است و مخاطب نمی تواند آن را به صورت بصری درک کند .

البته درک فضای مورد نظر تمامی شعرا به راحتی برای تمامی افراد میسر نیست . زیرا همانطور که ذکر شد فضای شاعر به شکل خیال در ذهن مخاطب بروز می کند . و مخاطبی که شعری را می خواند دارای سطحی خاص از اطلاعات و دانش می باشد ، در اینجا این احتمال وجود دارد خیال وارد شده در مخاطب سطحی یا عمقی باشد ، که در هر صورت ممکن است با فضای مورد نظر شاعر در شعرش تفاوت داشته باشد .

****

آنکس که به دست جام دارد

سلطانی جم مدام دارد

آبی که خضر حیات از او یافت

در میکده جو که جام دارد

****

( ۳ . ۱ . ۱ ) فضا در معماری :

فضای معماری نیز به وجود آمده است ؛ تا علایقی خاص ، احساساتی ناب و تفکری برتر را به تصویر بکشد . فضای معماری فضایی کالبدی است که به صورت بصری قابل درک می باشد . گرچه همیشه این امکان وجود دارد یا شاید هدف برخی از فضاها در معماری اینچنین بوده است ؛ که فکر را به سویی خاص و به فضای خیالی دیگری معطوف نمایند . نظیر آنچه که در باغ ایرانی مشاهده می کنیم که هدف آن فرار از فشارها و روزمرگیها و سوق دادن فرد به سوی زیبایی های طبیعت و در نهایت به تصویر کشیدن بهشت بوده است .

معماری یعنی خلق و ساماندهی فضاها ، فضاهایی که ممکن است هر کدام القا کننده حالتی خاص در مخاطب خود باشند . منتهی مسئله ای که در مورد درک از فضاهای معماری مهم می نماید این نکته می باشد که بیشترین درک از فضای معماری به وسیله چشم صورت می گیرد البته نقش سایر حواس هم در درک برخی از فضاها اهمیت دارد .

معمار یک بنا ایده ای خاص را در سر می پروراند و برای اینکه بتواند این ایده را به تصویر بکشد نیاز به خلق فضا دارد . و این فضای اوست که تعیین می کند کدام دیوار از چه نوع مصالحی و به چه رنگی در کجای فضای او ظاهر شود . شاید خیلی از مردم به غلط این برداشت را داشته باشند فضای معماری را دیوار ها ، ستونها و سقفهایی که محصورش کرده اند به وجود آورده است . در صورتی که این برداشت نسبت به فضای معماری کاملاً غلط می باشد چون همانطور که در پیش درآمد ذکر شد این ماهیت فضاست که تعیین می کند کدامین عنصر در کجا قرار گیرد .

معمار می خواهد فضایی خاص را با هدفی خاص خلق کند ؛ مثلا در مساجد ، او فضایی را شکل می دهد که احساس تقدس ، توحید و هرآنچه که انسان را به خالق خود نزدیک تر می کند در ذهن مخاطب رسوخ کند . نظیر مسجد شیخ لطف الله درمیدان نقش جهان اصفهان که حتی فردی مسیحی نیز آنجا احساس تقدس و سبکی روح می کند و این امر به دلیل فضای خاص خلق شده در آن مسجد است .

آنچه که می توان در مورد فضای معماری به اختصار بیان نمود به شرح زیر می باشد :

–     فضای معماری فضایی کالبدی است و از طریق بصری درک می شود

–     فضای معماری هدفی خاص را دنبال می کند که القاء هدف آن در تمام افراد جامعه و در سطوح فکری مختلف تقریباً یکسان می باشد . ( نظیر مسجد شیخ لطف الله )

 

–     فضای معماری فضایی است که در دل خود عناصری مادی را جای داده است .

–     فضای معماری دارای روح است و در ذهن انسان رسوخ می کند و خیالاتی خاص را پدید می آورد .

( ۴ . ۱ . ۱ ) دیباچه :

فرازهای پیشین گوشه ای بود از آنچه که شعر و معماری خود را به وسیله آن معرفی می نمایند و آن چیزی جز فضا نیست ؛ چون همانطور که ذکر شد هر تفکر ، خیال و اندیشه ای برای اینکه خود را معرفی نماید نیاز به خلق فضا دارد و این اولین تشابه معماری و شعر است . البته فضایی که شعر خلق می کند با فضای معماری تفاوت دارد زیرا فضای معماری فضایی مادی است و لی فضای شعر فضایی معنوی می باشد که در خیال شکل می گیرد .

فضای شعر تنها زمانی قابل درک است که فردی شعری را بخواند و این امر به فرد بستگی دارد ، یعنی فرد آزاد است که شعری را بخواند یا نخواند . ولی همین فرد هنگامی که از خیابان یا کوچه ای عبور می کند بناهای مختلفی را می بیند ؛ که هریک باهم و در تقابل بایکدیگر نیز فضاهایی را ایجاد نموده اند . در اصل فرد خواسته یا ناخواسته ناچار به درک فضاهایی است که توسط معماران به وجود آمده است . و لی در مورد شعر این طور نیست او تنها زمانی فضای یک شاعر را درک می کند که خود بخواهد و اشعار او را بخواند .

شعری که شاعر می گوید ممکن است دو پهلو باشد و معانی مختلفی از آن درک شود . این مسئله مستقیماً به سطح فکری و اندیشه ای مخاطب مربوط می شود که در سطح آگاهیهای خود چه برداشتی از شعر شاعری خاص دارد . ولی در معماری به این شکل نیست درک از فضاها در غالب موارد بین تمامی سطوح فکری و اندیشه ای فقط یکی می باشد . نظیر احساس سبکی که در مسجد شیخ لطف الله برای هر ناظری پیش می آید .

آنچه که در این گفتار ذکر شد هدفی خاص را دنبال می کند . حال که ما می دانیم تمامی هنرها و از آن میان شعر و معماری وجود خود را مدیون خلق و درک فضا هستند ؛ و خلق و درک هر فصا نیازمند ابزارهایی خاص به خود است بنابراین گفتار های بعدی حول رابطه ها و تشابهات ادبیات و معماری در این زمینه خواهد بود .

سپهر ادیب زاده

ادبیات و معماری

گفتار دوم : حرکت

 

 

( ۲ . ۱ ) گفتار دوم :

حرکت

مفهوم حرکت چیست ؟
در شعر و معماری چگونه مطرح می شود ؟
آیا حرکت در شعر و معماری از یک مفهوم سرچشمه می گیرند ؟

( ۱ . ۲ . ۱ ) حرکت و مفهوم آن :

در فیزیک حرکت زمانی اتفاق می افتد که جسمی از نقطه ای به نقطه دیگر تغییر مکان یابد . ولی شاید مفهوم فیزیکی حرکت تنها جزئی از مفهوم حرکت در هنر باشد . حرکت در هنر وسیله ای است برای درک فضا همانطور که در گفتار اول ذکر شد تمامی هنرها وجود خود را از طریق خلق فضا به دست می آورند . حال که این فضا خلق شده است وسیله ای لازم است تا آن را درک نماییم و حرکت اولین چیزی است که در این میان خود نمایی می کند .
حرکت در فیزیک یعنی جابجایی یک جسم دریک محیط که تماماً از جنس ماده است ؛ جسمی مادی در محیطی مادی از نقطه ای مادی به نقطه مادی دیگری انتقال می یابد . اما حرکت در هنر یعنی پرواز روح ، یعنی خروج از دنیای ماده و سفر به دنیای خیال ؛ خیالی که می تواند در محیطی مادی اتفاق بیفتد . انسانها متولد می شوند ، رشد می کنند و می میرند . و این ذات هستی است . در اصل آنها از ابتدایی خاص به انتهایی خاص می رسند .
تمام هستی در حرکت است و ما نیز جزئی از آن به شمار می رویم . فضای هستی وجود خود را مدیون حرکت است . سیاراتی که به دور ستارگان می چرخند و منظومه هایی را تشکیل می دهند و آنها نیز به دور خود در چرخش هستند و الی آخر .
می توانیم بگوییم حرکت جوهره درک هر فضایی است . حرکت می تواند به شکل فیزیکی ، بصری و یا خیالی با شد .
حرکت فیزیکی : یعنی جابجایی جسم فرد در فضایی که توسط عناصر مادی قابل درک شده اند .
حرکت بصری : حتی وقتی که در نقطه ای از فضا به صورت ثابت ایستاده ایم . چشمها حرکت داشته و از نقطه ای به نقطه دیگر تغییر مکان دهند .
حرکت خیالی : گاهی روح انسانها درفضای خاصی از تن جدا می شود و خیالاتی را در ذهن متبادر می نماید و در اصل انسان را از جهانی به جهانی دیگر سوق می دهد و این حرکت ، حرکت خیالی است .
باید نکته ای را ذکر نمود ، هر حرکتی در ذات خود دارای سکونهایی نیز می باشد . به زبان ساده تر سکون و حرکت در کنار یکدیگر بوده و و در کنار هم است که هر کدام معنی پیدا می کنند . حرکت بی سکون و سکون بی حرکت معنایی ندارد . آیا می توان گفت پایانی بی آغاز یا آغازی بی پایان داریم ؛ حرکت تغییر حالتی است که ابتدا و انتهایش سکون است .
آنچه که در این چند خط ذکر شد خلاصه ای از مفهوم حرکت بود . و یا شاید تغییر دیدگاهی نسبت به آن . در اصل در این مورد می توان گفت هرگاه ذهن انسان از فضایی خاص جدا گردد و به فضایی دیگر ورود نماید ؛ این حرکت بوده است که چنین تغییر مکانی را امکان پذیر کرده است . حرکتی که می تواند از جهانی مادی به جهانی مادی و یا غیر مادی . یا از جهانی غیر مادی به جهانی مادی و یا غیر مادی رخ دهد .
نکته ای در گفتار اول ذکر کردیم ؛ هر هنرمندی از طریق ایجاد فضا قصد دارد احساسات ، اندیشه ها و نگرش خاص به خود را در موردی خاص در معرض دید عموم قرار دهد . نگرش او به دنیا را حرکت ایجاد کرده است پس فضایی که او شکل می دهد تنها از طریق حرکت قابل درک است . آنچه در ادامه می آید مفهوم حرکت در شعر و معماری و نحوه بروز آن در این دو می باشد ، تا در ادامه تشابهات و تفاوتهای این دو را بررسی نماییم .

( ۲ . ۲ .۱ ) حرکت در شعر :

هر هنرمندی به واسطه حرکت به نگرش خاص خود می رسد ( سیر آفاق و انفس ) . و به همین دلیل است که باید برای درک فضای وی در آن حرکت کنیم . شاعر فردی مثل سایر انسانها دارای تخیل ، احساسات و تفکرات خاص به خود می باشد . او در فکر خود را ه می رود یا شاید فکر خود را راه می برد ؛ به سویی خاص به آنجایی که می خواهد در موردش شعر بگوید . مثلاً می خواهد فضای کشته شدن سهراب به دست رستم را به شعر تبدیل کند ، او فضا را ایجاد کرده است و خود را در آنجا قرار داده است حال در آن فضا شروع به حرکت می نماید تا احساس واقعی خود را به تصویر بکشد :
****
ازین نامداران و گردنکشان
کسی هم برد نزد رستم نشان
که سهراب کشتست و افگنده خوار
همی خواست کردن تو را خواستار
چو بشنید رستم سرش خیره گشت
جهان پیش چشمش همه خیره گشت
همی بی تن و تاب و بی توش گشت
بیفتاد از پایو بی هوش گشت
بپرسید از آن پس که آمد به هوش
بدو گفت با ناله و با خروش
بگو تا چه داری ز رستم نشان
که گم باد نامش زگردنکشان
****
مفهوم حرکت در این قسمت از شعر فردوسی به خوبی قابل درک است او افکار خود را پیرامون نبرد پدر و پسر به حرکت واداشته است تا فضایی واقعی و ناراحت کننده را به تصویر بکشد . و حال ما شعر او را می خوانیم و خواندن یعنی حرکت و به خیال می رسیم خیالی در دنیایی دیگر و ازجنسی دیگر دارای احساساتی ناب که پدری چگونه پسر خود را می کشد و بعد در سوگ آن زاری می کند :
****
چو من نیست گرد گیهان یکی
به مردی بدم پیش او کودکی
بریدن دو دستم سزاوار هست
جز از خاک تیره مبادم نشست
چه گویم چو آگه بود مادرش
چگونه فرستم کسی را برش
چه گویم چرا کشتمش بی گناه
چرا زور کردم بر و بر سیاه
کدامین پدر هرگز این کار کرد
سزاوارم اکنون به گفتار سرد
****
پس تا به اینجا می دانیم فضایی که شاعر به وسیله حرکت درک و ایجادش می کند تنها با حرکت نیز قابل درک است . منتهی همانطور که قبلاً نیز گفته شد حرکت بدون سکون معنایی ندارد و هر آغازی را پایانی و هر پایانی را آغازی است .
ما شعر شاعر را می خوانیم . هر کدام از ما روحیات خاص به خود را داریم و ممکن است در زمانی که می خواهیم شروع به خواندن شعر وی نماییم در سر خود خیالاتی خاص داشته باشیم . به بیان دیگر در فضایی دیگر باشیم ؛ حالا قرار است فضای شاعر را درک کنیم . او ما را به این کار دعوت می نماید ، پس باید امکانات این دعوت را نیز مهیا کرده باشد . و دقیقاً همینطور است : او قصد دارد ما را از فضای ذهن خودمان خارج نماید و به فضای ذهن خود وارد کند . بنا براین بین فضای ما و او مکث یا سکونی وجود دارد .
****
بشنو …
****
ذهن آماده پذیرایی است ، از فضای خود خارج و به فضای شاعر وارد می شود و خود را آماده حرکت می نماید .
****
… از نی چون حکایت می کند
از جدایی ها شکایت می کند
کز نیستان تا مرا ببریده اند
در نفیرم مرد و زن نالیده اند
سینه خواهم شرحه شرحه از فراق
تا بگویم شرح درد اشتیاق
هرکسی کو دور ماند از اصل خویش
باز جوید روزگار وصل خویش
****
خواننده این شعر حرکت خود را در شعر آغاز نموده است او در فضای شاعر راه می رود ، همانطور که گفتیم هر آغازی را پایانی است . و شاعر باید این حرکت را در جایی به پایان برساند جایی که معمولا نتیجه هر آنچه که گفته است در آن هویدا می شود .
****
آینه ات دانی چرا غماز نیست
ز آنک زنگار از رخش ممتاز نیست
بشنوید ای دوستان این داستان
خود حقیقت نقد حال ماست آن
****
پس می دانیم شاعر حرکت خود را با سکون آغاز می نماید و با سکون نیز به پایان می رساند . و دقیقاً این حالت در ذهن خواننده اثر وی نیز به وجود می آید . او هم از سکون حرکت و از حرکت سکون می سازد . شاید این مفهوم را در نحوه خواندن شعر توسط افراد نیز دیده باشیم ابتدا با لحنی آرام کم کم اوج می گیرند و باز هم با لحن آرام به پایان می رسانند .
****
الا یا ایها الساقی ادر کأساً و ناولها
که عشق آسان نمود اول ولی افتاده مشکلها
ببوی نافه ای کاخر صبا زان طرّه بگشاید
زتاب جعد مشکینش چه خون افتاده در دلها
مرا در منزل جانان چه امن عیش چون هردم
جرس فریاد می دارد که بر بندید محملها
به می سجّاده رنگین کن گرت پیر مغان گوید
که سالک بی خبر نبود ز راه و رسم منزلها
شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین هایل
کجا دانند حال ما سبکباران ساحلها
همه کارم زخود کامی به بد نامی کشید آخر
نهان کی ماند آن رازی کزو سازند محفلها
حضوری گر همی خواهی ازو غایب مشو حافظ
مَتی مَا تَلق مَن تَهوی دَعِ الدّنیا و اَهملها
****
حالا به درک درستی از مفهوم حرکت در شعر رسیده ایم و می توانیم آن را به این شکل بیان نماییم :
حرکت وسیله ای است که شاعر به کمک آن فضای خیالی خود را درک می کند و شعرش را می آفریند و با حرکت دادن خواننده در شعر خود است که فضای مورد نظرش را به وی القا می نماید .

( ۳ . ۲ . ۱ ) معماری و حرکت :

براساس گفته های قبلی فضای معماری نیز بر اساس نگرش خاص یک معمار به پیرامون خود به وجود آمده است . او ذهنش را به حرکت وا می دارد تا تفکر کند و فضایی مطابق با آنچه که در ذهن می پرواند خلق نماید .
فضای او در ذهنش خلق شده است ، او در فضای ذهنی اش حرکت می کند تا آنچه که قصد خلق کردنش را دارد به خوبی شکل دهد . معمار دست به کار می شود اندیشه های خود را روی کاغذ می کشد او این کار را با حرکت دستش انجام می دهد . در پی همین حرکتها او فضای مورد نظرش را به کمک مصالح شکلی کالبدی می بخشد . تا دیگران نیز آن را درک نمایند .
حرکت در معماری را می توان به شکل سه خاصیت فضایی مشاهده نمود :
الف ) پویایی : فضایی را که القاء کننده حس حرکت فیزیکی ( جابجایی ) در فرد باشد فضای پویا می گوییم . نظیر آنچه در باغ ایرانی مشاهده می نماییم .
ب )سیالیت : فضایی که حرکت را برای چشم ایجاد می کند نه جابجایی در فضا را . در فضای سیال این چشمهای ناظر هستند که حرکت می کنند و فضا را درک می نمایند نه پاهای وی .

– نکته : هر فضای پویایی سیال نیز می باشد زیرا به صورت ناخودآگاه حرکت چشم را نیز ایجاد می نماید
ج ) مکث : در ابتدا ذکر شد هر حرکتی در ذات خود دارای سکون می باشد و آغاز و پایان هر حرکتی را سکون تشکیل می دهد . در معماری نیز از این اصل استفاده شده است . در صورت اعمال شدن هرگونه تغییر در حرکت و یا حالت آن ، فضایی به عنوان فضای مکث در نظر گرفته شده است .
وصل ، گذر و اوج در فضای معماری ، در قالب همین سه خاصیت یعنی سکون ( مکث ) ، پویایی ( حرکت فیزیکی ) ، سیالیت ( حرک بصری ) شکل می گیرند .

 

نمود عینی وصل ، گذر و اوج را می توان در مسجد امام اصفهان مشاهده نمود . آنجایی که سردر این مسجد به دلیل تناسبات و تزئینات خود حس ورود را به فرد القا می کند . و فرد برای ورود از خارج به داخل مکثی می کند ( وصل ) سپس وارد فضا می شود و به صورت کاملا غیر ارادی به سوی گنبد پیش می رود و با چشمان خود تزئینات و کاشی های روی دیوارهای حیاط را مشاهده می نماید ( وصل) تا به گنبد خانه برسد ، مکث می کند و با چشمان خود تزئینات داخل گنبد را می ببیند ( اوج).
او با مکثی قبل از ورد ، حرکت و مجدداً مکث ، فضای مسجد امام اصفهان را درک کرده است. ( سکون ، حرکت فیزیکی ، حرکت بصری – وصل ، گذر ، اوج )
– نکته : علاوه بر آنچه که در باب حرکت در فضای معماری ذکر شد . فضای معماری قادر است حرکتی را ، به سوی خیالی خاص در انسان پدید آورد . نظیر احساس سبکی و تقدسی که در مساجد ایرانی به فرد القا شده و باعث آزادی او از دنیای مادی و پرواز به سوی دنیایی غیر مادی می گردد .
آنچه در مورد حرکت در معماری گفته شد را می توان به این شکل خلاصه نمود : حرکت در معماری وسیله ای است که معمار با استفاده از آن فضای ذهن خود را خلق و درک می نماید . و ناظر بر این اثر نیز به وسیله حرکت فضا را درک خواهد نمود . و در پایان این ذات حرکت در فضا است که باعث حرکت ذهن به سوی خیالاتی خاص می شود .

( ۴ . ۲ . ۱ ) دیباچه :

تمام آنچه که در باب حرکت ذکر شد در این کلام خلاصه می شود که حرکت وسیله ای برای درک فضا است . وجود شعر و معماری مدیون خلق فضا و درک فضا مدیون حرکت می باشد . حرکتی که در هر کدام به شکل خاص خود بوده ولی در ذات ، دارای یک ریشه می باشد .
حرکت در شعر یعنی خواندن کلمات و ایجاد خیال در ذهن و حرکت در معماری یعنی راه رفتن در میان دیوار ها ، ستونها ، سقفها و سایر عناصر بصری و ایجاد خیال در ذهن .
در نهایت هدف نهایی هردو ایجاد خیال است با این تفاوت که حرکت در شعر از خیال به خیال و حرکت در معماری از ماده به خیال می باشد . و این کلام به این معنی است که حرکت خیالی در شعر به واسطه عناصر مادی و بصری به وجود نمی آید ولی در معماری به وسیله عناصر مادی وبصری شکل می گیرد .

 

سپهر ادیب زاده

شرکت معماری آرتور و همکاران (AOA)
تلفن: ۲۲۹۸۳۳۸۵ و ۲۲۷۰۶۶۳۱
آدرس: فرمانیه، بلوار اندرزگو، خیابان وطن پور شمالی، بن بست هنگامه، پلاک ۳