گروه مهندسین ایران معماری با مدیریت آرشیتکت آرتورامید آذری
در این بخش تحت عنوان مقالات در معماری بر آن شده ایم تا مجموعه ایی از مقالات ،گفتارها و نظریات موجود در جامعه معماری ایران و جهان را ارائه دهیم، تا سرآغازی نوین در عرصه بحث مبانی و مفاهیم نظری معماری باشد.
شماره تماس برای کسب اطلاعات بیشتر: ۰۲۱۲۲۹۸۳۳۸۵
طراحی لابی
در فضاهای عمومی مجتمع ها و آپارتمانها و برج های مسکونی به جهت وسعت و همچنین تعداد ساکنان، معمولا یک هیئت مدیره وجود دارد و در رأس آنها فردی به عنوان مدیر ساختمان مسئولیت اصلی را به عهده می گیرد. این افراد قوانین محکمی را تدوین می کنند که سرپیچی از آنها با توجه به قوانین آپارتمان نشینی پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت. در نتیجه نظم بیشتری در ساختمان حاکم است. از آنجا که خصوصیات فضاهای عمومی ساختمان تا حدودی، نمادی از موقعیت و خصوصیات افراد ساکن است در میان قوانین بندهایی نیز به شرایط ظاهری فضا و دکوراسیون محیط های عمومی و مشترک و در واقع فضاسازی آنها اختصاص می یابد.
وقتی وارد یک ساختمان میشویم، اولین چیزی که می بینیم لابی است که نقطه مشترک اغلب مجتمع ها و برجهاست. امروزه برای آپارتمانهای پر از واحد نیز لابی در نظر گرفته می شود. این مکانها معمولا در طبقه همکف ساختمان واقع شده و جزو فضایی از ساختمان است که کسی که قصد ورود به آپارتمان را داشته باشد باید به این محیط وارد شود و بعد از عبور از آنجا به واحد مورد نظر خود رجوع کند.
در کل لابی به دوقسمت تقسیم می شود:
- نگهبانی
- نشیمن
از آنجا که تعداد ساکنین در مجتمع ها و برج های این چنینی زیاد است و رفت و آمدهای زیادی در آنجا صورت میگیرد، به خاطر چنین مسائلی و حفظ امینیت ساکنین، نگهبان شبانه روزی استخدام می کنند که در قسمت نگهبانی لابی مستقر می شود و عبور و مرور افراد را کنترل می کند. این قسمت از لابی شامل یک پیشخوان و یا میز و صندلی و همچنین امکانات مخابراتی برای برقراری ارتباط با تک تک افراد و واحدهای ساختمان است.
قسمت نشیمن، محیطی از لابی است که با قرار دادن ترکیبی از مبل یا صندلی و میز، شبیه اتاق نشیمن، به نشستن افراد اختصاص می یابد. در واقع طبق مقررات برج ها و مجتمع ها شخصی که به عنوان مهمان وارد می شود باید پس از ذکر نام خود و نام ساکن به نگهبان، مدت زمان کوتاهی را در لابی منتظر بماند تا پس از اجازه دادن فرد ساکن، وارد واحد مورد نظر شود و چه بسا که ملاقاتهای کوتاه افراد غریبه با ساکنین نیز در لابی ها انجام می شود.
طبیعتا نیاز به وجود لوازم دکوراسیونی برای انجام کارهایی که ذکر شد، و همچنین بهره مندی مطلوب از فضا، شرایط ساختاری اصولی و ظاهری مطلوب ضروری است. در صورتی که تمام این موارد با اصول دکوراسیون و اساسی انجام شود، هم از لحاظ اقتصادی برای ساکنین به صرفه خواهد بود و هم فضایی زیبا و دلپذیر تر خواهیم داشت.
یکی از مسائلی که در لابی باید به آن توجه زیادی شود کف است. چون لابی محل عبور و مرور همه افراد ساکن و مراجعه کننده هاست، محکم بودن کف از جمله ضروریات یک پوشش است. درمیان همه کفپوشها سنگ بهترین انتخاب است. چون هم در مقابل ضربه هایی که از اسباب کشی و حمل بار ایجاد می شود، صدمه نمی بیند و هم به راحتی تمیز می شود. نکته قابل توجه اینکه در فضاهایی که وسعت آنها زیاد است از سنگ سیاه استفاده نکنیم چون اثر کفش افراد و غبارهای موجود در هوا همیشه لکه هایی را روی سطح سنگ ایجاد می کند و ظاهری کثیف پدید می آورد و دیگر اینکه از کفپوشهایی مثل فرشهای ماشینی، گلیم و گبه و مانند اینها استفاده نکنیم چون دائم در حال لیز خوردن و جابجا شدن می باشد ولی وجود پادری برای تمیز کردن کف کفش ها قبل از ورود به لابی و یا در مقابل در ورودی مجتمع ضروری است.
بعد از کف باید برویم سراغ دیوارها. برای پوشش دیوارها، باید ابتدا به وسعت فضای لابی توجه کنیم. اگر وسعت فضای ما زیاد بود و در هنگام حمل و نقل اثاثیه و بار احتمال برخورد با دیوار وجود نداشته باشد، می توانیم دیوارها را با رنگ روغنی یا کاغذ دیواری های مختلف تنوعی زیبا را در محیط ایجاد کنیم. با این تنوع علاوه بر ایجاد زیبایی ظاهری، وسعت و نور محیط را نیز می توان افزایش داد. ولی اگر لابی به اندازه ای کوچک باشد که فضای کافی برای مانور اثاثیه و بار وجود نداشته باشد بهتر است دیوارهای محیط را نیز با سنگ بپوشانیم و حتی وسایل دکوری را نیز به یک میز و صندلی محدود کنیم.
نوع رنگ برای دیوارها باید با توجه به وسعت فضا، نور موجود و همچنین لوازم دکوراسیونی که بکار رفته، انتخاب شود.
لابی هم مثل هر فضای دیگر، با وجود یک نورپردازی خوب، صرفنظر از موضوع روشنایی، جلوه زیبا و متفاوتی پیدا می کند، برای نورپردازی این محیط ها با توجه به کاربردهای مختلفی که دارند، به دو نوع نورپردازی نیاز است، یکی نورپردازی وظیفه ای فضای نشیمن و پیشخوان و دیگری نورپردازی دکوراسیونی.
برای نورپردازی فضای نشیمن می توانیم از لوسترهای آویزی یا سقفی، هالوژن های توکار، لوسترها و چراغ های دیوار کوب، آباژور و یا انواع چراغهای رومیز و یا پایه بلند ایستاده، استفاده کرد و در شرایطی که دیوارکوب ها و یا لوازم تزئینی دیگر در محیط وجود داشته باشد، نور پردازی آنها، جلوه ای متفاوت را بوجود می آورد، نکته قابل توجه این است که اگر فضای لابی، راهروها و یا مکانهای موجود تا آسانسور و پله، به هنگام روز از نور کافی برخوردار باشد، می توانیم از گیاهان طبیعی استفاده کنیم تا روحی تازه به محیط
ببخشیم ولی در غیر اینصورت باید از گلها و گیاهان مصنوعی استفاده کنیم.
همانطور که گفتیم لابی دارای دو قسمت اصلی است که هر کدام از آنها لوازم دکوراسیونی خاص خودش را نیاز دارد. البته نوع لوازم دکوراسیونی انتخابی، رابطه مستقیم با وسعت، پلان و موقعیت فضا و همچنین کاربرد آن دارد. در بعضی از لابی ها محیط نشیمن برای قرار دادن نیم ست مبلمان ، یعنی یک کاناپه و دو مبل تکی و یک میز جلوی مبل، و یا ترکیب دو کاناپه دو نفره مناسب است ولی در بعضی جاهای دیگر به دلیل کمبود جا، امکان جا دادن یک کاناپه و یک میز و یا حتی میز صندلی و یا مبل کوچک وجود دارد.
بطور کل باید به این مسئله توجه داشته باشیم که یکی از خصوصیاتی که لوازم دکوراسیونی در لابی باید داشته باشد این است که محکم و مقاوم باشد چون این لوازم دکوراسیونی نسبت به لوازم و وسایل کاربردی در منزل، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند و افراد با فرهنگها و گروه های سنی مختلف از آنها استفاده می کنند، به همین دلیل احتمال صدمه دیدن آنها افزایش پیدا می کند. و تعویض هر چند وقت یک بار وسایل با توجه به ایجاد بار مالی برای ساکنین میسر نیست.
امروزه با توجه به رایج شدن مبلمان فلزی، ترکیب فلز، پارچه و یا حتی ترکیبی از چوب فلز و پارچه برای این محیط ها، مناسب است. چون فلز در هیچ شرایطی مورد صدمه ساختاری قرار نمی گیرد و تنها با یک پوشش جدید مثل رنگ، نمایی تازه و متفاوت پیدا می کند. در نتیجه هم نمای ظاهری آن به راحتی تغییر می کند و هم هزینه کمی را پرداخت می کنیم و هم مستحکم است.
به طور کلی انتخاب این لوازم پس از در نظر گرفتن مقاومت سلیقه ای است. باید سعی کنیم پارچه هایی که برای استفاده از این لوازم بکار می بریم قابل شستشو باشند . چون به دلیل استفاده زیاد زود کثیف می شوند و نباید از پارچه های روشن استفاده کنیم. در ضمن موضوع قابل شستشو بودن و دوام پارچه در هنگام انتخاب پرده برای پنجره های لابی نیز ضروری است و نباید فراموش شود.
